Viêm tai giữa ở trẻ em: nguyên nhân và cách chẩn đoán bệnh

• Viêm tai giữa là một bệnh thường gặp ở trẻ em do sự khác biệt về cấu trúc giữa tai trẻ em và người lớn. Bài viết này sẽ đưa ra những thông tin chi tiết về nguyên nhân và cách chẩn đoán viêm tai giữa.

Viêm tai giữa cấp tính và các triệu chứng

Viêm tai giữa cấp tính có thể gây ra những triệu chứng như đau tai, khó chịu và trẻ em thường quấy khóc. Bệnh thường xảy ra sau một cúm, viêm họng hoặc nhiễm trùng đường hô hấp. Thông thường, nhiễm trùng tai sẽ tự giảm đi sau một thời gian nhưng đôi khi cần sử dụng kháng sinh và thuốc giảm đau. Nguyên nhân gây viêm tai giữa sẽ ảnh hưởng đến phương pháp điều trị và tiến triển của bệnh.

Khái niệm về viêm tai giữa

Trước khi tìm hiểu về nguyên nhân bị viêm tai giữa, chúng ta hãy cùng nhau tìm hiểu về khái niệm của bệnh viêm tai giữa. Viêm tai giữa còn được gọi là nhiễm trùng tai giữa cấp tính, là tình trạng nhiễm trùng đột ngột ở tai giữa. Tai giữa là không gian nằm giữa màng nhĩ và tai trong, nó bao gồm các xương mỏng như xương búa, xương đe và xương bàn đạp. Chúng có chức năng truyền rung động âm thanh từ màng nhĩ đến tai trong và giúp bạn có thể nghe thấy tiếng động xung quanh.

Chảy dịch trong viêm tai giữa

Ống Eustachian, hay còn gọi là ống hầu vòi nhĩ, là ống nối tai giữa với phía sau của cổ họng. Ống này có chức năng điều chỉnh áp suất không khí trong tai và ngăn chất lỏng tích tụ trong tai giữa. Nếu ống Eustachian không hoạt động tốt, chất lỏng sẽ khó thoát ra khỏi tai giữa và có thể gây áp lực âm bên trong tai giữa. Sự sưng tắc của ống Eustachian có thể gây ra tích tụ chất lỏng phía sau màng nhĩ. Một số nguyên nhân thường gặp của viêm tai giữa bao gồm dị ứng, cảm lạnh, nhiễm trùng xoang, chất nhầy và nước bọt dư thừa do quá trình mọc răng của trẻ, viêm amidan, và khói thuốc lá. Bất kì nguyên nhân nào (virus và vi khuẩn) cũng gây ra dịch tai giữa và ứ dịch tại đây.

“Viêm tai giữa có thể gây ra những triệu chứng như đau tai, khó chịu và trẻ em thường quấy khóc.”

Tại sao trẻ em dễ bị viêm tai giữa?

Viêm tai giữa là bệnh phổ biến nhất ở trẻ em và thường xảy ra thường xuyên ở trẻ từ 6 tháng đến 2 tuổi. Trẻ em lớn hơn và người lớn cũng có thể bị nhiễm trùng tai, nhưng bệnh không xảy ra thường xuyên như ở trẻ nhỏ. Một số nguyên nhân làm cho trẻ em dễ bị nhiễm trùng tai hơn người lớn bao gồm ống Eustachian nằm ngang hơn và không hoạt động tốt như người lớn, hệ thống miễn dịch của trẻ còn đang phát triển và chưa hoàn thiện, và khả năng trẻ em lây bệnh từ những đứa trẻ khác.

Nguyên nhân gây viêm tai giữa

Vi khuẩn hoặc virus có thể là nguyên nhân gây nhiễm trùng tai giữa và gây ra các triệu chứng. Vi khuẩn gây nhiễm trùng tai giữa thường gặp nhất là Streptococcus pneumonia, Haemophilus influenzae và Moraxella catarrhalis. Đối với viêm tai giữa cấp tính, vi khuẩn trên đại diện tới 80% nguyên nhân gây bệnh và cần được điều trị bằng kháng sinh. Ngoài ra, virus cũng có thể gây nhiễm trùng tai giữa trong một số trường hợp, ví dụ như virus Rhinovirus, Adenovirus, Parainfluenza và Coronavirus. Viêm tai giữa không lây nhiễm nhưng virus và/hoặc vi khuẩn gây nhiễm trùng thì có thể lây lan qua đường giọt bắn, dịch tiết.

Yếu tố nguy cơ của viêm tai giữa

Có một số yếu tố nguy cơ có thể gây viêm tai giữa, bao gồm độ tuổi (trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ từ 6 tháng đến 2 tuổi có nguy cơ cao hơn), tiền sử gia đình (viêm tai giữa có thể liên quan đến các bệnh di truyền trong gia đình), cảm lạnh (bị cảm lạnh làm tăng nguy cơ bị nhiễm trùng tai), môi trường như nhà trẻ và lớp học (có nguy cơ cao hơn vì tiếp xúc với trẻ bị cảm lạnh hoặc các bệnh hô hấp khác), bệnh mãn tính (suy giảm miễn dịch và các bệnh hô hấp mãn tính), chất lượng không khí kém và tiếp xúc với khói thuốc.

Phòng ngừa và cách điều trị viêm tai giữa

Bạn có thể giảm nguy cơ viêm tai giữa cho trẻ bằng những biện pháp đơn giản như rửa tay thường xuyên, cho con bú sữa mẹ, tránh cho trẻ bú bình khi trẻ đang nằm, tránh hút thuốc và tiêm chủng đầy đủ. Để chẩn đoán viêm tai giữa, các bác sĩ thường dựa trên các triệu chứng và khám thực thể, qua đó kiểm tra các dấu hiệu toàn thân và khám tai bằng một dụng cụ đèn soi tai. Các xét nghiệm khác như đo nhĩ lượng, đo phản xạ âm thanh và chọc dò màng nhĩ có thể được thực hiện để tìm hiểu rõ hơn về tình trạng viêm tai giữa của trẻ.

Viêm tai giữa là một bệnh rất phổ biến ở trẻ em và cần được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Hiểu rõ về nguyên nhân và cách chẩn đoán của bệnh là rất quan trọng để đảm bảo sức khỏe cho trẻ em.

Câu hỏi thường gặp (FAQs)

1. Viêm tai giữa có phải là bệnh nguy hiểm không?
   Viêm tai giữa không phải là bệnh nguy hiểm, nhưng nếu không chẩn đoán và điều trị kịp thời, nó có thể gây ra biến chứng nghiêm trọng và ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ.
2. Làm thế nào để phòng ngừa viêm tai giữa?
   Bạn có thể phòng ngừa viêm tai giữa cho trẻ bằng cách rửa tay thường xuyên, cho con bú sữa mẹ, tránh cho trẻ bú bình khi trẻ đang nằm, tránh hút thuốc và tiêm chủng đầy đủ.
3. Có cách nào để chẩn đoán viêm tai giữa ở trẻ?
   Các bác sĩ thường dựa trên các triệu chứng và khám thực thể để chẩn đoán viêm tai giữa. Họ cũng có thể thực hiện các xét nghiệm khác như đo nhĩ lượng, đo phản xạ âm thanh và chọc dò màng nhĩ để tìm hiểu rõ hơn về tình trạng viêm tai giữa của trẻ.
4. Làm thế nào để điều trị viêm tai giữa ở trẻ?
   Phương pháp điều trị viêm tai giữa ở trẻ phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh. Trong một số trường hợp, cần sử dụng kháng sinh và thuốc giảm đau. Trong trường hợp nghiêm trọng, có thể cần phẫu thuật để tháo màng nhĩ hoặc đặt ống thông gió vào tai.
5. Viêm tai giữa có thể lây lan cho người khác không?
   Viêm tai giữa không lây nhiễm nhưng virus và/hoặc vi khuẩn gây nhiễm trùng có thể lây lan qua đường giọt bắn và dịch tiết. Do đó, việc giữ vệ sinh cá nhân và tránh tiếp xúc với người bị nhiễm trùng là cách hiệu quả để ngăn ngừa viêm tai giữa lây lan.

Nguồn: Tổng hợp