Viêm bàng quang là gì? Nguyên nhân gây ra viêm bàng quang
Viêm bàng quang là một tình trạng phổ biến, ảnh hưởng đến nhiều người trên toàn thế giới. Bệnh có thể gây ra nhiều triệu chứng khó chịu và làm giảm chất lượng cuộc sống. Hiểu rõ về nguyên nhân và triệu chứng của viêm bàng quang sẽ giúp bạn có biện pháp phòng ngừa và điều trị hiệu quả. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về viêm bàng quang là gì, nguyên nhân gây ra và những triệu chứng thường gặp.
Viêm bàng quang là gì? Những triệu chứng thường gặp khi bị viêm bàng quang
Viêm bàng quang là tình trạng viêm cấp tính hoặc mãn tính trong bàng quang. Nguyên nhân thường gặp nhất là do nhiễm khuẩn, chiếm hơn 50% số trường hợp nhiễm khuẩn đường tiết niệu. Trong một số trường hợp, bệnh có thể tái phát nhiều lần trong thời gian dài. Viêm bàng quang còn có thể do một số nguyên nhân khác như: thuốc, xạ trị vùng chậu, rò bàng quang và đường tiêu hóa.
Triệu chứng thường gặp khi bị viêm bàng quang
- Đi tiểu nhiều lần trong ngày hơn so với bình thường. Mỗi lần chỉ tiểu ra một ít.
- Tiểu máu, nước tiểu đục hay có mùi hôi nồng.
- Cảm thấy đau hay nóng rát khi tiểu.
- Luôn có cảm giác phải đi tiểu gấp.
- Đau trằn bụng dưới.
- Đái dầm vào ban ngày ở trẻ em.
- Sốt nhẹ.
Nguyên nhân chính dẫn đến viêm bàng quang
Viêm bàng quang có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, nhưng những nguyên nhân chính thường gặp bao gồm nhiễm khuẩn và các yếu tố bên ngoài tác động đến bàng quang. Dưới đây là các nguyên nhân chính dẫn đến viêm bàng quang:
Viêm bàng quang do vi khuẩn
- Vi khuẩn Escherichia Coli: Đây là loại vi khuẩn gây viêm bàng quang phổ biến nhất, chiếm tới 80% các trường hợp. Vi khuẩn này thường xâm nhập qua đường tiểu và gây viêm.
- Các vi khuẩn khác: Bao gồm Proteus, Klebsiella, Enterococcus faecalis, Chlamydia, Mycoplasma, tụ cầu vàng, và trực khuẩn mủ xanh. Những vi khuẩn này cũng có thể gây viêm bàng quang nhưng ít gặp hơn so với E. coli.
Viêm bàng quang do các nguyên nhân khác
- Viêm bàng quang kẽ: Đây là tình trạng viêm mãn tính không do nhiễm khuẩn, nguyên nhân thường không rõ ràng và có thể liên quan đến các yếu tố tự miễn.
- Xạ trị: Đặc biệt là xạ trị vùng chậu, có thể làm tổn thương niêm mạc bàng quang, dẫn đến viêm.
- Thuốc: Một số loại thuốc, đặc biệt là thuốc hóa trị như ifosfamide và cyclophosphamide, có thể gây kích ứng và viêm bàng quang.
Các yếu tố liên quan
- Giới tính: Phụ nữ có nguy cơ cao hơn do cấu trúc giải phẫu của đường tiết niệu và sự thay đổi hormon, trong khi nam giới có nguy cơ mắc viêm bàng quang khi tuổi tác tăng lên.
- Tuổi tác: Người cao tuổi thường có nguy cơ cao hơn do hệ thống miễn dịch yếu và khả năng chống nhiễm trùng giảm.
- Quan hệ tình dục không an toàn: Có thể làm gia tăng nguy cơ nhiễm khuẩn bàng quang.
- Bất động lâu ngày: Có thể làm gia tăng nguy cơ nhiễm khuẩn do vi khuẩn có cơ hội phát triển trong điều kiện không thay đổi.
- Phụ nữ mang thai và phụ nữ mãn kinh: Sự thay đổi hormon và cấu trúc giải phẫu có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
- Bất thường đường tiết niệu: Sỏi niệu (sỏi bàng quang, sỏi thận, sỏi niệu quản), phì đại tuyến tiền liệt, bàng quang thần kinh, và hẹp niệu đạo có thể làm cản trở dòng chảy của nước tiểu, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển.
- Thủ thuật đường tiết niệu: Đặt thông tiểu, nội soi bàng quang có thể gây tổn thương và tăng nguy cơ nhiễm khuẩn.
- Bệnh lý toàn thân: Đái tháo đường, nhiễm HIV, hay đang điều trị ung thư làm giảm khả năng chống nhiễm trùng.
Tác động của yếu tố giới tính và tuổi tác
Yếu tố giới tính và tuổi tác có ảnh hưởng đáng kể đến nguy cơ mắc và cách điều trị viêm bàng quang. Đây là một số điểm cụ thể:
Giới tính
- Nữ giới: Phụ nữ dễ mắc viêm bàng quang hơn nam giới do cấu trúc sinh lý của họ (cổ bàng quang ngắn hơn), đặc biệt là trong độ tuổi sinh sản khi mà hoạt động sinh lý cũng như sự thay đổi hormon làm tăng nguy cơ nhiễm trùng. Hơn 50% phụ nữ ít nhất một lần trong đời bị nhiễm trùng bàng quang.
- Nam giới: Mặc dù nam giới ít mắc hơn, nhưng khi mắc, thường có triệu chứng nghiêm trọng hơn do cấu trúc bàng quang của họ. Ở nam giới, nguy cơ bị nhiễm trùng bàng quang gia tăng theo độ tuổi.
Tuổi tác
- Người cao tuổi thường có tỷ lệ mắc viêm bàng quang cao hơn do hệ thống miễn dịch yếu đi và khả năng chống lại nhiễm trùng giảm. Ở người già, triệu chứng của viêm bàng quang có thể không rõ ràng hoặc có thể bị nhầm lẫn với các vấn đề sức khỏe khác.
Ảnh hưởng đến điều trị
Việc điều trị viêm bàng quang cũng phụ thuộc vào tuổi tác và giới tính của bệnh nhân. Người cao tuổi thường cần đánh giá kỹ hơn để tránh tình trạng tái phát nhiễm trùng. Nữ giới có thể cần điều trị kéo dài hơn do nguy cơ nhiễm trùng tái phát cao hơn.
Kết luận
Viêm bàng quang là một bệnh lý phổ biến và có thể gây nhiều phiền toái. Hiểu biết về nguyên nhân, triệu chứng và tác động của yếu tố giới tính và tuổi tác giúp chúng ta có biện pháp phòng ngừa và điều trị hiệu quả. Hãy luôn duy trì vệ sinh cá nhân đúng cách, kiểm tra sức khỏe định kỳ và tìm kiếm sự tư vấn từ các chuyên gia y tế khi cần thiết để bảo vệ sức khỏe của mình.