Tại sao phụ nữ dễ mắc viêm bàng quang hơn nam giới?
Viêm bàng quang, hay còn gọi là nhiễm trùng đường tiểu dưới, là một tình trạng rất phổ biến, đặc biệt là ở phụ nữ. Vậy tại sao phụ nữ dễ mắc viêm bàng quang hơn nam giới? Bài viết này sẽ giải thích chi tiết nguyên nhân, các yếu tố nguy cơ, và phương pháp điều trị cũng như phòng ngừa hiệu quả cho chị em phụ nữ.
Tại sao phụ nữ dễ mắc viêm bàng quang hơn nam giới
Một trong những lý do chính khiến phụ nữ dễ mắc viêm bàng quang hơn nam giới liên quan đến cấu trúc giải phẫu. Niệu đạo của phụ nữ ngắn hơn niệu đạo của nam giới, chỉ khoảng 4cm so với 20cm ở nam giới. Điều này khiến vi khuẩn dễ dàng di chuyển từ bên ngoài vào bàng quang hơn.
Hơn nữa, niệu đạo của phụ nữ gần với âm đạo và hậu môn, hai khu vực có nhiều vi khuẩn, đặc biệt là vi khuẩn Escherichia coli (E. coli), nguyên nhân chính gây viêm bàng quang. Việc vệ sinh không đúng cách hoặc quan hệ tình dục cũng là các yếu tố làm tăng nguy cơ nhiễm trùng.
Các nguyên nhân gây viêm bàng quang ở phụ nữ.
Vi khuẩn
Vi khuẩn E. coli là nguyên nhân phổ biến nhất gây viêm bàng quang. Vi khuẩn này thường sống trong ruột và có thể xâm nhập vào niệu đạo và bàng quang qua đường tình dục hoặc vệ sinh không đúng cách.
Thay đổi hormone
Phụ nữ trong các giai đoạn thay đổi hormone như kinh nguyệt, mang thai, và mãn kinh có nguy cơ cao mắc viêm bàng quang. Hormone estrogen giúp bảo vệ niệu đạo khỏi vi khuẩn, và khi mức estrogen giảm, nguy cơ nhiễm trùng tăng lên.
Quan hệ tình dục
Hoạt động tình dục có thể đẩy vi khuẩn từ vùng sinh dục ngoài vào niệu đạo. Phụ nữ mới kết hôn hoặc có quan hệ tình dục thường xuyên có nguy cơ cao mắc viêm bàng quang, còn được gọi là “cystitis honeymoon”.
Các yếu tố khác
- Dùng sản phẩm vệ sinh không phù hợp: Sử dụng xà phòng, gel hoặc sản phẩm có hóa chất mạnh có thể gây kích ứng niệu đạo.
- Sử dụng các biện pháp tránh thai: Màng chắn tránh thai và gel diệt tinh trùng có thể thay đổi cân bằng vi khuẩn tự nhiên trong âm đạo, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển.
- Hệ thống miễn dịch yếu: Cơ thể không đủ mạnh để chống lại nhiễm trùng cũng là yếu tố làm tăng nguy cơ viêm bàng quang.
Phương pháp điều trị viêm bàng quang ở phụ nữ.
Cách chữa viêm bàng quang tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh
Điều trị viêm bàng quang do vi khuẩn:
Kháng sinh là lựa chọn đầu tiên để điều trị viêm bàng quang gây ra bởi vi khuẩn. Những thuốc được dùng nhiều nhất để điều trị viêm bàng quang là: amoxicillin, ciprofloxacin, nitrofurantoin, sulfamethoxazole và trimethoprim.
- Nhiễm trùng lần đầu: Người bệnh cần dùng kháng sinh trong ba ngày đến một tuần dù cho các triệu chứng có được cải thiện đáng kể trong vòng một ngày
- Nhiễm trùng tái phát: Người bệnh có thể cần phải sử dụng kháng sinh trong thời gian dài hơn (15-20 ngày)
- Viêm bàng quang mắc phải ở bệnh viện: Trường hợp này khá phức tạp vì các vi khuẩn ở bệnh viện đa số kháng thuốc
- Đối với phụ nữ đã mãn kinh: Có thể cần phải dùng thêm các loại thuốc estrogen dạng kem.
Điều trị viêm bàng quang gây ra bởi nguyên nhân khác
Tùy thuộc vào nguyên nhân dẫn đến viêm bàng quang:
- Viêm bàng quang do hóa chất: Tránh dùng các hóa chất gây viêm bàng quang để giảm các triệu chứng và phòng ngừa bệnh tái phát
- Viêm bàng quang do xạ trị hoặc do thuốc: Dùng thuốc để giảm bớt các triệu chứng hoặc uống nước nhiều hơn để đào thải các chất gây kích thích bàng quang
- Viêm bàng quang do biến chứng của bệnh khác: Điều trị bệnh nền, tăng sức đề kháng, tránh các yếu tố nguy cơ gây ra bệnh
Điều trị hỗ trợ
- Dùng khăn hay túi chườm nóng vùng bụng có thể giúp giảm cảm giác căng tức hoặc đau bàng quang.
- Uống nhiều nước
- Tránh uống cà phê, rượu, trà, nước cam chanh và tránh ăn các thức ăn cay nóng vì những thực phẩm này có thể kích thích bàng quang gây cảm giác khó chịu hơn.
Lời khuyên phòng ngừa cho phụ nữ.
Vệ sinh cá nhân đúng cách
Luôn vệ sinh từ trước ra sau sau khi đi vệ sinh để tránh vi khuẩn từ hậu môn xâm nhập vào niệu đạo.
Uống đủ nước
Uống ít nhất 8 cốc nước mỗi ngày để duy trì hệ tiết niệu khỏe mạnh và giảm nguy cơ nhiễm trùng.
Đi tiểu sau khi quan hệ tình dục
Đi tiểu ngay sau khi quan hệ tình dục giúp đẩy vi khuẩn ra khỏi niệu đạo và giảm nguy cơ nhiễm trùng.
Tránh sử dụng sản phẩm gây kích ứng
Hạn chế sử dụng xà phòng, gel tắm hoặc các sản phẩm có hóa chất mạnh ở vùng sinh dục.
Mặc quần áo thoáng mát
Chọn quần áo thoáng mát, không quá chật để giảm thiểu nguy cơ nhiễm trùng.
Kết luận
Viêm bàng quang là một tình trạng phổ biến và gây nhiều phiền toái cho phụ nữ. Tuy nhiên, hiểu rõ nguyên nhân và biết cách phòng ngừa sẽ giúp chị em giảm nguy cơ mắc bệnh. Việc duy trì vệ sinh cá nhân đúng cách, uống đủ nước, và có những biện pháp phòng ngừa sau quan hệ tình dục là những cách hiệu quả để bảo vệ sức khỏe bàng quang. Nếu có triệu chứng của viêm bàng quang, hãy đi khám bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.