Tiểu đường ở trẻ em có nguy hiểm không?
Nhiều người thường nghĩ rằng đái tháo đường chỉ mắc ở những người lớn trưởng thành, nhưng thực tế là đã có rất nhiều trẻ,thậm chí lè trẻ nhỏ đã mắc phải căn bệnh này. Đái tháo đường type 1 ở trẻ cũng để lại các biến chứng bệnh nguy hiểm không thua kém người lớn mắc bệnh.
Biến chứng bệnh tiểu đường trẻ em
Bệnh tiểu đường ở trẻ em không chỉ gây ra những vấn đề sức khỏe về mặt vật lý mà còn có thể ảnh hưởng đến tâm lý và chất lượng cuộc sống của trẻ. Dưới đây là một số nguy hiểm tiềm ẩn của bệnh tiểu đường ở trẻ em:
Biến chứng cấp tính
- Nguy cơ hội chứng ketoacidosis (DKA): Trẻ em có thể phát triển DKA khi lượng đường trong máu tăng cao một cách nhanh chóng, gây ra tình trạng acidosis và cản trở sự tiêu hóa chất béo.
- Nguyên nhân: DKA xảy ra khi cơ thể không có đủ insulin để chuyển đổi glucose thành năng lượng, dẫn đến sự tồn tại của axit béo không được giải phóng, tạo ra acid trong cơ thể.
- Cơ chế: Khi không có đủ insulin, cơ thể bắt đầu phân hủy chất béo để sản xuất năng lượng, tạo ra axit béo và ketone. Khi lượng ketone tăng lên, axit béo bắt đầu tích tụ trong máu, gây ra tình trạng acidosis.
- Nguy cơ tổn thương thận: Mức đường trong máu cao có thể gây hại cho thận, dẫn đến việc mất chức năng thận.
- Nguyên nhân: Sự tăng lượng đường huyết kéo dài có thể gây hại cho mạch máu và các cấu trúc thận.
- Cơ chế: Sự độc hại từ glucose cộng với việc tăng huyết áp có thể gây tổn thương cho các cấu trúc thận, dẫn đến suy thận và mất chức năng thận
- Nguy cơ mất ý thức hoặc hội chứng hypoglycemic: Mức đường trong máu thấp có thể dẫn đến mất ý thức, co giật hoặc hội chứng hypoglycemia.
- Nguyên nhân: Sự giảm đường huyết đột ngột, thường xảy ra khi trẻ em uống không đủ hoặc không ăn đủ.
- Cơ chế: Khi đường huyết giảm, não không nhận được đủ năng lượng để hoạt động, dẫn đến mất ý thức hoặc các triệu chứng hypoglycemia như run, co giật.
Biến chứng mạn tính
- Biến chứng tim mạch và mạch máu: Tiểu đường có thể gây ra các vấn đề tim mạch và mạch máu như bệnh động mạch vành, đột quỵ, và tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
- Nguyên nhân: Sự tăng đường huyết kéo dài có thể gây tổn thương cho thành mạch vành và làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
- Cơ chế: Sự tăng đường huyết làm tăng cường quá trình oxy hóa và tổn thương mạch máu, dẫn đến tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
- Biến chứng thần kinh: Tiểu đường có thể gây ra tổn thương cho thần kinh, dẫn đến vấn đề về cảm giác, chức năng cơ và các vấn đề về hệ thần kinh tự động.
- Nguyên nhân: Sự tăng đường huyết kéo dài có thể gây tổn thương cho thần kinh, dẫn đến các vấn đề về cảm giác và chức năng cơ.
- Cơ chế: Sự tăng đường huyết gây ra sự phá hủy mạch máu và dây thần kinh, gây ra các vấn đề về cảm giác và chức năng cơ.
- Biến chứng thị lực: Tiểu đường có thể gây ra các vấn đề về thị lực như đục thủy tinh thể, mắt thủy tinh, và ký sinh trùng mạch mắt.
Ảnh hưởng tâm lý
- Áp lực và lo lắng: Trẻ em có thể cảm thấy áp lực và lo lắng về việc điều trị bệnh, kiểm soát đường huyết, và ứng phó với các biến chứng có thể xảy ra.
- Tình trạng tâm thần: Các vấn đề tâm thần như trầm cảm, căng thẳng, hoặc rối loạn ăn uống có thể phát triển do áp lực và stress liên quan đến bệnh tiểu đường.
Ảnh hưởng chất lượng cuộc sống
- Hạn chế hoạt động và tự do: Việc phải kiểm soát đường huyết và tuân thủ chế độ ăn uống có thể gây ra hạn chế hoạt động và tự do trong cuộc sống hàng ngày của trẻ em.
- Giao tiếp xã hội: Các vấn đề sức khỏe và cảm xúc có thể ảnh hưởng đến khả năng giao tiếp xã hội của trẻ em với bạn bè và gia đình.
Giải pháp phòng ngừa, hạn chế bệnh tiểu đường ở trẻ em
Thay đổi lối sống
- Khuyến khích trẻ em tham gia vào các hoạt động vận động thể chất hàng ngày như đi bộ, chạy, đạp xe, tham gia các môn thể thao và các hoạt động ngoại khóa khác.
- Hạn chế thời gian trẻ em dành cho các thiết bị điện tử như điện thoại di động, máy tính bảng và máy tính để tối ưu hóa hoạt động vận động.
- Ăn uống và nghỉ ngơi đúng giờ.
Chế độ dinh dưỡng
Xây dựng cho trẻ trong chế độ ăn hằng ngày. Hạn chế ăn các loại thức ăn nhanh, hạn chế sử dụng các sản phẩm chứa nhiều đường ngọt như: Bánh ngọt, kẹo, nước ngọt,… Khuyến khích trẻ em ăn nhiều rau củ, hoa quả, ngũ cốc nguyên hạt và thực phẩm giàu chất xơ.
Kiểm soát cân nặng đối với trẻ
Theo dõi sự phát triển cân nặng và chiều cao của trẻ, và thảo luận với bác sĩ nếu có bất kỳ dấu hiệu nào của tăng cân không lành mạnh.
Hình thành thói quen kiểm tra sức khỏe
Cho trẻ kiểm tra sức khỏe định kì 6 tháng 1 lần. Đảm bảo rằng trẻ em đang được kiểm tra định kỳ để phát hiện và điều trị sớm các vấn đề y tế khác như cao huyết áp, cholesterol cao, và bệnh tim mạch.
Đái tháo đường là căn bệnh nguy hiểm và cần điều trị trong một thời gian dài. Tuy nhiên các bậc cha mẹ không nên quá lo lắng, bởi đái tháo đường type 1 ở trẻ nếu được phòng ngừa, theo dõi và điều trị bệnh tốt, trẻ vẫn phát triển khỏe mạnh, ngăn ngừa biến chứng cấp xuất hiện và làm chậm lại quá trình xảy ra các biến chứng.
Xin lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Độc giả vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.