Chảy máu mũi: Nguyên nhân, cách phòng ngừa và xử trí

Chảy máu mũi, hay còn gọi là chảy máu cam, là tình trạng mà nhiều người gặp phải ít nhất một lần trong đời. Hiện tượng này có thể xảy ra ở bất kỳ độ tuổi nào và có nhiều nguyên nhân khác nhau, từ những lý do đơn giản như khô mũi đến các bệnh lý nghiêm trọng hơn. Việc hiểu rõ nguyên nhân, cách phòng ngừa và xử trí chảy máu mũi không chỉ giúp bạn giảm bớt lo lắng mà còn đảm bảo sức khỏe tốt hơn cho bạn và gia đình.             

Nguyên nhân chảy máu mũi

Chảy máu mũi có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, từ các yếu tố môi trường đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.

Tổn thương vật lý:

• Tác động ngoại lực: Va đập mạnh hoặc tai nạn gây tổn thương mũi là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất.
• Chọc ngoáy mũi: Thói quen này có thể làm tổn thương lớp niêm mạc mũi, gây ra chảy máu.

Khô mũi:

• Môi trường khô: Không khí khô hanh, đặc biệt là vào mùa đông hoặc ở trong phòng máy lạnh, có thể làm khô niêm mạc mũi và gây chảy máu.
• Sử dụng máy sưởi: Máy sưởi cũng có thể làm giảm độ ẩm trong không khí, dẫn đến khô mũi.

Bệnh lý:

• Cảm cúm và viêm mũi dị ứng: Các bệnh lý này làm niêm mạc mũi bị viêm nhiễm, dễ chảy máu.
• Tăng huyết áp: Huyết áp cao có thể gây ra chảy máu mũi do áp lực máu lên thành mạch tăng cao.
• Rối loạn đông máu: Các bệnh lý liên quan đến đông máu như hemophilia cũng có thể là nguyên nhân.

Sử dụng thuốc:

• Thuốc chống đông máu: Các loại thuốc này có thể làm giảm khả năng đông máu, gây chảy máu mũi.
• Thuốc xịt mũi: Sử dụng lâu dài thuốc xịt mũi có thể làm niêm mạc mũi bị tổn thương và dễ chảy máu.

Yếu tố khác:

• Tiền sử chảy máu mũi: Những người có tiền sử chảy máu mũi thường xuyên có nguy cơ cao bị tái phát.
• Di truyền: Một số trường hợp chảy máu mũi có thể liên quan đến yếu tố di truyền.

Cách phòng ngừa chảy máu cam

Phòng ngừa chảy máu cam là cách tốt nhất để tránh những phiền toái và lo lắng do tình trạng này gây ra. Dưới đây là một số biện pháp bạn có thể thực hiện:

Giữ ẩm niêm mạc mũi:

• Sử dụng máy tạo độ ẩm: Đặt máy tạo độ ẩm trong phòng, đặc biệt là vào mùa đông, giúp duy trì độ ẩm cần thiết.
• Sử dụng xịt muối biển: Xịt muối biển giúp giữ ẩm niêm mạc mũi và ngăn ngừa khô mũi.

Tránh tác động mạnh:

• Hạn chế chọc ngoáy mũi: Tránh thói quen chọc ngoáy mũi để không làm tổn thương niêm mạc.
• Đeo bảo hộ khi chơi thể thao: Sử dụng mũ bảo hộ hoặc mặt nạ bảo vệ khi tham gia các hoạt động thể thao.

Điều trị bệnh lý:

• Kiểm soát huyết áp: Theo dõi và điều trị huyết áp cao để tránh nguy cơ chảy máu mũi.
• Điều trị các bệnh viêm mũi: Sử dụng thuốc điều trị đúng cách khi bị viêm mũi hoặc dị ứng.

Sử dụng thuốc đúng cách:

• Hạn chế sử dụng thuốc xịt mũi: Chỉ sử dụng theo hướng dẫn của bác sĩ và không lạm dụng thuốc xịt mũi.
• Tham khảo bác sĩ khi dùng thuốc chống đông: Nếu bạn đang sử dụng thuốc chống đông, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ về nguy cơ chảy máu mũi.

Các hướng xử trí khi bị chảy máu mũi

Chảy máu mũi là tình trạng xảy ra khá phổ biến, tuy nhiên chúng ta không được chủ quan. Khi bị chảy máu mũi nếu không được sơ cứu kịp thời cũng có thể gây nguy hiểm.

Xử trí tại chỗ:

• Ngồi thẳng và nghiêng người về phía trước: Điều này giúp máu không chảy ngược vào cổ họng, gây khó chịu và buồn nôn.
• Bóp nhẹ cánh mũi: Sử dụng ngón tay cái và ngón trỏ để bóp nhẹ cánh mũi, giữ trong 10-15 phút để máu ngừng chảy.
• Sử dụng bông gòn hoặc gạc: Đặt một miếng bông gòn hoặc gạc vào lỗ mũi để cầm máu. Hãy chắc chắn không đẩy quá sâu vào bên trong.

Xử trí khi chảy máu kéo dài:

• Thăm khám bác sĩ: Nếu chảy máu không dừng sau 20 phút hoặc tái phát nhiều lần, bạn nên đến gặp bác sĩ để được khám và điều trị.
• Xét nghiệm máu: Bác sĩ có thể yêu cầu làm xét nghiệm máu để kiểm tra các yếu tố đông máu.

Phương pháp điều trị y tế:

• Đốt điện hoặc đốt lạnh: Đối với các trường hợp chảy máu mũi tái phát nhiều lần, bác sĩ có thể sử dụng phương pháp đốt điện hoặc đốt lạnh để cầm máu.
• Phẫu thuật: Trong một số trường hợp nghiêm trọng, phẫu thuật có thể cần thiết để khắc phục tình trạng chảy máu mũi.

Kết luận

Chảy máu mũi là một hiện tượng phổ biến nhưng không nên xem nhẹ. Việc hiểu rõ nguyên nhân và biết cách phòng ngừa, xử trí sẽ giúp bạn kiểm soát tình trạng này một cách hiệu quả. Nếu chảy máu mũi kéo dài hoặc tái phát nhiều lần, hãy đến gặp bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời. Chăm sóc sức khỏe mũi không chỉ giúp bạn giảm thiểu tình trạng chảy máu mà còn nâng cao chất lượng cuộc sống, mang lại sự thoải mái và an tâm trong sinh hoạt hàng ngày. Hãy luôn giữ gìn sức khỏe và chăm sóc mũi đúng cách để tránh những phiền toái không đáng có.