U nang thận là gì? Những điều cần biết về u nang thận
Tổng quan chung
U nang thận là một túi bất thường chứa đầy chất lỏng, có thể làm thận phình to, thay thế gần hết các các chức năng của thận, dẫn đến bệnh thận mạn tính và giảm chức năng thận theo thời gian. Bệnh thận mạn tính có thể dẫn đến suy thận, được mô tả như bệnh thận giai đoạn cuối khi điều trị bằng cấy ghép thận hoặc lọc máu.
Triệu chứng
Hầu hết các trường hợp bị u nang thận đều không biểu hiện triệu chứng trên lâm sàng nên đa phần chỉ phát hiện tình cờ hoặc khi bệnh đã gây ra các biến chứng. Trong trường hợp này, các triệu chứng lâm sàng của người bị u nang thận thường bao gồm:
- Đau vùng hông lưng kèm theo tiểu máu vì u nang thận kích thước lớn chèn ép vào các cơ quan khác;
- Rét run kèm sốt cao ở những bệnh nhân xuất huyết hoặc nhiễm trùng nang;
- Tăng huyết áp khi nang lớn chèn ép vào động mạch thận;
- Thận to, khi thăm khám có thể sờ thấy được trên lâm sàng.
Nguyên nhân
Cho đến nay nguyên nhân chính xác gây ra u nang thận vẫn chưa được xác định, tuy nhiên nhiều nghiên cứu cho thấy khả năng cao là do tình trạng ứ đọng nước tiểu trong thận. Bên cạnh đó, một số nguyên nhân khác như thiếu máu hoặc tình trạng phá hủy cấu trúc các ống thận cũng có thể gây ra u nang thận. Một số trường hợp cá biệt xảy ra do các túi thừa bên trong ống thận tách ra và hình thành u nang thận.
Đối tượng nguy cơ
Một số yếu tố nguy cơ sau cũng góp phần làm tăng nguy cơ bị u nang thận:
- Tuổi trên 50;
- Tiền sử mắc các bệnh nhiễm khuẩn đường tiết niệu;
- Bệnh nhân đang phải chạy thận nhân tạo định kỳ;
- Tiền sử gia đình có người mắc các bệnh lý thận
Chẩn đoán
Để chẩn đoán bệnh nang thận dựa vào
- Tiền sử bệnh
- Các triệu chứng lâm sàng
Cần tiến hành một số xét nghiệm và thăm dò chức năng sau:
- Các xét nghiệm đánh giá chức năng thận: ure, creatinin, acid uric
- Tổng phân tích nước tiểu và tế bào nước tiểu: phát hiện bạch cầu niệu hoặc hồng cầu niệu khi có nhiễm trùng nang thận.
- Protein niệu: không có hoặc rất ít
- Có thể có hồng cầu niệu: có thể có tiểu máu vi thể hoặc đại thể do chấn thương, nhiễm trùng nang.
- Siêu âm: Chủ yếu chẩn đoán bằng siêu âm hệ tiết niệu. Xác định số lượng nang, kích thước và thành nang thận. Nang thận thường có hình tròn hoặc bầu dục, dịch trong, trống âm và có bờ rõ. Nang thận trên siêu âm có hình tròn hoặc bầu dục, bờ đều, dịch trong, là khối trống âm, không có bóng cản phía sau, không thông với đài bể thận.
- Chụp thận có thuốc cản quang: Cho thấy sự đè đẩy vào nhu mô thận nếu nguyên nhân do nang thận, phân biệt với nguyên nhân gây ứ nước thận.
- Khi cần thiết có thể cho người bệnh chụp CT scan hoặc cộng hưởng từ để chẩn đoán phân biệt nang thận với u thận.
Phòng ngừa bệnh
- Hạn chế tiếp xúc với môi trường lạnh vì đây là yếu tố nguy cơ khiến bệnh tiến triển nặng hơn;
- Hạn chế vận động quá sức hoặc tránh các chấn thương vùng hông lưng bởi nó dễ gây nhiễm trùng và vỡ u nang thận;
- Thực hiện các biện pháp để bảo vệ chức năng thận;
- Kiểm soát huyết áp ổn định;
- Tránh các yếu tố nguy cơ gây nhiễm trùng tiết niệu cũng như các loại nhiễm trùng khác;
- Duy trì thói quen uống ít nhất 1.5-2 lít nước mỗi ngày để đào thải độc tố ra khỏi thận.
Điều trị u nang thận như thế nào
U nang thận có nguy hiểm không được đánh giá theo kích thước và mức độ ảnh hưởng đến chức năng thận của khối nang. Nếu u nang thận biểu hiện triệu chứng hay có dấu hiệu tăng kích thước thì bác sĩ sẽ đề nghị các phương pháp điều trị như sau:
- Chọc hút u nang thận đơn thuần;
- Chọc dẫn lưu và tiêm xơ u nang thận;
- Cắt bỏ khối u nang bằng phẫu thuật;
- Nội soi cắt bỏ u nang thận.
Ngoài ra, các phương pháp điều trị thể u nang thận phức tạp hoặc có biến chứng có thể bao gồm:
- Lọc máu: Được chỉ định khi u nang thận gây biến chứng suy thận mạn giai đoạn cuối;
- Ghép thận nếu bệnh nhân đang trong tình trạng suy thận;
- Sử dụng thuốc kết hợp thay đổi lối sống để kiểm soát tình trạng tăng huyết áp.
Bệnh u nang thận có thể không nguy hiểm, tuy nhiên đôi khi khó chữa khỏi hoàn toàn. Các phương pháp điều trị u nang thận hiện nay chủ yếu nhằm cải thiện các triệu chứng nếu có và ngăn chặn u nang thận phát triển. Tuy nhiên, bệnh nhân cũng không cần quá lo lắng, vì hầu hết trường hợp đều có thể sống chung khỏe mạnh với u nang thận khi tuân thủ các biện pháp điều trị của bác sĩ, chỉ số ít trường hợp cần lọc máu hay ghép thận.
Xin lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Độc giả vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.