Chẩn đoán cho người mắc bệnh lý thần kinh do tiểu đường
Bệnh lý thần kinh do tiểu đường là một biến chứng phổ biến và nguy hiểm của bệnh tiểu đường, ảnh hưởng đến hệ thần kinh và gây ra nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Hiểu rõ về bệnh lý này, từ nguyên nhân đến triệu chứng, sẽ giúp người bệnh và gia đình có những biện pháp phòng ngừa và điều trị kịp thời, giảm thiểu nguy cơ biến chứng. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về bệnh lý thần kinh do tiểu đường, giúp bạn có cái nhìn tổng quan và đầy đủ về tình trạng sức khỏe quan trọng này.
Bệnh lý thần kinh do tiểu đường là gì?
Bệnh lý thần kinh do tiểu đường (diabetic neuropathy) là một nhóm các rối loạn thần kinh gây ra bởi bệnh tiểu đường, xảy ra khi mức đường huyết cao gây tổn thương các dây thần kinh trong cơ thể. Tổn thương này có thể ảnh hưởng đến bất kỳ dây thần kinh nào, nhưng thường gặp nhất ở các chi, đặc biệt là chân và tay.
Bệnh lý thần kinh do tiểu đường được chia thành bốn loại chính:
- Bệnh lý thần kinh ngoại biên: Là tổn thương thần kinh thường ảnh hưởng đến bàn chân và chân và đôi khi ảnh hưởng đến bàn tay và cánh tay. Loại bệnh thần kinh này rất phổ biến.
- Bệnh lý thần kinh tự chủ: Là tổn thương các dây thần kinh kiểm soát các cơ quan nội tạng, dẫn đến các vấn đề về nhịp tim và huyết áp, hệ tiêu hóa, bàng quang, cơ quan sinh dục, tuyến mồ hôi và mắt. Tổn thương này cũng có thể dẫn đến tình trạng hạ đường huyết không nhận biết được.
- Bệnh lý thần kinh gần (bệnh lý đa rễ thần kinh do tiểu đường): Là tổn thương thần kinh hiếm gặp và gây tàn tật ở hông, mông hoặc đùi. Tổn thương thường ảnh hưởng đến một bên cơ thể và hiếm khi lan sang bên kia.
- Bệnh thần kinh đơn (bệnh thần kinh khu trú): Là tình trạng bị tổn thương ở một dây thần kinh, thường gặp nhất là ở tay, đầu, thân hoặc chân.
Chẩn đoán cho người mắc bệnh lý thần kinh do tiểu đường
Triệu chứng của bệnh lý thần kinh do tiểu đường.
Các triệu chứng của bệnh lý thần kinh do tiểu đường rất đa dạng và phụ thuộc vào loại bệnh lý thần kinh và dây thần kinh bị ảnh hưởng. Dưới đây là một số triệu chứng phổ biến:
- Bệnh lý thần kinh ngoại biên
Các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh thần kinh ngoại biên thường tệ hơn vào ban đêm và có thể bao gồm:
- Tê liệt hoặc giảm khả năng cảm thấy đau hoặc thay đổi nhiệt độ
- Cảm giác ngứa ran hoặc nóng rát
- Đau nhói hoặc chuột rút
- Yếu cơ
- Cực kỳ nhạy cảm khi chạm vào — đối với một số người, ngay cả trọng lượng của tấm ga trải giường cũng có thể gây đau đớn
- Vấn đề nghiêm trọng về bàn chân như loét, nhiễm trùng và tổn thương xương khớp.
- Bệnh thần kinh tự chủ
Các dấu hiệu và triệu chứng bao gồm:
- Không nhận thức được lượng đường trong máu thấp (không nhận thức được tình trạng hạ đường huyết)
- Giảm huyết áp khi đứng dậy từ tư thế ngồi hoặc nằm có thể gây chóng mặt hoặc ngất xỉu (hạ huyết áp tư thế)
- Các vấn đề về bàng quang hoặc ruột
- Chậm làm rỗng dạ dày (liệt dạ dày), gây buồn nôn, nôn, cảm giác no và chán ăn
- Khó nuốt
- Thay đổi trong cách mắt điều chỉnh từ sáng sang tối hoặc từ xa sang gần
- Tăng hoặc giảm tiết mồ hôi
- Vấn đề về phản ứng tình dục như khô âm đạo ở phụ nữ và rối loạn cương dương ở nam giới
- Bệnh lý thần kinh gần (bệnh lý đa rễ thần kinh do tiểu đường)
Các triệu chứng thường ở một bên cơ thể, nhưng có thể lan sang bên kia. Bao gồm:
- Đau dữ dội ở mông, hông hoặc đùi
- Cơ đùi yếu và co lại
- Khó khăn khi đứng dậy từ tư thế ngồi
- Đau ngực hoặc đau thành bụng
- Bệnh thần kinh đơn (bệnh thần kinh khu trú)
Bệnh đơn dây thần kinh có thể dẫn đến:
- Khó tập trung hoặc nhìn đôi
- Liệt một bên mặt
- Tê hoặc ngứa ran ở tay hoặc ngón tay
- Yếu tay có thể dẫn đến làm rơi đồ vật
- Đau ở cẳng chân hoặc bàn chân
- Yếu cơ gây khó khăn khi nâng phần trước của bàn chân (bàn chân rũ)
- Đau ở phía trước đùi
Nguyên nhân gây ra bệnh lý thần kinh do tiểu đường.
Nguyên nhân chính xác của từng loại bệnh thần kinh vẫn chưa được biết rõ. Các nhà nghiên cứu cho rằng theo thời gian, lượng đường trong máu cao không được kiểm soát sẽ làm tổn thương các dây thần kinh và cản trở khả năng truyền tín hiệu của chúng, dẫn đến bệnh thần kinh do tiểu đường. Lượng đường trong máu cao cũng làm suy yếu thành mạch máu nhỏ (mao mạch) cung cấp oxy và chất dinh dưỡng cho các dây thần kinh.
Kết luận
Bệnh lý thần kinh do tiểu đường là một biến chứng nghiêm trọng và phổ biến ở người mắc tiểu đường. Việc nhận biết sớm các triệu chứng và hiểu rõ nguyên nhân gây bệnh là rất quan trọng để có thể kiểm soát và điều trị kịp thời. Quản lý mức đường huyết, duy trì lối sống lành mạnh và thực hiện các biện pháp phòng ngừa thích hợp có thể giúp giảm thiểu nguy cơ phát triển bệnh lý này. Nếu bạn hoặc người thân đang gặp phải các triệu chứng nghi ngờ, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn và điều trị chính xác.
Xin lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Độc giả vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.