Xét nghiệm định lượng glucose máu: tầm quan trọng đối với sức khỏe
Việc xét nghiệm định lượng glucose máu là một quá trình quan trọng đối với sức khỏe, vì đây là một chỉ số quan trọng trong lâm sàng. Xét nghiệm này được sử dụng rộng rãi trong việc chẩn đoán bệnh tiểu đường. Vậy xét nghiệm định lượng glucose máu là gì? Khi nào nên thực hiện?
Xét nghiệm định lượng glucose máu là gì?
Xét nghiệm glucose máu là một kỹ thuật xét nghiệm quan trọng trong khám sức khỏe tổng quát. Qua đó, bác sĩ có thể kiểm soát và theo dõi mức đường huyết định kỳ của người bệnh. Xét nghiệm này giúp đánh giá xem chúng ta có mắc bệnh tiểu đường hay không.
“Xét nghiệm định lượng glucose máu là gì?” là một câu hỏi mà rất nhiều người hiện đang thắc mắc.
Mỗi người và mỗi thời điểm trong ngày đều có mức đường glucose máu khác nhau. Đường glucose được tạo ra từ thực phẩm chúng ta ăn mỗi ngày và là nguồn năng lượng chính cho cơ thể. Nếu lượng glucose máu bị dư thừa hoặc thiếu hụt, điều này có thể gây ra nhiều vấn đề về sức khỏe như hạ đường huyết, tăng đường huyết và các biến chứng về thận, tim mạch, mạch máu, và cơ bắp.
Cơ thể chúng ta sẽ chuyển hóa carbonhydrat từ chế độ ăn uống hàng ngày thành đường glucose trước khi chúng đi vào máu. Lượng glucose máu sẽ được kiểm soát bởi insulin, một hormone sản xuất từ tuyến tụy để chuyển glucose vào máu và chuyển hóa thành năng lượng cho cơ thể.
Trong trường hợp tuyến tụy không thể sản xuất insulin hoặc tế bào không phản ứng với insulin, lượng glucose máu có thể tăng cao, đây cũng là một dấu hiệu nhận biết bệnh tiểu đường.
Mục đích của việc xét nghiệm định lượng glucose máu là xác định mức đường huyết để chẩn đoán bệnh tiểu đường. Khi có kết quả, bác sĩ có thể đánh giá xem một người có mắc tiểu đường hay không, từ đó chỉ định điều trị và hướng dẫn về lối sống và chế độ ăn uống hợp lý hơn. Ngoài ra, xét nghiệm glucose máu cũng giúp đánh giá nguy hiểm và các biến chứng có thể xảy ra cho những người có mức đường huyết quá cao.
Hiện nay, với sự phát triển của các thiết bị y khoa tiên tiến, mọi người có thể tự kiểm tra mức glucose máu tại nhà với những thiết bị đo đường huyết cá nhân. Tuy nhiên, kết quả kiểm tra này chỉ giúp theo dõi mức glucose trong máu để điều chỉnh chế độ ăn uống phù hợp, không có giá trị chẩn đoán như xét nghiệm tại các cơ sở y tế.
Đối với những người bị tiểu đường và chuẩn bị phẫu thuật, xét nghiệm định lượng glucose máu trước và sau phẫu thuật rất quan trọng. Điều này giúp bác sĩ điều chỉnh liều thuốc gây mê hoặc gây tê phù hợp, đồng thời đảm bảo an toàn cho người bệnh trong quá trình phẫu thuật. Sau phẫu thuật, người bệnh sẽ được kiểm tra lại glucose máu liên tục cho đến khi mức đường huyết ổn định và ăn uống trở lại bình thường.
Glucose máu bình thường là bao nhiêu?
Mức glucose máu bình thường vào buổi sáng, sau khi ngủ và trước khi ăn trong vòng 8 giờ là từ 73,8 mg/dl – 106,2 mg/dl (tương đương với 4,1 mmol/l – 5,9 mmol/l).
Sau khi ăn uống từ 1 – 2 giờ, mức glucose máu sẽ tăng lên, với ngưỡng 126 mg/dl (tương đương 7,0 mmol/l). Nếu mức glucose máu cao hơn ngưỡng này, bạn nên đi khám để được bác sĩ chẩn đoán về tình trạng của bản thân, vì có thể bạn đang gặp vấn đề với việc cân bằng glucose.
Ý nghĩa của các chỉ số glucose máu
Các chỉ số glucose máu giúp bác sĩ chẩn đoán xem người bệnh có mắc tiểu đường hay không và có thể xác định các bệnh lý khác. Mức glucose máu thấp hơn 4,1 mmol/l có thể chỉ ra các vấn đề với tuyến tụy, sự tụt đường huyết, sau khi tiến hành phẫu thuật dạ dày hoặc do dùng quá nhiều thuốc trị tiểu đường. Còn mức glucose máu cao hơn 7,0 mmol/l có thể liên quan đến bệnh tiểu đường, viêm tuỵ, bệnh tuyến thượng thận, bệnh tuyến yên, nhiễm độc giáp hoặc điều trị bằng corticoid.
Trước khi thực hiện xét nghiệm định lượng glucose máu, người bệnh không nên ăn uống trong vòng 8 giờ, chỉ được uống nước lọc. Nếu không mắc bệnh tiểu đường, kết quả xét nghiệm glucose máu đói sẽ từ 3,9 – 6,4 mmol/l. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng mức glucose máu cao không phải lúc nào cũng chỉ là do bệnh tiểu đường mà còn có thể do nhiều nguyên nhân khác.
Xét nghiệm định lượng glucose máu như thế nào?
Thường thì xét nghiệm định lượng glucose máu sẽ được thực hiện bằng 2 phương pháp:
- Phương pháp hóa học: Phương pháp này mất nhiều thời gian và hiệu quả thấp nên ít được sử dụng.
- Phương pháp enzyme: Phương pháp này cho kết quả nhanh chóng và hiệu quả cao hơn nên được sử dụng phổ biến hơn.
Có 3 loại enzyme phổ biến được sử dụng trong xét nghiệm glucose máu, bao gồm:
- Glucose oxidase: Người bệnh sẽ được lấy mẫu máu từ đầu ngón tay và nhỏ lên thuốc thử chứa glucose oxidase. Nồng độ đường sẽ được tính bằng cách so sánh với biểu đồ màu hoặc máy đo phản xạ cầm tay. Phương pháp này nhanh chóng và tiết kiệm chi phí, nhưng cần thực hiện thủ công nên có thể ảnh hưởng đến độ chính xác của kết quả xét nghiệm.
- Enzyme hexokinase: Xét nghiệm glucose máu với enzyme hexokinase thường được sử dụng tại các bệnh viện lớn. Phương pháp này đòi hỏi sử dụng thiết bị hiện đại nên cho kết quả chính xác cao hơn, tuy nhiên chi phí cũng cao hơn so với các phương pháp khác.
- Enzyme glucose dehydrogenase (GDH): Phương pháp này đơn giản, có phản ứng nhanh và người bệnh có thể thực hiện ngay tại nhà. Tuy nhiên, cần chọn máy đo chất lượng và thương hiệu uy tín để đảm bảo kết quả chính xác.
Xét nghiệm glucose máu đóng vai trò quan trọng trong việc chẩn đoán bệnh tiểu đường. Hy vọng rằng thông tin trên đã giúp bạn hiểu rõ hơn về “Xét nghiệm định lượng glucose máu là gì?”
Câu hỏi thường gặp (FAQs)
1. Xét nghiệm định lượng glucose máu là gì?
Xét nghiệm định lượng glucose máu là quá trình đo nồng độ đường glucose trong máu để chẩn đoán bệnh tiểu đường và theo dõi sự biến đổi của mức đường huyết trong cơ thể.
2. Tại sao xét nghiệm định lượng glucose máu quan trọng?
Xét nghiệm định lượng glucose máu quan trọng vì giúp chẩn đoán bệnh tiểu đường, kiểm soát và theo dõi mức đường huyết, đồng thời xác định nguy cơ và các biến chứng có thể xảy ra với những người có mức đường huyết quá cao.
3. Ai nên thực hiện xét nghiệm định lượng glucose máu?
Xét nghiệm định lượng glucose máu nên được thực hiện định kỳ đối với những người có nguy cơ cao mắc bệnh tiểu đường, như những người có tiền sử gia đình bị tiểu đường, người béo phì, người thường xuyên ăn nhiều đồ ngọt, và những người trên 45 tuổi.
4. Làm sao để chuẩn bị cho xét nghiệm định lượng glucose máu?
Trước khi thực hiện xét nghiệm định lượng glucose máu, người bệnh không nên ăn uống trong vòng 8 giờ, chỉ được uống nước lọc.
5. Kết quả xét nghiệm glucose máu bình thường là bao nhiêu?
Mức glucose máu bình thường vào buổi sáng, sau khi ngủ và trước khi ăn trong vòng 8 giờ là từ 73,8 mg/dl – 106,2 mg/dl (tương đương với 4,1 mmol/l – 5,9 mmol/l).
Nguồn: Tổng hợp