Phù chân có nguy hiểm không?

Phù chân là tình trạng chất lỏng tích tụ trong các mô dưới chân, khiến chân bị sưng to. Tham khảo bài viết dưới đây để dễ dàng nhận biết về những dấu hiệu và triệu chứng của phù chân.

Phù chân là gì?

Phù chân là tình trạng chất lỏng tích tụ trong các mô dưới chân, làm cho chân bị sưng to. Điều này có thể gây ảnh hưởng tới việc đi lại cũng như sinh hoạt trong cuộc sống hàng ngày. Phù chân thường xuất hiện ở mắt cá chân, mu bàn chân hoặc ở cẳng chân. Phù chân có thể là phản ứng sinh lý bình thường, nhưng đôi khi cũng có thể là dấu hiệu tiềm ẩn của một căn bệnh nguy hiểm.

Triệu chứng của phù chân

• Chân sưng to bất thường:
  • Một hoặc cả hai chân sưng to hơn so với bình thường, dễ dàng nhận thấy bằng mắt thường.
• Đau ở chân:
  • Cảm giác đau ở chân dù không có chấn thương hoặc va đập trước đó. Đau có thể tăng khi di chuyển hoặc đứng lâu.
• Phù kéo dài:
  • Chân bị phù trong nhiều ngày và không có dấu hiệu thuyên giảm mặc dù đã nghỉ ngơi hoặc thay đổi tư thế.

• Dấu hiệu khi nhấn vào chỗ phù:
  • Khi nhấn vào chỗ phù, thấy lõm xuống và không đàn hồi trở lại ngay lập tức. Điều này chỉ ra rằng có chất lỏng tích tụ dưới da (phù mềm). Tuy nhiên, trong một số trường hợp, phù có thể cứng hơn và không tạo lõm.
• Các dấu hiệu kèm theo:
  • Mệt mỏi: Cảm thấy mệt mỏi toàn thân do tuần hoàn máu kém hoặc tình trạng bệnh lý khác.
  • Tê bì: Cảm giác tê bì hoặc kim châm ở chân do áp lực lên các dây thần kinh.
  • Mất cảm giác: Mất cảm giác ở chân, có thể là dấu hiệu của vấn đề về thần kinh.

Phù chân có thể là dấu hiệu của nhiều tình trạng sức khỏe khác nhau, từ những vấn đề sinh lý bình thường đến các bệnh lý nghiêm trọng như suy tim, bệnh thận, hoặc các vấn đề về tĩnh mạch.

Phù chân thường do những nguyên nhân gì?

Dưới đây là các nguyên nhân phù chân hay gặp và triệu chứng đi kèm:

• Phù chân trong quá trình mang thai:
  • Nguyên nhân: Ở những tuần cuối của thai kỳ, kích thước thai nhi to gây chèn ép tĩnh mạch chủ dưới, dẫn tới gia tăng áp lực thủy tĩnh và đẩy dịch ra khỏi lòng mạch đến mô kẽ, gây hiện tượng phù ở hai chân.
  • Triệu chứng: Phù ở hai chân, thường hết sau khi sinh. Nếu kèm theo tăng huyết áp, đau đầu, đau bụng vùng thượng vị, tiểu ít,… cần kiểm tra nguy cơ tiền sản giật.
• Phù chân do tiền sản giật:
  • Nguyên nhân: Tiền sản giật gây cao huyết áp và có protein trong nước tiểu.
  • Triệu chứng: Sưng tấy đột ngột hoặc quá mức ở mặt và tay.
• Phù chân do suy tim:
  • Nguyên nhân: Khả năng bơm máu của tim yếu dẫn đến lượng máu lớn bị giữ lại ở chân.
  • Triệu chứng: Phù nề chân, khó thở, mệt mỏi, cảm giác đau và nặng ở chân.
• Phù chân do bệnh thận:
  • Nguyên nhân: Thận suy yếu không còn hoạt động bình thường, gây tích nước.
  • Triệu chứng: Chân bị phù nề, chán ăn, khó tập trung, khó ngủ, mệt mỏi, buồn nôn, nôn, rối loạn tiểu tiện, đau ngực, tăng huyết áp.
• Phù chân do bệnh gan:
  • Nguyên nhân: Xơ gan hình thành sẹo, hạn chế dòng máu chảy vào gan, gây tăng huyết áp và phù chân. Xơ gan cũng giảm sản xuất protein albumin.
  • Triệu chứng: Phù chân, đau bụng, mệt mỏi, da và mắt vàng, tăng cân hoặc giảm cân không lý do.
• Phù chân do suy tĩnh mạch:
  • Nguyên nhân: Van tĩnh mạch bị hư hỏng hoặc đứng, ngồi lâu khiến máu tích tụ trong tĩnh mạch chân.
  • Triệu chứng: Đau nhức, phù chân, tĩnh mạch nổi rõ trên da, da chân ngứa, loét, nhiễm trùng.
• Phù chân do uống rượu:
  • Nguyên nhân: Uống rượu dẫn đến giữ nước và gây phù ở bàn chân và mắt cá chân.
  • Triệu chứng: Phù thường biến mất trong vài ngày, nếu không giảm có thể là dấu hiệu của bệnh lý nghiêm trọng.
• Phù chân do phù bạch huyết:
  • Nguyên nhân: Các hạch bạch huyết bị tổn thương hoặc cắt bỏ do điều trị ung thư.
  • Triệu chứng: Giữ lại dịch bạch huyết và gây phù chân.
• Phù chân do tổn thương:
  • Nguyên nhân: Chấn thương như bong gân, gãy xương, căng cơ.
  • Triệu chứng: Sưng phù tại vùng bị ảnh hưởng, đau, khó di chuyển.

• Các nguyên nhân khác:
  • Nguyên nhân: Mang giày không vừa chân, đứng hoặc ngồi lâu, thừa cân.
  • Triệu chứng: Chân sưng, cảm giác khó chịu và đau nhức.

Biến chứng nguy hiểm của phù chân

Nếu không được điều trị kịp thời và hiệu quả, có thể dẫn đến các biến chứng phù chân nghiêm trọng như sau:

• Khó đi lại và vận động: Sự sưng phù nặng có thể làm hạn chế khả năng di chuyển của người bệnh, gây ra khó khăn trong sinh hoạt hàng ngày và giảm chất lượng cuộc sống.
• Rối loạn huyết học, tắc tĩnh mạch: Phù chân có thể làm tăng áp lực lên các mạch máu và gây tắc nghẽn tĩnh mạch. Điều này có thể dẫn đến các triệu chứng như chân đỏ, đau, ngứa ngáy và da căng.
• Gây sẹo và xơ mô: Nếu phù chân kéo dài, có thể dẫn đến sự hình thành sẹo và xơ mô ở vùng bị phù, làm suy yếu cấu trúc của da và mô dưới da.
• Tăng nguy cơ nhiễm khuẩn và viêm loét da: Việc môi trường nước dưới da bị ẩm ướt và thiếu khả năng tuần hoàn chính là một yếu tố dẫn đến nhiều loại vi khuẩn có thể xâm nhập dẫn đến viêm nhiễm.
• Ảnh hưởng đến khớp và hệ cơ bắp của chân: Phù chân kéo dài có thể dẫn đến sự bị ảnh hưởng của khớp và hệ cơ bắp ở chân, gây đau nhức và giảm tính linh hoạt.
• Giảm khả năng lưu thông máu và tính đàn hồi của mạch máu: Phù chân có thể làm giảm sự lưu thông máu và làm mất đi tính đàn hồi của mạch máu, gây ra những nguy hiểm lớn.
• Mất khả năng vận động: Phù chân nặng có thể gây ra mất khả năng vận động hoàn toàn, gây hại đến chất lượng cuộc sống.

Cách điều trị phù chân

Để điều trị phù chân hiệu quả, phương pháp điều trị có thể khác nhau tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra và tình trạng cụ thể của từng bệnh nhân. Dưới đây là một số phương pháp điều trị phổ biến:

• Thay đổi lối sống và thói quen: Nếu phù chân liên quan đến thói quen và lối sống, việc thay đổi này có thể bao gồm việc giảm thiểu thời gian đứng hoặc ngồi lâu, tập thể dục đều đặn để tăng cường tuần hoàn máu, và giữ cho cơ thể luôn trong tình trạng hoạt động.
• Chườm lạnh: Chườm lạnh có thể giúp co mạch máu và làm giảm sự sưng phù. Tuy nhiên, không nên chườm lạnh quá lâu, khoảng dưới 10 phút mỗi lần để tránh làm tổn thương da và mô.
• Sử dụng thuốc uống: Bác sĩ có thể chỉ định sử dụng các loại thuốc như Furosemid, thiazid, spironolactone để giảm phù chân. Tuy nhiên, những loại thuốc này có thể gây tác dụng phụ và nên sử dụng dưới sự hướng dẫn của bác sĩ.
• Massage trị sưng phù chân: Massage nhẹ nhàng có thể giúp cải thiện tuần hoàn máu và giảm sự sưng phù ở chân. Tuy nhiên, việc massage cần được thực hiện cẩn thận để tránh làm tổn thương các mạch máu nhỏ.
• Băng ép: Đây là phương pháp phổ biến để điều trị phù chân, giúp điều chỉnh áp suất giữa các hệ thống tĩnh mạch nông và sâu, từ đó tăng cường lưu thông máu và chất lỏng.
• Điều trị căn bệnh gốc: Nếu phù chân là do các bệnh lý như suy tim, bệnh thận, xơ gan, bác sĩ sẽ điều trị căn bệnh gốc để giảm thiểu và ngăn chặn sự phát triển của phù.

Khi nào nên gặp bác sĩ?

Nếu bạn gặp bất kỳ triệu chứng nào sau đây kèm theo phù chân, bạn nên đến gặp bác sĩ ngay lập tức:

• Phù chân không giảm sau khi nghỉ ngơi hoặc thay đổi tư thế.
• Phù chân đi kèm với đau ngực, khó thở, hoặc cảm giác tức ngực.
• Sưng phù nghiêm trọng hoặc tăng nhanh trong thời gian ngắn.
• Có dấu hiệu nhiễm trùng như đỏ, nóng, và đau tại vùng bị phù.
• Mất cảm giác hoặc có cảm giác bất thường ở chân.

Phù chân có thể là dấu hiệu của nhiều tình trạng sức khỏe khác nhau, từ những vấn đề sinh lý bình thường đến các bệnh lý nghiêm trọng. Việc xác định nguyên nhân chính xác và điều trị kịp thời là rất quan trọng để ngăn ngừa các biến chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống.