Vỏ não vận động: khám phá kiến thức về chức năng và ảnh hưởng của đột quỵ

Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về vỏ não vận động, một phần quan trọng của não người có vai trò lên kế hoạch, kiểm soát và thực hiện các cử chỉ. Đồng thời, chúng ta sẽ khám phá tác động của đột quỵ lên vùng này và cách khôi phục chức năng chuyển động thông qua tính linh hoạt thần kinh.

Vỏ não vận động là gì?

Vỏ não vận động là một dải mô nằm trong thùy trán của não và nằm cạnh rãnh trung tâm. Nó bao gồm ba phần chính:

• Vỏ não vận động chính: Nằm ở vùng Brodmann 4, phần này gửi tín hiệu điều khiển chuyển động ra khỏi vỏ não. Các sợi thần kinh từ đây kết nối trực tiếp với các tế bào thần kinh vận động của tủy sống.
• Vỏ não vận động trước: Phần này nằm trước vỏ não vận động chính ở vùng 6 theo Brodmann và có chức năng chuẩn bị cho cử động của các cơ gần như tay.
• Khu vực vận động bổ sung: Nằm ở bề mặt trung gian của đường nứt dọc, khu vực này giúp ổn định tư thế cơ thể và phối hợp các cử động.

Ba vùng này chịu trách nhiệm tạo ra các tín hiệu để chỉ đạo chuyển động của cơ thể, từ cử động tay và chân đến kiểm soát nét mặt và một số cử động khác.

“Các tín hiệu từ vỏ não vận động chính đi qua đường giữa cơ thể để kích hoạt các cơ ở phía đối diện.”

Điều này có nghĩa là các chuyển động ở phía bên phải cơ thể được điều khiển bởi bán cầu trái của vỏ não và ngược lại. Vì vậy, khi xảy ra đột quỵ ở bán cầu não trái, việc vận động nửa cơ thể bên phải sẽ gặp khó khăn.

Cơ chế hoạt động của vỏ não vận động

Các phần khác nhau của vỏ não vận động có chức năng kiểm soát các khía cạnh khác nhau của chuyển động. Ví dụ, vỏ não vận động trước lên kế hoạch cho chuyển động, trong khi vỏ não vận động chính thực hiện chuyển động đó.

Trong vỏ não vận động, các phần khác nhau được sắp xếp theo cách điều khiển bộ phận khác nhau của cơ thể. Tuy nhiên, không phải bộ phận nào cũng có lượng chất xám não như nhau.

“Các chuyển động phức tạp đòi hỏi sự kiểm soát chính xác hơn và chiếm nhiều không gian hơn trong não.”

Ví dụ, một phần đáng kể của vỏ não vận động dành cho các cử động ngón tay và nét mặt, trong khi chỉ một phần nhỏ của não chịu trách nhiệm cho các chuyển động của chân, vì những chuyển động này ít yêu cầu sự chính xác hơn.

Do đó, nếu vỏ não vận động bị tổn thương do đột quỵ, người bệnh có thể gặp khó khăn trong việc kiểm soát vận động tinh hoặc bị liệt mặt, do các chuyển động này được kiểm soát bởi một phần lớn hơn của vỏ não vận động.

Ảnh hưởng do đột quỵ ở vỏ não vận động

Đột quỵ ở vỏ não vận động có thể gây ra nhiều tác động vật lý khác nhau, từ nhẹ đến nghiêm trọng. Các tác động thứ cấp phổ biến của tổn thương vỏ não vận động bao gồm:

• Chứng liệt nửa người: Tình trạng suy yếu ở một bên của cơ thể. Nếu đột quỵ làm hỏng vỏ não vận động bên trái, người bệnh có thể gặp khó khăn trong việc thực hiện các cử chỉ và vận động bên phải.
• Sự co cứng: Tình trạng này xảy ra sau khi tín hiệu liên lạc giữa não và cơ bị mất hoặc gián đoạn. Với sự co cứng, các cơ liên tục co bóp, kéo dài và ngắn các sợi cơ.
• Mất kỹ năng vận động tinh: Đột quỵ ở vỏ não vận động có thể làm mất khả năng cử động các ngón tay và cổ tay. Mất khả năng di chuyển từng cơ riêng lẻ được gọi là mất kỹ năng vận động tinh.
• Các vấn đề về lời nói: Vỏ não vận động kiểm soát các cơ được sử dụng trong quá trình phát âm. Vì vậy, nếu các cơ này bị tổn thương do đột quỵ, người bệnh có thể gặp khó khăn trong việc phát âm.
• Khó kiểm soát chức năng của ruột và bàng quang: Đột quỵ ở vỏ não vận động cũng có thể làm suy yếu các cơ kiểm soát chức năng đại tiện và tiểu tiện.

Như vậy, tổn thương vỏ não vận động có thể gây ra một loạt các triệu chứng khác nhau và mức độ nặng nhẹ tùy thuộc vào vị trí đột quỵ. Tuy nhiên, nhờ vào tính linh hoạt thần kinh, người bệnh vẫn có thể khắc phục những vấn đề này thông qua trị liệu vật lý.

Khôi phục chức năng vỏ não vận động sau đột quỵ

Mặc dù các tế bào thần kinh trong vỏ não vận động không thể hồi sinh, người bệnh vẫn có khả năng phục hồi chức năng đã mất sau đột quỵ. Điều này là nhờ vào tính linh hoạt thần kinh của não, cho phép tái tổ chức các đường dẫn thần kinh và bù đắp cho các tế bào bị tổn thương.

Việc khôi phục chức năng vỏ não vận động đòi hỏi sự dẻo dai của các tế bào thần kinh thông qua việc thực hiện các hoạt động lặp đi lặp lại. Trong quá trình hồi phục, các trị liệu vật lý sẽ giúp người bệnh thực hành kích hoạt nhóm cơ cụ thể, như cơ tay.

“Với sự đầu tư nỗ lực và tập trung, não sẽ thiết lập các đường dẫn thần kinh mới, từ đó củng cố chức năng chuyển động.”

Sau một khoảng thời gian, các đường dẫn mới sẽ được hình thành đầy đủ và việc di chuyển sẽ trở nên dễ dàng hơn rất nhiều.

Sau cùng, việc tăng cường tính linh hoạt thần kinh thông qua việc thực hiện các bài tập thể dục nhất quán và lặp đi lặp lại là cách tốt nhất để vượt qua hậu quả của đột quỵ ở vỏ não vận động.

Trên đây là kiến thức cơ bản về vỏ não vận động và tác động của đột quỵ lên vùng này. Hãy chia sẻ bài viết này để giúp người thân và bạn bè của bạn hiểu rõ hơn về chủ đề này! Nếu bạn cần biết thêm thông tin, hãy khám phá các bài viết khác trên trang web của chúng tôi.

FAQs

1. Đột quỵ ảnh hưởng như thế nào đến vỏ não vận động?

Đột quỵ có thể gây tổn thương vỏ não vận động, từ việc gây liệt các cơ cho đến mất chức năng vận động tinh, co cứng và vấn đề về ngôn ngữ.

2. Chúng ta có thể khôi phục chức năng vỏ não vận động sau đột quỵ không?

Mặc dù các tế bào thần kinh trong vỏ não vận động không thể hồi sinh, việc thực hiện các bài tập và trị liệu vật lý có thể giúp tái tổ chức đường dẫn thần kinh và khôi phục chức năng đã mất.

3. Đột quỵ ở vỏ não vận động có thể gây ra những triệu chứng gì?

Đột quỵ ở vỏ não vận động có thể gây ra chứng liệt nửa người, sự co cứng, mất kỹ năng vận động tinh và các vấn đề về lời nói, các chức năng của ruột và bàng quang.

4. Tại sao chỉ một phần nhỏ của vỏ não vận động chịu trách nhiệm cho các chuyển động của chân?

Chuyển động của chân ít yêu cầu sự chính xác hơn so với các chuyển động phức tạp khác, do đó, chỉ một phần nhỏ của vỏ não vận động được dành riêng cho việc kiểm soát các chuyển động này.

5. Tại sao tính linh hoạt thần kinh quan trọng trong việc khôi phục chức năng vỏ não vận động?

Tính linh hoạt thần kinh cho phép não tái tổ chức các đường dẫn thần kinh và bù đắp cho các tế bào bị tổn thương, từ đó giúp khôi phục chức năng vỏ não vận động sau đột quỵ.

Nguồn: Tổng hợp