Bong gân cổ chân và những điều cần biết
Bong gân cổ chân là một chấn thương rất phổ biến, có thể xảy ra với mọi đối tượng và lứa tuổi, từ trẻ em, người lớn, vận động viên đến những người không phải vận động viên. Bong gân cổ chân có thể xảy ra khi bạn tham gia các hoạt động thể thao hay trong các hoạt động hàng ngày. Đa phần bong gân thường ở mức độ nhẹ, không gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới khả năng đi lại và có thể tự khỏi sau một thời gian ngắn. Tuy nhiên, nếu không can thiệp xử lý kịp thời và đúng cách, bong gân có thể để lại nhiều biến chứng nguy hiểm. Hãy cùng tìm hiểu sâu hơn về bong gân cổ chân, nguyên nhân và các dấu hiệu của tình trạng này qua bài viết sau.
Bong gân cổ chân là gì?
Bong gân cổ chân là tình trạng dây chằng quanh khớp cổ chân bị căng giãn hoặc đứt một phần hoặc toàn bộ, thường xảy ra sau khi va chạm hoặc té ngã trong quá trình di chuyển. Dây chằng khớp cổ chân có chức năng ổn định khớp và giữ khớp ở đúng vị trí. Chúng được chia thành hai nhóm chính:
- Dây chằng bên ngoài cổ chân: Dây chằng mác sên trước và sau, dây chằng mác gót.
- Dây chằng bên trong cổ chân: Dây chằng denta (gồm hai lớp nông và sâu).
Hầu hết các trường hợp bong gân ở cổ chân đều liên quan đến chấn thương nhóm dây chằng bên ngoài cổ chân.
Nguyên nhân gây bong gân cổ chân
Nguyên nhân gây bong gân cổ chân thường do khớp lệch khỏi vị trí và dây chằng bị kéo căng quá mức, trong một số trường hợp có thể gây rách dây chằng. Các nguyên nhân phổ biến bao gồm:
- Chấn thương trong thể thao: Các môn thể thao như bóng rổ, quần vợt, bóng đá và chạy địa hình đòi hỏi phải nhảy, lăn hoặc vặn bàn chân.
- Ngã hoặc trượt khiến cổ chân bị trẹo.
- Tiếp đất bằng một chân sau khi nhảy hoặc xoay người.
- Chấn thương căng thẳng lặp đi lặp lại do sử dụng khớp quá mức hoặc thực hiện một chuyển động lặp đi lặp lại.
- Đi bộ hoặc tập thể dục trên bề mặt không bằng phẳng.
Dấu hiệu bị bong gân cổ chân
Bong gân cổ chân thường xuất hiện với các triệu chứng điển hình sau:
- Đau: Đây là triệu chứng điển hình nhất, thường rất dữ dội ngay sau khi bị chấn thương và mức độ đau tăng dần khi di chuyển.
- Sưng: Vị trí mắt cá chân sẽ bị sưng phù.
- Bầm tím: Có thể xuất hiện bầm tím quanh vùng bị chấn thương.
- Tiếng kêu “rắc”: Một số người có thể nghe thấy tiếng kêu “rắc” giống như khi bẻ khớp ngón tay.
Các mức độ bong gân khác nhau:
- Độ 1 (mức độ nhẹ): Dây chằng bị giãn nhẹ hoặc có vết rách rất nhỏ, cổ chân xuất hiện vết sưng nhỏ kèm theo cảm giác đau nhẹ, ít ảnh hưởng đến chức năng vận động.
- Độ 2 (mức độ trung bình): Dây chằng bị rách hoặc đứt một phần, cổ chân sưng phù kèm theo vết thâm lớn, đau khi di chuyển và đứng dậy.
- Độ 3 (mức độ nặng): Dây chằng bị đứt hoàn toàn, cổ chân sưng tấy nhiều và xuất hiện vết bầm tím lớn, gây đau đớn và cổ chân không thể đứng vững.
Phòng ngừa và điều trị bong gân cổ chân
- Khởi động trước khi tập thể dục hoặc chơi thể thao: Giúp làm ấm cơ và dây chằng, giảm nguy cơ chấn thương.
- Mang giày vừa vặn và phù hợp với hoạt động: Giày nên có đế chắc chắn và thiết kế hỗ trợ tốt.
- Hạn chế đi giày cao gót: Giày cao gót làm tăng nguy cơ bị trẹo cổ chân.
- Sử dụng biện pháp bảo hộ: Đối với những người đã từng bị chấn thương trước đó, nên sử dụng các biện pháp bảo hộ khi vận động để tránh tái chấn thương.
- Thăm khám bác sĩ ngay khi có triệu chứng: Điều này giúp chẩn đoán và điều trị kịp thời, tránh các biến chứng nguy hiểm.
Bong gân cổ chân là một tai nạn thường gặp trong hoạt động hàng ngày. Mặc dù tình trạng này có thể nhẹ và tự hết trong vài tuần, nhưng nếu không được điều trị kịp thời, có thể để lại biến chứng. Do đó, hãy luôn chú ý bảo vệ đôi chân của mình và thăm khám bác sĩ ngay khi có dấu hiệu bất thường.
Xin lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Độc giả vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.