Tìm hiểu về hệ vận động và những bệnh lý liên quan

Theo quy luật tự nhiên, cơ thể con người sinh ra là phải vận động, không vận động thì sẽ không thể tồn tại được. Do đó, hệ vận động luôn cần được vận hành trong trạng thái tối ưu và khỏe mạnh.

Hệ vận động là gì?

Hệ vận động là hệ thống cơ xương trong cơ thể mỗi người, cho phép chúng ta vận động từ đơn giản đến phức tạp. Đồng thời, hệ thống này cũng bảo vệ các cơ quan nội tạng tránh khỏi tác động từ môi trường bên ngoài. Có nhiều loại bệnh liên quan đến hệ vận động, phần lớn là do sự lão hóa tự nhiên. Tuy nhiên, cũng có một số bệnh lý nguy hiểm không thể chủ quan. Chúng ta hãy cùng tìm hiểu về các bệnh lý liên quan đến vận động qua bài viết dưới đây.

Tìm hiểu về hệ vận động

Hệ vận động gồm một hệ thống các cơ quan như xương, cơ, gân, sụn, dây chằng, các khớp và các mô liên kết khác. Chức năng chính của hệ thống này là thực hiện các chuyển động của con người, đồng thời nâng đỡ cơ thể, duy trì tư thế và bảo vệ các cơ quan khác.

Cấu trúc của hệ vận động

Cấu trúc của hệ thống vận động gồm hai phần chính:

• Phần thụ động gồm hệ xương và các kết nối giữa các xương như sụn và khớp
• Phần vận động với các cơ và các cơ quan hoạt động theo sự kiểm soát của hệ thần kinh

Mỗi cơ quan trong bộ máy vận động đều có chức năng riêng, chúng cùng hoạt động để thực hiện các chuyển động. Những cơ quan này được kết nối với nhau nhờ nhiều mô liên kết, hình thành từ collagen và các sợi đàn hồi protein. Hàm lượng collagen và protein trong cơ thể càng cao thì cơ thể càng linh hoạt, dẻo dai.

Hệ vận động giúp nâng đỡ cơ thể và duy trì tư thế

Chức năng của hệ vận động

Những cơ quan chính trong hệ thống vận động có chức năng như sau:

• Xương: Giúp cơ thể ổn định, bảo vệ các cơ quan nội tạng và duy trì tư thế
• Cơ: Giúp xương thực hiện chuyển động từ đơn giản đến phức tạp, duy trì tư thế của xương và hỗ trợ quá trình tuần hoàn máu
• Sụn: Liên kết giữa các xương và làm giảm ma sát trong chuyển động
• Khớp: Tạo ra phạm vi chuyển động cho xương, giúp xương di chuyển linh hoạt
• Dây chằng: Kết nối các xương và ổn định khớp

Các bệnh lý phổ biến ở hệ vận động

Các bệnh lý về hệ vận động có thể xảy ra ở bất kỳ độ tuổi nào và do nhiều nguyên nhân khác nhau. Thoái hóa khớp và viêm khớp là hai tình trạng phổ biến nhất của xương khớp. Các loại bệnh còn lại thường do bẩm sinh, thay đổi nội tiết, di truyền, quá trình sinh hoạt hoặc cũng có trường hợp chưa rõ nguyên nhân (như ung thư xương).

Bệnh thoái hóa khớp tiến triển chậm nhưng có thể làm chậm quá trình tiến triển của bệnh

Viêm khớp thường xảy ra ở người già

Loãng xương làm tăng nguy cơ gãy xương

Gãy xương xảy ra khi có chấn thương hoặc bệnh lý

Bệnh gout gây viêm các khớp do sự lắng đọng của tinh thể muối urat

Thoát vị đĩa đệm là trạng thái nhân nhầy đĩa đệm thoát ra khỏi vị trí bình thường

Gai cột sống có thể khiến hạn chế cử động

Lupus ban đỏ hệ thống là do hệ miễn dịch tấn công vào mô lành mạnh của cơ thể

Ung thư xương là khối u ác tính trong xương và có thể đe dọa tính mạng

Làm gì để có hệ vận động khỏe mạnh?

Để duy trì hệ vận động khỏe mạnh, bạn cần duy trì lối sống lành mạnh thông qua những bí quyết sau:

• Tập thể dục thường xuyên để tăng cơ bắp, tăng sự dẻo dai của xương khớp
• Ngủ đủ giấc từ 7 – 8 giờ mỗi ngày giúp hồi phục sức khỏe cho hệ vận động, tái tạo năng lượng
• Tuân thủ chế độ ăn uống lành mạnh, đầy đủ các chất dinh dưỡng đa lượng như protein, tinh bột và chất béo, bổ sung vitamin và khoáng chất
• Kiểm soát cân nặng ở mức an toàn để không bị thừa cân béo phì – nguyên nhân phổ biến gây bệnh lý về cơ xương khớp

Giữ gìn sức khỏe cho hệ vận động giúp bạn có được chất lượng cuộc sống tốt hơn và giảm những ảnh hưởng xấu tới sức khỏe khi bước vào quá trình lão hóa. Bất cứ bệnh lý nào của hệ thống vận động cũng tiềm ẩn những rủi ro, vì vậy khi có triệu chứng đau nhức cơ xương khớp, hãy thăm khám ngay để được bác sĩ chuyên môn tư vấn.

Câu hỏi thường gặp (FAQs)

1. Tôi có thể tránh bệnh thoái hóa khớp không?

Để tránh bệnh thoái hóa khớp, bạn có thể tuân thủ lối sống lành mạnh, tập thể dục thường xuyên, duy trì cân nặng ở mức an toàn, và bổ sung dinh dưỡng đa lượng.

2. Bệnh viêm khớp có thể chữa khỏi hoàn toàn không?

Tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ viêm khớp, bệnh có thể được kiểm soát và giảm triệu chứng. Tuy nhiên, viêm khớp thường là một bệnh mãn tính không thể chữa khỏi hoàn toàn.

3. Loãng xương có phải là bệnh lão hóa không?

Loãng xương không chỉ là dấu hiệu của quá trình lão hóa, mà cũng có thể xảy ra ở bất kỳ độ tuổi nào. Tuy nhiên, nguy cơ loãng xương tăng lên khi người ta già đi, do sự tổn thương cấu trúc xương và giảm sản xuất hormone östrojen.

4. Làm thế nào để phòng tránh gãy xương?

Để phòng tránh gãy xương, bạn nên duy trì một lối sống lành mạnh, tập thể dục thường xuyên để tăng cường cơ bắp và sự dẻo dai của xương, đồng thời hạn chế các hoạt động gây chấn thương.

5. Tôi cần thăm khám ngay khi nào nếu có triệu chứng liên quan đến hệ vận động?

Nếu bạn có triệu chứng liên quan đến hệ vận động như đau nhức cơ xương khớp kéo dài, sưng hoặc sự hạn chế chuyển động, bạn nên thăm khám ngay để được bác sĩ chuyên môn tư vấn và điều trị kịp thời.

Nguồn: Tổng hợp