Thoát vị bẹn: Triệu chứng, nguyên nhân và điều trị

Thoát vị bẹn là một vấn đề sức khỏe phổ biến, tác động đến nhiều đối tượng. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về triệu chứng, nguyên nhân và các phương pháp điều trị thoát vị bẹn, giúp bạn hiểu rõ và toàn diện hơn về căn bệnh này.

Tổng quan chung

Thoát vị bẹn (inguinal hernia) là hiện tượng xảy ra khi một phần của ruột hoặc mô mỡ trong bụng chui qua một điểm yếu trong cơ bắp thành bụng và xuất hiện ở khu vực bẹn. Đây là loại thoát vị phổ biến nhất và có thể xuất hiện ở cả nam và nữ, nhưng phổ biến hơn ở nam giới. Thoát vị bẹn thường không tự lành và có thể gây ra biến chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời.

Triệu chứng

Thoát vị bẹn có thể không có triệu chứng rõ ràng trong giai đoạn đầu. Tuy nhiên, khi khối thoát vị phát triển, các triệu chứng có thể bao gồm:

• Một khối phồng ở vùng bẹn hoặc bìu, khối này thường xuất hiện khi đứng, ho, hoặc căng thẳng và biến mất khi nằm.
• Đau hoặc khó chịu ở vùng bẹn, đặc biệt khi cúi người, ho, hoặc nâng vật nặng.
• Cảm giác nặng nề hoặc yếu ở vùng bẹn.
• Đau nhói hoặc cảm giác nóng rát ở vị trí thoát vị.
• Thỉnh thoảng, đau và sưng xung quanh tinh hoàn khi ruột lồi xuống bìu

Trong một số trường hợp nghiêm trọng, thoát vị có thể bị kẹt hoặc nghẹt, gây ra các triệu chứng nghiêm trọng hơn như:

• Đau dữ dội và đột ngột.
• Buồn nôn và nôn mửa.
• Một khối thoát vị phình ra chuyển sang màu đỏ, tím hoặc sẫm màu
• Sốt
• Không thể đi tiêu hoặc xì hơi.

Nguyên nhân

Thoát vị bẹn xảy ra do sự yếu kém hoặc lỗ hổng trong cơ bắp thành bụng. Nguyên nhân chính bao gồm:

• Di truyền: Một số người có cơ địa yếu hoặc có tiền sử gia đình bị thoát vị bẹn.
• Áp lực trong bụng tăng cao: Do nâng vật nặng, ho mãn tính, táo bón, hoặc thừa cân.
• Cơ bắp thành bụng yếu: Có thể do lão hóa, chấn thương, hoặc phẫu thuật trước đó.
• Sinh con: Phụ nữ mang thai có nguy cơ cao bị thoát vị bẹn do áp lực lên thành bụng.

Đối tượng nguy cơ

Một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc thoát vị bẹn, bao gồm:

• Là nam giới. Nam giới có nguy cơ mắc thoát vị bẹn cao gấp 8 lần so với phụ nữ.
• Tuổi tác: Nguy cơ tăng lên khi bạn già đi.
• Là người da trắng.
• Tiền sử gia đình: Nếu có người thân trong gia đình mắc thoát vị bẹn, nguy cơ của bạn cũng tăng.
• Ho mãn tính, chẳng hạn như ho do hút thuốc.
• Táo bón mãn tính: Táo bón gây ra tình trạng rặn khi đi tiêu.
• Mang thai. Mang thai có thể làm suy yếu các cơ bụng và gây tăng áp lực bên trong bụng.
• Sinh non và nhẹ cân
• Thoát vị bẹn trước đó hoặc phẫu thuật thoát vị, ngay cả khi thoát vị trước đó của bạn xảy ra khi còn nhỏ, bạn vẫn có nguy cơ cao bị thoát vị bẹn lần nữa.
• Thừa cân, béo phì.

Chẩn đoán

Nếu chẩn đoán không rõ ràng sau khi khám thực thể, bác sĩ có thể yêu cầu xét nghiệm hình ảnh để kiểm tra thoát vị bẹn. Các bác sĩ cũng có thể sử dụng xét nghiệm hình ảnh để kiểm tra các biến chứng.

Kiểm tra hình ảnh có thể bao gồm:

• Siêu âm: sử dụng sóng âm thanh để tạo ra hình ảnh các cơ quan của người bệnh.
• Chụp cắt lớp vi tính (CT): sử dụng kết hợp giữa liên kết ngoài tia X  và công nghệ máy tính để tạo ra hình ảnh.
• Chụp cộng hưởng từ (MRI): chụp ảnh các cơ quan nội tạng và mô mềm của cơ thể người bệnh mà không cần sử dụng tia X.

Phòng ngừa bệnh

Mặc dù không thể ngăn chặn hoàn toàn thoát vị bẹn, bạn có thể giảm nguy cơ bằng các biện pháp sau:

• Duy trì cân nặng khỏe mạnh: Nói chuyện với bác sĩ về kế hoạch tập luyện và ăn kiêng tốt nhất cho cơ thể.
• Ăn nhiều thực phẩm giàu chất xơ: Trái cây, rau và ngũ cốc nguyên hạt chứa chất xơ có thể giúp ngăn ngừa táo bón và căng thẳng.

• Nâng vật nặng một cách cẩn thận hoặc tránh nâng vật nặng. Nếu phải nâng vật nặng, hãy luôn uốn cong đầu gối – không phải thắt lưng.
• Bỏ thuốc lá: Bên cạnh vai trò của nó trong nhiều căn bệnh nghiêm trọng, hút thuốc thường gây ho mãn tính có thể dẫn đến hoặc làm trầm trọng thêm tình trạng thoát vị bẹn.

Điều trị

Phương pháp điều trị đối với bệnh nhân thoát vị bẹn được chia theo lứa tuổi. Đối với trẻ sơ sinh bị thoát vị bẩm sinh có thể chờ ống phúc tinh mạc tự bít. Đối với trẻ nhỏ và người lớn, hầu hết sẽ cần phẫu thuật để sửa chữa thoát vị. Hiện có một số loại phẫu thuật thoát vị mở và nội soi khác nhau. Loại phẫu thuật mà bác sĩ khuyến nghị có thể phụ thuộc vào các yếu tố như kích thước của thoát vị và tuổi tác, sức khỏe cũng như tiền sử bệnh.

Phẫu thuật thoát vị mở: là phương pháp truyền thống để sửa chữa thoát vị. Bác sĩ phẫu thuật sẽ thực hiện một đường cắt dài ngang xương chậu để mở khoang chậu.

Ưu điểm thoát vị bẹn mở

• Hoàn thành với gây tê tại chỗ.
• Thời gian phẫu thuật ngắn.
• Ít hoặc không đau sau phẫu thuật.
• Thay thế hiệu quả nhất về chi phí.

Nhược điểm thoát vị bẹn hở

• Vết mổ lớn.
• Thời gian phục hồi lâu hơn một chút.

Phẫu thuật thoát vị nội soi: là một kỹ thuật xâm lấn tối thiểu, bác sĩ phẫu thuật sẽ thực hiện một số vết cắt nhỏ ở vùng bụng dưới của người bệnh và đưa các dụng cụ đặc biệt vào để xem và sửa chữa thoát vị. Bác sĩ phẫu thuật sử dụng một mảnh lưới để đóng và củng cố thành bụng.

Ưu điểm thoát vị nội soi:

• Ít hoặc không đau sau phẫu thuật.
• Thời gian phục hồi ngắn hơn, điều đó có nghĩa là  bệnh sẽ quay lại hoạt động thông thường nhanh hơn
• Vết mổ nhỏ hơn (ít sẹo hơn)

Nhược điểm của thoát vị nội soi:

• Yêu cầu gây mê toàn thân
• Thời gian phẫu thuật lâu hơn một chút

Kết luận

Thoát vị bẹn là một tình trạng phổ biến nhưng có thể điều trị hiệu quả nếu được phát hiện và xử lý kịp thời. Hiểu rõ về triệu chứng, nguyên nhân và các biện pháp phòng ngừa sẽ giúp bạn bảo vệ sức khỏe của mình. Nếu bạn hoặc người thân có các triệu chứng nghi ngờ, hãy đến gặp bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời. Điều quan trọng là đừng bỏ qua bất kỳ dấu hiệu bất thường nào và luôn giữ một lối sống lành mạnh để giảm nguy cơ mắc bệnh.

Xin lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Độc giả vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.