Nghẹt mũi là gì? Điều trị nghẹt mũi như thế nào?
Nghẹt mũi là triệu chứng phổ biến mà nhiều người gặp phải, đặc biệt trong các đợt cảm lạnh hoặc dị ứng. Mặc dù thường không nghiêm trọng, nghẹt mũi có thể gây ra khó chịu và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống hàng ngày. Việc hiểu rõ nguyên nhân, triệu chứng và các phương pháp điều trị sẽ giúp bạn kiểm soát tình trạng này một cách hiệu quả. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu chi tiết về nghẹt mũi, từ khái niệm cơ bản đến các biện pháp điều trị và phòng tránh.
Nghẹt mũi là gì?
Nghẹt mũi là tình trạng mũi bị tắc nghẽn do sự viêm và sưng niêm mạc mũi, làm cho không khí khó lưu thông qua mũi. Nghẹt mũi thường xảy ra khi các mạch máu trong mũi bị giãn nở do nhiễm trùng, dị ứng, hoặc các tác nhân kích thích khác. Tình trạng này có thể ảnh hưởng đến một hoặc cả hai lỗ mũi và có thể đi kèm với các triệu chứng khác như chảy nước mũi, đau đầu, và khó thở.
Phân loại nghẹt mũi
- Nghẹt mũi một bên: Nghẹt mũi một bên là tình trạng nhiều người mắc phải do thời tiết thay đổi hay tiếp xúc với môi trường ô nhiễm, khói bụi kèm với chế độ sinh hoạt bất thường. Nếu nghẹt mũi một bên xảy ra và tự khỏi trong 1 tuần thì thường không quá nguy hiểm. Tuy nhiên, ngạt mũi một bên kéo dài có thể là dấu hiệu bạn đang mắc các bệnh đường hô hấp như viêm xoang dị ứng, viêm xoang, lệch vách ngăn mũi,… Ngoài ra, nghẹt mũi một bên dai dẳng có thể là dấu hiệu mắc ung thư xoang mũi, cần đi khám để được chẩn đoán, điều trị kịp thời.
- Nghẹt mũi hai bên: Nghẹt mũi hai bên tương tự như nghẹt mũi một bên. Nguyên nhân có thể do cảm lạnh, cảm cúm hoặc dị ứng. Bên cạnh đó, ngạt mũi hai bên cũng là dấu hiệu thường gặp của dị ứng. Bởi khi hệ hô hấp tiếp xúc với các tác nhân gây kích ứng thì xoang và niêm mạc mũi sẽ bị kích ứng, tăng tiết chất nhờn để đào thải chất gây dị ứng. Kết quả của quá trình này khi dịch mũi tiết quá nhiều dẫn đến nghẹt mũi hai bên, cản trở đường hô hấp.
Triệu chứng của nghẹt mũi
- Khó thở qua mũi: Triệu chứng chính của nghẹt mũi là khó thở qua mũi, đặc biệt là khi nằm ngủ. Điều này có thể khiến người bệnh phải thở bằng miệng, gây khô miệng và cổ họng vào buổi sáng.
- Chảy nước mũi: Nghẹt mũi thường đi kèm với chảy nước mũi. Dịch mũi có thể trong, lỏng hoặc đặc và có màu vàng hoặc xanh, tùy thuộc vào nguyên nhân gây nghẹt mũi.
- Đau và áp lực trong mũi: Sưng và viêm trong mũi có thể gây đau và cảm giác áp lực trong mũi, đặc biệt là ở vùng quanh mắt và trán.
- Ho và đau họng; Chảy nước mũi có thể chảy ngược vào cổ họng, gây ra ho và đau họng. Điều này thường xảy ra vào ban đêm và có thể làm gián đoạn giấc ngủ.
- Mất khứu giác; Trong trường hợp nghiêm trọng, nghẹt mũi có thể làm mất khả năng ngửi mùi (khứu giác). Điều này có thể ảnh hưởng đến khả năng thưởng thức mùi vị thức ăn và các mùi hương khác.
Phương pháp điều trị nghẹt mũi
Sử dụng thuốc
- Thuốc kháng histamin: Được sử dụng để điều trị nghẹt mũi do dị ứng. Thuốc này giúp giảm viêm và sưng trong mũi.
- Thuốc co mạch mũi: Các thuốc này giúp thu nhỏ các mạch máu trong mũi, giảm sưng và làm thông thoáng đường thở. Tuy nhiên, không nên sử dụng quá 3 ngày liên tiếp để tránh hiện tượng “dội thuốc” gây nghẹt mũi nặng hơn.
- Thuốc kháng sinh: Được sử dụng khi nghẹt mũi do nhiễm khuẩn. Chỉ sử dụng khi có chỉ định của bác sĩ.
Phương pháp tự nhiên
- Xông hơi nước nóng: Xông hơi giúp làm loãng dịch nhầy và làm thông thoáng đường thở.
- Uống đủ nước: Uống nhiều nước giúp làm loãng dịch nhầy trong mũi, dễ dàng tống ra ngoài.
- Sử dụng nước muối sinh lý: Rửa mũi bằng nước muối sinh lý giúp làm sạch niêm mạc mũi và giảm nghẹt mũi.
Thay đổi lối sống
- Nâng cao đầu khi ngủ: Nâng cao đầu giúp giảm tình trạng nghẹt mũi vào ban đêm.
- Tránh các tác nhân gây dị ứng: Tránh tiếp xúc với các chất gây dị ứng như phấn hoa, lông thú cưng và bụi bẩn.
Nghẹt mũi là một triệu chứng phổ biến và có thể gây nhiều khó chịu trong cuộc sống hàng ngày. Tuy nhiên, với sự hiểu biết đúng đắn và các biện pháp điều trị phù hợp, bạn có thể kiểm soát và giảm bớt tình trạng này hiệu quả. Hãy chú ý đến các nguyên nhân và triệu chứng của nghẹt mũi, đồng thời áp dụng các phương pháp điều trị và thay đổi lối sống cần thiết. Nếu tình trạng nghẹt mũi kéo dài hoặc nghiêm trọng, đừng ngần ngại tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.