Bệnh dại: nguy cơ truyền bệnh từ thịt động vật bị nhiễm dại

Bệnh dại không chỉ là một căn bệnh nguy hiểm lây truyền qua vết cắn của động vật mà còn tiềm ẩn nguy cơ lây nhiễm qua thịt động vật bị nhiễm dại. Sự thiếu hiểu biết về nguy cơ này có thể khiến nhiều người gặp rủi ro sức khỏe nghiêm trọng. Vậy thực tế bệnh dại là gì, và làm thế nào để phòng tránh? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết.

Bệnh Dại Là Gì?

Định nghĩa và nguyên nhân gây bệnh dại

Bệnh dại là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do virus Rabies gây ra, thường lây lan qua:

• Vết cắn hoặc vết trầy xước từ động vật bị nhiễm bệnh, phổ biến nhất là chó và mèo.
• Dịch tiết (như nước bọt) tiếp xúc với da bị tổn thương hoặc niêm mạc.

Khi virus xâm nhập vào cơ thể, nó tấn công hệ thần kinh trung ương, gây ra các triệu chứng từ nhẹ đến nguy kịch, và gần như luôn gây tử vong nếu không được điều trị kịp thời.

“Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), bệnh dại cướp đi sinh mạng hơn 59.000 người mỗi năm trên toàn cầu, chủ yếu ở châu Á và châu Phi.”

Các giai đoạn phát triển của bệnh dại

1. Giai đoạn ủ bệnh: Thời gian từ vài tuần đến vài tháng tùy thuộc vào vị trí và mức độ nhiễm trùng. Người bệnh thường không có triệu chứng rõ rệt.
2. Giai đoạn khởi phát: Xuất hiện các triệu chứng như sốt, đau đầu, mệt mỏi, ngứa hoặc cảm giác nóng rát tại vết thương.
3. Giai đoạn toàn phát: Người bệnh có thể bị co giật, sợ nước, sợ ánh sáng, mất kiểm soát hành vi, dẫn đến hôn mê và tử vong.

Nguy Cơ Lây Truyền Bệnh Dại Qua Thịt Động Vật

Thịt động vật bị nhiễm dại có nguy hiểm không?

Nhiều người vẫn chưa biết rằng thịt động vật bị nhiễm dại có thể trở thành nguồn lây bệnh nếu không được xử lý đúng cách. Virus dại tồn tại trong:

• Thịt sống và nội tạng của động vật nhiễm bệnh.
• Dịch tiết từ các bộ phận bị nhiễm bệnh, đặc biệt là não và tủy sống.

Việc tiêu thụ hoặc tiếp xúc trực tiếp với thịt bị nhiễm dại, dù qua chế biến sơ sài, đều có thể dẫn đến nguy cơ nhiễm virus.

Con đường lây truyền từ thịt nhiễm bệnh sang con người

Virus dại không bị tiêu diệt hoàn toàn nếu thịt không được nấu chín đúng cách. Các con đường lây nhiễm phổ biến bao gồm:

1. Tiếp xúc trực tiếp khi chế biến:
   Người sơ chế thịt có thể bị nhiễm virus khi:
   • Chạm vào vết thương hở.
   • Tiếp xúc với niêm mạc mắt, mũi hoặc miệng.
2. Điều kiện bảo quản không an toàn:
   Virus có khả năng tồn tại trong thịt đông lạnh nhiều ngày nếu không được xử lý phù hợp.
3. Tiêu thụ thịt chưa chín kỹ:
   Dù ít gặp hơn, nhưng ăn thịt động vật nhiễm bệnh chưa được nấu chín hoàn toàn cũng tiềm ẩn nguy cơ.

Triệu Chứng Và Ảnh Hưởng Của Bệnh Dại Ở Người

Các dấu hiệu nhận biết sớm

Nếu nhiễm bệnh dại từ thịt động vật, bạn có thể gặp các triệu chứng tương tự như lây nhiễm qua vết cắn, bao gồm:

• Sốt, đau đầu, mệt mỏi.
• Cảm giác nóng rát, ngứa tại các vị trí tiếp xúc.
• Lo âu, khó ngủ, hoặc thay đổi hành vi.

Các triệu chứng này thường khó nhận biết và dễ bị nhầm lẫn với các bệnh khác, khiến người bệnh không kịp điều trị.

Ảnh hưởng nghiêm trọng khi không điều trị

Bệnh dại, nếu không được can thiệp y tế sớm, sẽ nhanh chóng tiến triển đến:

• Co giật, mất kiểm soát cơ thể.
• Rối loạn thần kinh nghiêm trọng.
• Hôn mê và tử vong.

Đặc biệt, bệnh không có thuốc chữa khi đã khởi phát.

Cách Phòng Ngừa Nguy Cơ Lây Nhiễm Bệnh Dại Từ Thịt Động Vật

Phòng bệnh hơn chữa bệnh. Để giảm thiểu nguy cơ nhiễm bệnh dại từ thịt động vật, bạn cần áp dụng các biện pháp sau:

Chọn nguồn thực phẩm an toàn

Việc lựa chọn nguồn cung cấp thực phẩm đáng tin cậy là bước quan trọng nhất:

• Kiểm tra xuất xứ: Chỉ mua thịt từ các cơ sở giết mổ đã được cấp giấy chứng nhận kiểm dịch thú y.
• Ưu tiên các nhà cung cấp uy tín: Những nơi có quy trình giám sát chặt chẽ về an toàn thực phẩm.
• Tránh mua thịt không rõ nguồn gốc: Đặc biệt là thịt từ động vật đã chết không rõ lý do.

“Thịt an toàn không chỉ bảo vệ sức khỏe của bạn mà còn giảm nguy cơ tiếp xúc với mầm bệnh.”

Các biện pháp xử lý thực phẩm trước khi sử dụng

Sau khi mua thực phẩm, việc xử lý đúng cách là yếu tố then chốt để loại bỏ nguy cơ virus dại:

1. Nấu chín hoàn toàn:
   Virus dại bị tiêu diệt ở nhiệt độ cao, vì vậy bạn cần đảm bảo:
   • Nấu thịt ở nhiệt độ trên 70°C trong thời gian tối thiểu 10 phút.
   • Không ăn tái, sống các món như gỏi, tiết canh, hay thịt nướng chưa đủ chín.
2. Vệ sinh dụng cụ chế biến:
   • Dụng cụ dao, thớt dùng để sơ chế thịt sống cần được rửa sạch bằng nước nóng và xà phòng.
   • Tránh sử dụng chung dao thớt cho thực phẩm sống và chín.
3. Bảo quản thịt đúng cách:
   • Bảo quản thịt ở nhiệt độ lạnh thích hợp (dưới 4°C) để hạn chế vi khuẩn phát triển.
   • Không để thịt động vật nhiễm bệnh tiếp xúc với các thực phẩm khác.

Tiêm vắc xin phòng bệnh dại cho người và vật nuôi

Vắc xin là biện pháp bảo vệ hiệu quả nhất:

• Đối với vật nuôi: Đảm bảo chó, mèo và các động vật khác trong gia đình được tiêm vắc xin phòng dại định kỳ.
• Đối với con người: Nếu bạn thường xuyên tiếp xúc với động vật hoặc có nguy cơ cao, hãy tham khảo bác sĩ để được tiêm vắc xin phòng dại dự phòng.

Câu Hỏi Thường Gặp (FAQs)

Ăn thịt động vật nấu chín có lây bệnh dại không?

Không. Virus dại sẽ bị tiêu diệt ở nhiệt độ cao, vì vậy việc nấu chín hoàn toàn thịt động vật bị nhiễm bệnh sẽ an toàn. Tuy nhiên, bạn nên cẩn trọng trong quá trình sơ chế để tránh tiếp xúc trực tiếp với thịt sống.

Có dấu hiệu gì nghi ngờ đã bị lây bệnh từ thịt nhiễm dại?

Nếu bạn gặp các triệu chứng như sốt, đau đầu, ngứa hoặc khó chịu tại vị trí tiếp xúc, hãy đến cơ sở y tế ngay để được kiểm tra.

Làm gì nếu tiếp xúc với thịt nghi nhiễm bệnh?

• Rửa sạch vùng da tiếp xúc bằng nước và xà phòng trong ít nhất 15 phút.
• Khử trùng bằng dung dịch cồn
• Đến ngay cơ sở y tế để được tư vấn và tiêm vắc xin phòng dại.

Nguồn: Tổng hợp