Xét nghiệm acth: hiểu rõ về hormone quan trọng trong cơ thể

Trong lĩnh vực y khoa, xét nghiệm ACTH (adrenocorticotropic hormone) được sử dụng để phát hiện và đánh giá các bệnh liên quan đến tuyến yên và suy tuyến thượng thận. Trong số đó, hai căn bệnh phổ biến là hội chứng Cushing và bệnh Addison. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết hơn về xét nghiệm này và vai trò quan trọng của nó trong chẩn đoán và điều trị bệnh lý.

Giới thiệu về hormone ACTH

ACTH là hormone kích thích vỏ thượng thận tiết ra glucocorticoid. Nó là một phân tử polypeptide có kính thước lớn gồm 39 axit amin và được tiết ra bởi thùy trước tuyến yên khi được kích thích bởi hormone giải phóng corticotropin CRH từ vùng dưới đồi.

“ACTH làm kích thích vỏ thượng thận tăng sinh tế bào, đồng thời tác động vào cấu trúc và chức năng của vỏ thượng thận. Nếu thiếu hormone này, vỏ thượng thận có nguy cơ teo lại.”

Cũng như tác động lên vỏ thượng thận, hormone ACTH cũng tác động đến nhiều khía cạnh khác trong cơ thể. Nó có vai trò tăng cường trí nhớ và ảnh hưởng đến tế bào sắc tố sản sinh melanin, làm cho da có màu sắc đặc trưng.

Xét nghiệm ACTH là gì?

Xét nghiệm ACTH là một phương pháp chẩn đoán được sử dụng để đánh giá các bệnh lý liên quan đến tuyến thượng thận và tuyến yên. Đặc biệt, hai căn bệnh phổ biến nhất là hội chứng Cushing và bệnh Addison. Bằng cách xác định mức độ tăng hoặc giảm chỉ số ACTH trong máu, bác sĩ có thể nhận biết các rối loạn hormone và đưa ra phương pháp điều trị phù hợp.

“Xét nghiệm ACTH được chỉ định cho những người có các triệu chứng rối loạn cortisol như mệt mỏi, béo mặt, da sần sùi hoặc người có nồng độ cortisol cao làm cho da khô ráp, rụng tóc.”

Bên cạnh đó, xét nghiệm ACTH cũng được chỉ định cho những người nghi ngờ mắc các bệnh lý như hội chứng Cushing, bệnh Addison, u vùng thượng thận, suy thượng thận, và nhiều bệnh lý khác liên quan đến tuyến yên.

Quy trình thực hiện xét nghiệm ACTH

Quy trình xét nghiệm ACTH thường được thực hiện theo các bước sau:

1. Chuẩn bị

Trước khi đi xét nghiệm, bệnh nhân cần hạn chế ăn các thức ăn có nhiều tinh bột trong vòng 2 ngày. Ngoài ra, cần điều chỉnh chế độ làm việc, nghỉ ngơi và tránh vận động mạnh trong 12 giờ trước xét nghiệm.

2. Thực hiện xét nghiệm

Mẫu máu thường được lấy vào buổi sáng hoặc buổi tối nếu có biểu hiện tăng tiết ACTH. Mẫu máu được lấy trên ống nghiệm chứa chất chống đông và được bảo quản ở nhiệt độ -20°C. Mẫu máu chỉ được rã đông một lần.

3. Nhận kết quả

Sau khi xét nghiệm hoàn tất, kết quả sẽ được dùng để chẩn đoán và đánh giá bệnh lý của bệnh nhân. Dựa vào chỉ số ACTH, bác sĩ có thể đưa ra phương án điều trị hiệu quả.

“Xét nghiệm ACTH giúp bác sĩ chẩn đoán và phát hiện sớm các rối loạn hormone, từ đó điều trị bệnh dễ dàng và hiệu quả hơn.”

Ý nghĩa của chỉ số ACTH trong máu

Các chỉ số ACTH trong máu được phân thành mức tăng, mức giảm hoặc bình thường. Ở người khỏe mạnh, chỉ số này thường nằm trong khoảng 6.0 – 76.0 pg/ml hoặc 1.3 – 16.7 pmol/L. Tuy nhiên, có nhiều nguyên nhân khác nhau gây thay đổi chỉ số ACTH, bao gồm các căn bệnh như hội chứng Cushing, bệnh Addison, stress, suy thượng thận và nhiều bệnh lý khác.

“Chỉ số ACTH trong máu là một chỉ báo quan trọng để phát hiện sớm các rối loạn hormone và điều trị phù hợp, giúp kiểm soát tình hình bệnh lý hiệu quả.”

Tóm lại, xét nghiệm ACTH đóng vai trò quan trọng trong chẩn đoán và đánh giá các bệnh lý liên quan đến tuyến yên và suy thượng thận. Đối với những người mắc các rối loạn hormone như hội chứng Cushing và bệnh Addison, việc thực hiện xét nghiệm này giúp phát hiện sớm và điều trị hiệu quả. Hy vọng thông tin trong bài viết đã giúp bạn hiểu rõ hơn về xét nghiệm ACTH và vai trò quan trọng của nó trong sức khỏe con người.

Các câu hỏi thường gặp

Xét nghiệm ACTH được sử dụng để chẩn đoán những bệnh gì?
Xét nghiệm ACTH được sử dụng để chẩn đoán và đánh giá các bệnh liên quan đến tuyến yên và suy tuyến thượng thận, đặc biệt là hội chứng Cushing và bệnh Addison.

Tôi cần chuẩn bị như thế nào trước khi xét nghiệm ACTH?
Trước khi đi xét nghiệm, cần hạn chế ăn các thức ăn có nhiều tinh bột trong vòng 2 ngày. Ngoài ra, cần điều chỉnh chế độ làm việc, nghỉ ngơi và tránh vận động mạnh trong 12 giờ trước xét nghiệm.

Làm thế nào để thực hiện xét nghiệm ACTH?
Mẫu máu thường được lấy vào buổi sáng hoặc buổi tối nếu có biểu hiện tăng tiết ACTH. Mẫu máu được lấy trên ống nghiệm chứa chất chống đông và được bảo quản ở nhiệt độ -20°C. Mẫu máu chỉ được rã đông một lần.

Chỉ số ACTH trong máu bình thường là bao nhiêu?
Ở người khỏe mạnh, chỉ số ACTH trong máu thường nằm trong khoảng 6.0 – 76.0 pg/ml hoặc 1.3 – 16.7 pmol/L.

Xét nghiệm ACTH có ý nghĩa gì trong chẩn đoán và điều trị bệnh?
Xét nghiệm ACTH giúp bác sĩ chẩn đoán và phát hiện sớm các rối loạn hormone, từ đó điều trị bệnh dễ dàng và hiệu quả hơn.

Nguồn: Tổng hợp