Tìm hiểu về xét nghiệm bnp trong chẩn đoán tim mạch

Xét nghiệm BNP (Brain Natriuretic Peptide) là một phương pháp thử máu được sử dụng để đo lường lượng hormone BNP có trong máu người. BNP là một loại peptide được sản xuất chủ yếu bởi tâm thất trái của tim và có vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh áp lực trong tim và kiểm soát nước và muối trong cơ thể. Khi tim hoạt động bình thường, chỉ có một lượng nhỏ BNP được sản xuất và tìm thấy trong máu. Tuy nhiên, khi tim phải làm việc nặng nề hơn bình thường trong một khoảng thời gian dài, như trong trường hợp suy tim, lượng BNP tiết ra sẽ tăng lên. Do đó, việc đo lường nồng độ BNP trong máu có thể cung cấp thông tin quan trọng về tình trạng hoạt động của tim và các vấn đề liên quan đến sức khỏe tim mạch.

Xét nghiệm BNP là gì?

BNP là viết tắt của Peptit Natriuretic Loại B não hoặc Peptit Natriuretic Loại B-tính. Nó được phát hiện lần đầu vào năm 1988 và là một trong những loại peptit natriuretic phổ biến nhất, cùng với ANP và CNP. Các peptit này thường được gọi chung là peptit nội tiết tim mạch hoặc peptit lợi niệu, được sản sinh từ các nguồn khác nhau. ANP chủ yếu được tổng hợp từ nhĩ thất, trong khi BNP được sản xuất bởi tâm thất trái của tim, là buồng bơm chính của nó. Mức độ BNP thường điều chỉnh theo khối lượng máu và áp lực mà tim phải bơm để cung cấp máu cho cơ thể, trong khi CNP chủ yếu được tạo ra từ tế bào nội mạch mạch máu.

“BNP là một trong những loại peptit natriuretic phổ biến”

Mặc dù có các dạng tiền chất khác nhau, nhưng cả ba loại peptit đều có cùng một phân bố và kiểm soát tại cấu trúc tế bào. BNP xuất hiện ở não và tâm thất trái của tim, với dạng tiền chất chứa 108 axit amin, trong đó có một cấu trúc hình nhẫn được tạo thành từ 17 axit amin. BNP tồn tại trong huyết thanh với lượng nhỏ, nhưng nồng độ này sẽ tăng đột ngột trong trường hợp tâm thất phì đại hoặc suy tim cấp. PrePro-BNP gồm 134 axit amin, khi chuyển thành dạng Pro-BNP, một số axit amin sẽ bị loại bỏ. Pro-BNP được chia thành hai phần: NT-ProBNP và BNP, trong đó BNP là hoạt động và NT-proBNP không hoạt động.

Vai trò của xét nghiệm BNP trong chẩn đoán tim mạch

Xét nghiệm BNP là một kiểu xét nghiệm định lượng lượng hormone B-type Natriuretic Peptide trong máu của người bệnh. BNP được sản xuất bởi tim, và việc đo lượng hormone này có thể cung cấp thông tin quan trọng về hoạt động của tim. Trong điều kiện tim hoạt động bình thường, chỉ có một lượng nhỏ của hormone BNP được sản xuất và cấp vào hệ tuần hoàn. Tuy nhiên, khi tim phải làm việc vượt quá sức mà không đủ oxy, hoặc khi có các vấn đề về chức năng tim, lượng BNP tiết ra có thể tăng lên đáng kể.

Xét nghiệm BNP được sử dụng trong các trường hợp sau:

• Chẩn đoán suy tim hoặc phân biệt chẩn đoán
• Xác định hoặc loại trừ suy tim ở bệnh nhân có khó thở cấp
• Chẩn đoán suy tim trong các trường hợp không thể tiếp cận siêu âm hoặc có các dấu hiệu lâm sàng
• Chẩn đoán suy tim ở bệnh nhân có nguy cơ cao (như tăng huyết áp, tiểu đường, bệnh mạch vành,…) và phân biệt với các bệnh lý khác
• Tiên lượng suy tim: Đối với bệnh nhân đã được chẩn đoán suy tim hoặc có biểu hiện khó thở
• Theo dõi diễn biến và hiệu quả điều trị suy tim: Theo dõi dài hạn của bệnh nhân mắc suy tim mạn tính. Đánh giá nguy cơ tái phát, xác định độc tính hoặc hiệu quả của liệu pháp điều trị
• Sàng lọc suy tim: Sàng lọc trong cộng đồng, đặc biệt là đối với nhóm nguy cơ cao như bệnh nhân tăng huyết áp, tiểu đường, hoặc bệnh mạch vành. Sàng lọc nguy cơ suy tim ở bệnh nhân trước và sau khi thực hiện phẫu thuật. Sàng lọc để phát hiện sớm nguy cơ suy tim ở các nhóm đối tượng đặc biệt như béo phì, cao huyết áp, suy thận, bệnh mạch vành, hoặc tiểu đường

“Dựa vào kết quả xét nghiệm BNP, các chuyên gia y tế có thể đánh giá tình trạng sức khỏe của tim và nhận biết các vấn đề liên quan như suy tim. Trong quá trình điều trị suy tim, xét nghiệm BNP thường được sử dụng để theo dõi hiệu quả của phương pháp điều trị. Nếu nồng độ BNP trong máu giảm sau khi điều trị, điều này thường được coi là một dấu hiệu tích cực, cho thấy bệnh nhân đang phản hồi tốt với liệu pháp.”

Với vai trò quan trọng của mình trong chẩn đoán và theo dõi tim mạch, xét nghiệm BNP giúp các chuyên gia y tế đưa ra quyết định chính xác và đề xuất phương pháp điều trị phù hợp cho bệnh nhân.

FAQs một số câu hỏi thường gặp:

1. Xét nghiệm BNP là gì?

Xét nghiệm BNP là một phương pháp thử máu được sử dụng để đo lượng hormone B-type Natriuretic Peptide trong máu người.

2. BNP được sản xuất ở đâu trong cơ thể?

BNP được sản xuất chủ yếu bởi tâm thất trái của tim.

3. BNP có vai trò gì trong cơ thể?

BNP có vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh áp lực trong tim và kiểm soát nước và muối trong cơ thể.

4. Khi nào cần sử dụng xét nghiệm BNP?

Xét nghiệm BNP được sử dụng để chẩn đoán và theo dõi suy tim, phân biệt chẩn đoán các triệu chứng khó thở và sàng lọc tình trạng suy tim ở các nhóm nguy cơ cao.

5. Thông tin gì có thể được biết qua xét nghiệm BNP?

Xét nghiệm BNP có thể cung cấp thông tin quan trọng về tình trạng hoạt động của tim và các vấn đề liên quan đến sức khỏe tim mạch.

Nguồn: Tổng hợp