Biện pháp tránh thai (P2): Sử dụng viên tránh thai hàng ngày
Ở phần trước, chúng ta đã cùng tìm hiểu về 04 nhóm biện pháp tránh thai chính và hiệu quả của các biện pháp này. Trong đó, viên tránh thai hàng ngày thuộc nhóm biện pháp tránh thai chứa hormon và được sử dụng khá phổ biến. Để phát huy được tối đa hiệu quả ngừa thai, cần hiểu rõ cơ chế tác dụng cũng như cách dùng thuốc.
1. Viên tránh thai hàng ngày là gì?
Loại thuốc ngừa thai hàng ngày thường được sử dụng là loại viên phối hợp chứa 2 hormon: estrogen tổng hợp (như levonorgestrel) và progestin. Viên tránh thai hàng ngày hoạt động theo 3 cơ chế chính:
- Làm nội tiết thay đổi, ngăn sự rụng trứng xảy ra.
- Thay đổi dịch nhầy cổ tử cung, khiến tinh trùng khó hoạt động
- Thay đổi niêm mạc tử cung, ngăn trứng làm tổ Bên cạnh tác dụng tránh thai (hiệu quả 91-94%), viên tránh thai hàng ngày còn giúp điều hòa kinh nguyệt, giảm nguy cơ thiếu máu, ngăn ngừa u nang buồng trứng, cải thiện tình trạng mụn ở da…
Tuy nhiên cũng có thể gặp một số tác dụng phụ như buồn nôn, giảm ham muốn, nám da… Ở những phụ nữ có bệnh nền như tăng huyết áp, đau nửa đầu, béo phì, đái tháo đường… hoặc có thói quen hút thuốc, từng phẫu thuật…
viên tránh thai hàng ngày có thể làm tăng nguy cơ huyết khối. Dấu hiệu cần thận trọng là thấy đau ở vùng bụng, ngực, đầu, mắt hoắc chân. Với những đối tượng này, nên sử dụng viên tránh thai chỉ chứa 1 loại hormon (progestin) để thay thế.
2. Cách dùng viên tránh thai hàng ngày
Viên tránh thai phối hợp có loại 21 viên và loại 28 viên. Với loại 28 viên, có 7 viên cuối là giả dược hoặc chỉ chứa thuốc bổ mà không chứa hoạt chất nhằm tạo thói quen dùng thuốc liên tục, tránh quên thuốc.
2.1. Bắt đầu uống viên tránh thai khi nào?
Chị em nên bắt đầu sử dụng viên tránh thai hàng ngày vào ngày có kinh đầu tiên vì sử dụng từ thời điểm này không cần dùng thêm biện pháp dự phòng.
Nếu bị lỡ ngày kinh đầu, có thể dùng trong vòng 5 ngày kể từ khi có kinh hoặc vào ngày chủ nhật đầu tiên sau khi thấy kinh, và dùng thêm biện pháp tránh thai khác như bao cao su.
Nên uống cùng một thời điểm mỗi ngày để tạo thói quen dùng thuốc. Nếu vỉ có đánh số, nên dùng đúng số thứ tự viên thuốc trên vỉ.
2.2. Cần làm gì nếu quên thuốc tránh thai hàng ngày?
Trường hợp quên 1 viên, cần uống ngay khi nhớ ra, các viên còn lại vẫn uống đúng ngày. Trường hợp quên nhiều hơn 1 viên, tùy vào số thứ tự của viên mà cách xử trí khác nhau:
- Viên 1-7: Uống 1 viên khi nhớ ra, dùng thêm biện pháp dự phòng; nếu đã quan hệ không dùng biện pháp dự phòng, cần dùng viên tránh thai khẩn cấp
- Viên 15-21: Uống 1 viên khi nhớ ra, các viên khác uống như bình thường; sau khi hết vỉ, không nghỉ (đối với loại 21 viên) hoặc dùng viên giả dược (đối với loại 28 viên) mà bắt đầu luôn vỉ mới, đồng thời áp dụng biện pháp dự phòng trong 7 ngày
- Viên 21-28: Là viên giả dược nên chỉ cần bỏ viên quên, uống các viên khác như bình thường Sau khi ngưng thuốc khoảng 1 tháng, có thể có thai bình thường trở lại.
Cần lưu ý rằng viên tránh thai hàng ngày không giúp ngăn bệnh lây qua đường tình dục, do vậy cần sử dụng bao cao su để phòng ngừa lây nhiễm.
Bạn có thể xem thêm: