Giải phẫu đám rối thần kinh cánh tay: cấu trúc và chức năng chi tiết

Hệ thần kinh ngoại vi là một phần quan trọng trong cơ thể con người, đồng thời cũng chịu trách nhiệm cung cấp cảm giác và vận động cho cánh tay. Đám rối thần kinh cánh tay, một phần không thể thiếu của hệ thần kinh ngoại vi, đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh các hoạt động vận động và cung cấp cảm giác cho cánh tay và bàn tay. Tìm hiểu về giải phẫu đám rối thần kinh cánh tay không chỉ giúp các bác sĩ chẩn đoán và điều trị các rối loạn thần kinh mà còn hỗ trợ các kỹ thuật phẫu thuật và điều trị trong lĩnh vực y học.

Đám rối thần kinh cánh tay là gì?

Đám rối thần kinh cánh tay, một phần của hệ thống dây thần kinh ngoại vi, là một mạng lưới phức tạp của các sợi thần kinh. Nhiệm vụ chính của nó là cung cấp cảm giác cho da và điều khiển các cơ của cánh tay. Đám rối thần kinh cánh tay bắt nguồn từ vùng gốc cổ, đi qua vùng nách và kéo dài suốt chiều dài của cánh tay, kết nối với các cơ và da của cánh tay và bàn tay.

“Đám rối thần kinh cánh tay là một mạng lưới phức tạp của các sợi thần kinh.”

Giải phẫu đám rối thần kinh cánh tay

Giải phẫu của đám rối thần kinh cánh tay được chia thành năm phần chính: rễ, thân, ngành, bó và nhánh. Mặc dù chức năng của các phần này không khác nhau, tuy nhiên việc phân chia này giúp làm rõ cấu trúc và chức năng của đám rối thần kinh cánh tay.

Rễ

Các rễ trước của dây thần kinh cột sống là thành phần cơ bản tạo nên đám rối thần kinh cánh tay. Cụ thể, đám rối thần kinh cánh tay bao gồm các rễ trước của dây thần kinh cột sống cổ C5, C6, C7, C8 và dây thần kinh cột sống ngực T1. Tại mỗi cấp độ đốt sống, dây thần kinh cột sống phát sinh và rời khỏi tủy sống thông qua các lỗ liên đốt sống (intervertebral foramina). Mỗi dây thần kinh cột sống sau đó phân chia thành một nhánh trước và một nhánh sau. Rễ của đám rối cánh tay được hình thành từ các rễ trước của dây thần kinh cột sống từ C5 đến T1. Các rễ này đi qua giữa các cơ vân phía trước và trung gian, hướng về cơ của vùng cổ trước khi tiếp tục vào cánh tay.

Thân

Tại vùng gốc cổ, các rễ của đám rối thần kinh cánh tay kết hợp lại để tạo thành ba thân chính, được phân loại dựa trên vị trí giải phẫu của chúng:

• Thân trên: Được hình thành từ sự kết hợp của rễ thần kinh C5 và C6.
• Thân giữa: Là sự tiếp nối của rễ thần kinh C7.
• Thân dưới: Được hình thành từ sự kết hợp của rễ thần kinh C8 và T1.

Các thân này di chuyển ngang qua vùng tam giác sau của cổ và tiếp tục xuống dưới để đi vào khu vực nách.

Ngành

Tại vùng tam giác sau của cổ, mỗi thân chia thành hai nhánh chính: một hướng về phía trước và một hướng về phía sau của cơ thể. Các nhánh này được gọi là nhánh trước và nhánh sau. Kết quả là có ba nhánh trước và ba nhánh sau. Những nhánh này rời khỏi tam giác sau của cổ và đi vào khu vực nách, nơi chúng kết hợp để tạo thành các bó của đám rối thần kinh cánh tay.

Bó

Khi các nhánh trước và sau đi vào nách, chúng kết hợp lại để hình thành ba bó chính, được đặt tên theo vị trí của chúng so với động mạch nách:

• Bó bên: Được hình thành từ nhánh trước của thân trên và nhánh trước của thân giữa.
• Bó sau: Được hình thành từ nhánh sau của thân trên, nhánh sau của thân giữa và nhánh sau của thân dưới.
• Bó trung gian: Được hình thành từ sự phân chia trước của thân dưới.

Các bó này tạo ra các nhánh chính của đám rối thần kinh cánh tay, giúp cung cấp sự điều khiển và cảm giác cho cả cánh tay.

Nhánh chính

Tại khu vực nách và gần đầu của cánh tay, ba bó thần kinh chính phân nhánh thành năm dây thần kinh lớn. Các dây thần kinh này tiếp tục phân phối tới cánh tay, đảm nhiệm chức năng cung cấp cảm giác và vận động cho các cơ và da. Dưới đây là thông tin chi tiết về năm dây thần kinh chính của đám rối thần kinh cánh tay.

Dây thần kinh cơ bì

• Rễ: C5, C6, C7.
• Chức năng vận động: Cung cấp chi phối cho các cơ trước của cánh tay, từ vai đến khuỷu tay.
• Chức năng cảm giác: Cung cấp cảm giác cho nửa bên của cẳng tay trước và một phần nhỏ của cẳng tay sau.

Dây thần kinh nách

• Rễ: C5 và C6.
• Chức năng vận động: Chi phối cơ bắp nhỏ và cơ deltoid.
• Chức năng cảm giác: Cung cấp cảm giác cho da bên trên của cánh tay và vùng dưới lòng bàn tay.

Dây thần kinh giữa

• Rễ: C6 – T1 (bao gồm cả sợi từ C5).
• Chức năng vận động: Chi phối hầu hết các cơ uốn của cẳng tay, bao gồm cả hai cơ bên và các cơ liên quan đến ngón trỏ và ngón giữa.
• Chức năng cảm giác: Cung cấp cảm giác cho vùng lòng bàn tay, một phần bên của bàn tay và nửa mặt trên của bàn tay.

Dây thần kinh quay

• Rễ: C5 – T1.
• Chức năng vận động: Chi phối cơ tam đầu và các cơ ở khoang sau của cẳng tay (chủ yếu là các cơ duỗi cổ tay và ngón tay).
• Chức năng cảm giác: Cung cấp cảm giác cho mặt sau của cánh tay và cẳng tay, cũng như mặt sau của bàn tay.

Dây thần kinh trụ

• Rễ: C8 và T1.
• Chức năng vận động: Chi phối các cơ của bàn tay (ngoại trừ cơ bên và hai cơ liên quan đến ngón tay).
• Chức năng cảm giác: Cung cấp cảm giác cho bề mặt trước và sau của ngón tay giữa, một nửa ngón tay và khu vực lòng bàn tay liên quan.

Bên cạnh năm dây thần kinh chính, còn có một số dây thần kinh nhỏ khác phát sinh từ đám rối thần kinh cánh tay như dây thần kinh lưng, dây thần kinh ngực dài, dây thần kinh thượng vị, dây thần kinh bên, dây thần kinh giữa của cánh tay, dây thần kinh giữa của cẳng tay và dây thần kinh dưới màng cứng. Tất cả các dây thần kinh này đều đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì chức năng bình thường của cánh tay và góp phần vào hoạt động của hệ cơ và cảm giác.

Như vậy, hy vọng qua bài viết này bạn đã hiểu rõ hơn về giải phẫu đám rối thần kinh cánh tay. Hiểu rõ về giải phẫu đám rối thần kinh cánh tay không chỉ quan trọng đối với việc chẩn đoán và điều trị các vấn đề thần kinh mà còn hỗ trợ việc lập kế hoạch phẫu thuật và quản lý các tình trạng liên quan đến cánh tay. Đám rối thần kinh cánh tay với các thành phần rễ, thân, ngành, bó và nhánh chính cấu thành một hệ thống phức tạp nhưng đồng thời cực kỳ hiệu quả trong việc duy trì chức năng cảm giác và vận động của cánh tay.

FAQ

1. Đám rối thần kinh cánh tay có vai trò gì trong cơ thể con người?

   Đám rối thần kinh cánh tay đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp cảm giác và vận động cho cánh tay và bàn tay.

2. Đám rối thần kinh cánh tay được hình thành từ những gì?

   Đám rối thần kinh cánh tay được hình thành từ các rễ trước của dây thần kinh cột sống cổ C5, C6, C7, C8 và dây thần kinh cột sống ngực T1.

3. Đám rối thần kinh cánh tay phân nhánh như thế nào?

   Các thân chính của đám rối thần kinh cánh tay được chia thành ba nhánh trước và ba nhánh sau. Những nhánh này rời khỏi tam giác sau của cổ và đi vào khu vực nách, nơi chúng kết hợp để tạo thành các bó của đám rối thần kinh cánh tay.

4. Có bao nhiêu dây thần kinh chính trong đám rối thần kinh cánh tay?

   Trong đám rối thần kinh cánh tay, có năm dây thần kinh chính: dây thần kinh cơ bì, dây thần kinh nách, dây thần kinh giữa, dây thần kinh quay và dây thần kinh trụ.

5. Nguyên lý hoạt động của đám rối thần kinh cánh tay

   Đám rối thần kinh cánh tay đóng vai trò trong việc cung cấp cảm giác và điều khiển các cơ của cánh tay, giúp duy trì chức năng bình thường của cánh tay.

Nguồn: Tổng hợp