Tăng huyết áp: nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị
Tăng huyết áp, hay tăng xông, là một tình trạng sức khỏe phổ biến ở người trung và cao tuổi. Tăng huyết áp có thể gây biến chứng nghiêm trọng tại não, tim, thận và mắt. Để hiểu rõ hơn về tình trạng này, chúng ta cần tìm hiểu về nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị tăng xông.
Tăng huyết áp: Khái niệm và đánh giá
Huyết áp là một trong năm dấu hiệu sinh tồn của cơ thể, bên cạnh nhiệt độ, mạch, nhịp thở và chỉ số bão hòa oxy. Huyết áp được đo bằng cách đo áp lực mà dòng máu tác động lên vào thành động mạch khi tim bơm máu đi khắp cơ thể.
Huyết áp được đo bằng đơn vị mmHg và gồm hai chỉ số: huyết áp tâm trương (systolic) và huyết áp tâm thu (diastolic). Huyết áp tâm trương là áp lực đo được khi tim co bóp, trong khi huyết áp tâm thu là áp lực đo được khi tim nghỉ giữa các nhịp đập.
- Huyết áp bình thường: khoảng 120/80 mmHg
- Tăng huyết áp: khi chỉ số lớn hơn hoặc bằng 140/90 mmHg trong trạng thái nghỉ ngơi
Áp lực máu lên thành mạch tăng cao hơn mức bình thường là nguyên nhân chính gây tăng huyết áp.
“Tăng huyết áp nguy hiểm hơn nhiều người nghĩ”
Một số nhóm có nguy cơ cao bị tăng huyết áp gồm: người lớn ngoài 60 tuổi, người có tiền sử gia đình về tăng huyết áp, người thừa cân/obese, người ít vận động, người sử dụng rượu bia, thuốc lá hoặc có thói quen ăn uống không khoa học, người căng thẳng kéo dài hoặc đang mắc các bệnh lý khác như bệnh tim mạch, tiểu đường, bệnh thận,…
Nguyên nhân và triệu chứng tăng xông
Tăng huyết áp có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra. Một số nguyên nhân chính là:
- Các vấn đề về thận như thận hư, viêm cầu thận, suy thận,…
- Các vấn đề hệ nội tiết như bệnh tuyến thượng thận, tuyến giáp,…
- Tăng huyết áp do dị tật tim bẩm sinh
- Thuốc gây tác dụng phụ làm tăng huyết áp
- Sử dụng ma túy, chất kích thích, chất gây nghiện cũng có thể dẫn đến tăng huyết áp
Triệu chứng của tăng xông thường xuất hiện âm thầm và ban đầu có thể mờ nhạt, dễ khiến người bệnh không nhận ra. Một số triệu chứng thường gặp bao gồm:
- Đau đầu, đặc biệt vào buổi sáng
- Hoa mắt, chóng mặt, choáng váng, dễ mất thăng bằng
- Đau tức ngực, cảm giác áp lực ở vùng tim
- Hụt hơi, khó thở, đặc biệt khi thay đổi tư thế đột ngột
- Nhịp tim đập nhanh, không đều
- Ù tai, đánh trống ngực, mặt đỏ bừng
Tăng xông có thể gây biến chứng nghiêm trọng như xuất huyết võng mạc, xơ vữa mạch máu, đái tháo đường, tắc mạch vành, phì đại thành tim, suy thận, thiếu máu não, xuất huyết não và có thể dẫn đến tử vong.
Điều trị và phòng ngừa tăng xông
Người bị tăng huyết áp nên áp dụng các biện pháp sau để hạ huyết áp tại nhà:
- Ngồi hoặc nằm xuống thư giãn khi có dấu hiệu tăng huyết áp
- Tập trung vào hơi thở và hít thở sâu để điều hòa nhịp tim
- Uống từng chút nước một để đảm bảo cơ thể không mất nước
- Dùng thuốc theo chỉ dẫn của bác sĩ
- Nếu huyết áp tăng liên tục và kèm theo triệu chứng nghiêm trọng, cần đến ngay cơ sở y tế
Để phòng ngừa tăng xông, cần tuân thủ lối sống lành mạnh:
- Giảm muối và chất béo trong chế độ ăn uống
- Giảm cân nếu thừa cân
- Hạn chế uống rượu bia, cà phê và chất kích thích
- Uống đủ nước và ăn chất xơ
- Tập thể dục đều đặn
- Kiểm soát căng thẳng
- Định kỳ kiểm tra sức khỏe
Trên thực tế, tăng xông ngày càng trẻ hóa do lối sống không lành mạnh. Do đó, việc thay đổi lối sống là điều cần thiết để phòng ngừa bệnh tăng xông. Hãy chú ý đến các dấu hiệu của tăng huyết áp và luôn hỏi ý kiến bác sĩ khi cần thiết.
5 câu hỏi thường gặp về tăng xông
- Tăng huyết áp là gì?
Tăng huyết áp là tình trạng áp lực máu lên thành mạch cao hơn mức bình thường, có thể gây biến chứng nghiêm trọng tại não, tim, thận và mắt.
- Huyết áp bao nhiêu được coi là tăng huyết áp?
Huyết áp được coi là tăng huyết áp khi chỉ số tâm trương lớn hơn hoặc bằng 140 mmHg và chỉ số tâm thu lớn hơn hoặc bằng 90 mmHg trong trạng thái nghỉ ngơi.
- Tăng huyết áp có nguyên nhân gì?
Tăng huyết áp có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra, bao gồm các vấn đề về thận và hệ nội tiết, tăng huyết áp do dị tật tim bẩm sinh, thuốc gây tác dụng phụ và sử dụng ma túy, chất kích thích.
- Tăng xông có triệu chứng gì?
Một số triệu chứng của tăng xông bao gồm đau đầu, hoa mắt, chóng mặt, đau tức ngực, hụt hơi, nhịp tim không đều, đánh trống ngực.
- Làm thế nào để điều trị và phòng ngừa tăng xông?
Việc điều trị và phòng ngừa tăng xông bao gồm áp dụng biện pháp hạ huyết áp tại nhà như thư giãn, hít thở sâu, uống đủ nước và dùng thuốc theo chỉ dẫn của bác sĩ, cũng như tuân thủ lối sống lành mạnh như giảm muối và chất béo, tập thể dục đều đặn, kiểm soát căng thẳng và định kỳ kiểm tra sức khỏe.
Nguồn: Tổng hợp
