Bệnh ung thư thận có di căn không?
Thận là cơ quan quan trọng của cơ thể có chức năng lọc máu và thải nước, muối và các chất cặn bã ra khỏi cơ thể. Ung thư thận là kết quả của một số tế bào thận phát triển không kiểm soát, dẫn đến một khối ác tính. Các triệu chứng của ung thư thận thường rất mờ nhạt và không điển hình. Đến khi chúng xuất hiện thường xuyên, rõ rệt thì bệnh đã ở giai đoạn muộn.
Ung thư thận có nguy hiểm không?
Giới thiệu về ung thư thận
Ung thư thận khởi phát ở thận và còn được gọi là ung thư biểu mô tế bào thận (Renal Cell Carcinoma – RCC). Ung thư khởi phát khi các tế bào trong thận phát triển ngoài tầm kiểm soát và lấn át các tế bào bình thường. Các tế bào ung thư có thể lan sang các bộ phận khác của cơ thể. Các tế bào ung thư trong thận đôi khi có thể di chuyển đến xương và phát triển ở đó, đây được gọi là di căn. Các tế bào ung thư ở nơi mới sẽ trông giống như các tế bào từ thận.
Tỷ lệ mắc bệnh ung thư thận chiếm phần lớn trong các bệnh ác tính ở hệ tiết niệu
Dựa theo đặc điểm, vị trí mà có thể chia ung thư thận thành nhiều loại khác nhau:
- Ung thư biểu mô tế bào thận: là loại ung thư thận thường gặp nhất (chiếm khoảng 85%) và chủ yếu xuất hiện ở nam giới từ 50 – 70 tuổi. Ung thư khởi phát ở niêm mạc của các tiểu quản (các ống rất nhỏ) bên trong thận, sau đó tăng sinh không kiểm soát và hình thành nên khối u bên trong thận. Bệnh nhân có thể có một hoặc nhiều u ở một hoặc cả hai bên thận.
- Ung thư biểu mô đường tiết niệu: hay còn gọi là ung thư biểu mô tế bào chuyển tiếp, chiếm khoảng 5 – 10% số ca ung thư thận được chẩn đoán ở người trưởng thành. Ung thư biểu mô đường tiết niệu hình thành ở bể thận, là nơi nước tiểu tập trung trước khi di chuyển xuống bàng quang.
- Sarcoma thận: là loại ung thư thận hiếm gặp, hình thành ở mô mềm của thận, lớp mô liên kết mỏng quanh thận gọi là bao thận hoặc phần mỡ xung quanh.
- U nguyên bào thận (U wilms): thường gặp nhất trên trẻ em, chỉ chiếm khoảng 1% trong số tất cả các ca ung thư thận được chẩn đoán.
- U lympho thận: có thể gây phì đại cả hai thận, thường đi kèm với phì đại hạch bạch huyết ở các bộ phận khác như cổ, ngực và khoang bụng.
Khả năng di căn ung thư thận
Khi khối u phát triển, nó sẽ lan rộng vào chất béo hoặc các mạch máu chính xung quanh thận. Nó cũng có thể len lỏi vào tuyến thượng thận nằm ngay trên thận. Từ đây, khối u bắt đầu lan rộng hơn thông qua các con đường sau:
- Máu: Tế bào ung thư xâm nhập vào mạch máu và di chuyển đến nhiều bộ phận của cơ thể qua động mạch và tĩnh mạch.
- Hệ thống bạch huyết: Đây là một mạng lưới chạy khắp cơ thể, tương tự như các mạch máu của bạn, giúp cơ thể chống lại bệnh tật. Tuy nhiên, các tế bào ung thư có thể xâm nhập vào mạng lưới này và di chuyển đến các cơ quan khác.
Ung thư thận có thể di căn khắp các bộ phận trên cơ thể
Ung thư biểu mô tế bào thận thường di căn đến phổi và xương, đôi khi là não, buồng trứng, gan và tinh hoàn. Bởi vì ung thư biểu mô tế bào thận không có các triệu chứng sớm, do đó nó có thể di căn trước khi bệnh được phát hiện ra. Ngay cả khi ung thư thận được phát hiện sớm nhưng việc điều trị không loại bỏ được tất cả các tế bào ung thư, nó cũng có thể quay trở lại thận hoặc ở một nơi khác trên cơ thể.
Ung thư thận chia thành 4 giai đoạn dựa theo kích thước, tình trạng lây lan sang các hạch bạch huyết và mức độ di căn:
- Giai đoạn I: kích thước khối u < 7cm và chưa lan ra các cấu trúc lân cận.
- Giai đoạn II: kích thước khối u > 7cm và chưa lan ra các cấu trúc lân cận.
- Giai đoạn III: khối u lan đến các tĩnh mạch thận, tĩnh mạch chủ dưới và các hạch bạch huyết xung quanh.
- Giai đoạn IV: di căn xa đến các cơ quan.
Cách phát hiện di căn ung thư thận
Khi ung thư biểu mô tế bào thận ở giai đoạn đầu, bệnh nhân có thể không gặp phải các triệu chứng rõ ràng. Nếu xuất hiện những dấu hiệu và triệu chứng đáng chú ý, điều này thường cho thấy ung thư biểu mô tế bào thận đã di căn.
Dưới đây là các triệu chứng thường gặp của ung thư biểu mô tế bào thận di căn bao gồm:
- Tiểu máu
- Đau ở một bên của vùng lưng dưới
- Mệt mỏi
- Sụt cân
- Xuất hiện khối u trong bụng
- Sốt
- Sưng mắt cá chân
- Đổ mồ hôi đêm
Tiểu máu là một trong các triệu chứng thường gặp của ung thư biểu mô tế bào thận di căn
Để chẩn đoán ung thư biểu mô tế bào thận di căn cần có một số phương pháp chẩn đoán ung thư sau đây:
- Xét nghiệm máu và nước tiểu: Mặc dù xét nghiệm nước tiểu không thể xác nhận được ung thư thận, tuy nhiên nó có thể tiết lộ được sức khoẻ thận. Trong một số trường hợp cụ thể, kết quả phân tích nước tiểu có thể cho thấy ung thư đã di căn sang các bộ phận khác của cơ thể. Một loại xét nghiệm hữu ích khác trong phòng thí nghiệm để chẩn đoán ung thư biểu mô tế bào thận di căn là công thức máu toàn bộ. Nếu kết quả xét nghiệm cho thấy các dấu hiệu bất thường về số lượng bạch cầu và hồng cầu, đây có thể là biểu hiện của ung thư.
- Xét nghiệm hình ảnh: xét nghiệm hình ảnh để tìm vị trí và kích thước của khối u. Bên cạnh đó, việc khám sàng lọc cũng giúp kiểm tra xem ung thư đã lan rộng chưa. Chụp MRI và CT đặc biệt hữu ích trong việc chẩn đoán ung thư thận. Ngoài ra chụp X-quang ngực và cắt lớp xương để xác định xem ung thư đã di căn đến các bộ phận khác của cơ thể hay chưa.
Điều trị di căn ung thư thận
Các lựa chọn điều trị ung thư thận di căn có thể bao gồm phẫu thuật, hoá trị hoặc liệu pháp miễn dịch.
- Phẫu thuật
Phẫu thuật ung thư thận thường được chỉ định cho giai đoạn 1 hoặc 2. Ung thư giai đoạn 3 cũng có thể được phẫu thuật, nhưng còn tùy thuộc vào mức độ lan rộng của ung thư.
Trong một số trường hợp, ung thư biểu mô tế bào thận di căn có thể được thực hiện phẫu thuật để loại bỏ các khối ung thư, trong đó bao gồm cả điều trị bằng thuốc. Đối với một số bệnh nhân, có thể chỉ cần một cuộc phẫu thuật duy nhất để loại bỏ khối u khỏi thận và các khối u di căn từ những vị trí khác trong cơ thể.
- Hoá trị liệu và liệu pháp miễn dịch
Trong liệu pháp miễn dịch, bác sĩ sẽ cho bệnh nhân sử dụng các loại thuốc để tăng cường hệ thống miễn dịch, giúp chống lại ung thư. Mặt khác, hóa trị liệu thường bao gồm việc sử dụng thuốc tiêm hoặc thuốc uống để tiêu diệt các tế bào ung thư. Tuy nhiên, hoá trị có thể mang lại một số tác dụng phụ và thường cần phải điều trị bổ sung bằng phẫu thuật.
Kết luận
Bệnh ung thư thận có khả năng di căn, nhưng điều này phụ thuộc vào nhiều yếu tố bao gồm giai đoạn phát hiện bệnh, loại ung thư, và tình trạng sức khỏe tổng thể của bệnh nhân. Việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời có thể giảm thiểu nguy cơ di căn và cải thiện cơ hội sống sót. Các phương pháp điều trị hiệu quả như phẫu thuật, xạ trị, và hóa trị đã được chứng minh có thể kiểm soát bệnh và ngăn chặn sự lan rộng của tế bào ung thư. Để bảo vệ sức khỏe và tăng cường hiệu quả điều trị, bệnh nhân cần tuân thủ chỉ dẫn của bác sĩ, duy trì lối sống lành mạnh và thực hiện các biện pháp phòng ngừa. Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với chuyên gia y tế để được tư vấn và hỗ trợ cụ thể.