Bệnh sởi có nguy hiểm không? Nguyên nhân và cách phòng ngừa hiệu quả

Bệnh sởi – căn bệnh truyền nhiễm quen thuộc từ thuở ấu thơ nay vẫn luôn tiềm ẩn nhiều nguy cơ, khiến nhiều bậc phụ huynh lo lắng: “Liệu bệnh sởi có nguy hiểm không?”. Vượt qua những quan niệm sai lầm, bài viết này sẽ đưa bạn đến với câu trả lời chính xác về mức độ nguy hiểm của bệnh sởi, đồng thời cung cấp giải pháp phòng ngừa hiệu quả để bảo vệ bản thân và gia đình.

Bệnh sởi là gì? 

• Bệnh sởi là bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus sởi gây nên, lưu hành phổ biến ở trẻ em, bệnh lây từ người sang người chủ yếu qua đường hô hấp, bệnh xuất hiện quanh năm nhưng thường xảy ra vào mùa đông – xuân.
• Tất cả những người chưa có miễn dịch với sởi đều có nguy cơ mắc bệnh.
• Bệnh có tốc độ lây nhiễm rất cao, đặc biệt trong phòng, không gian khép kín và ở nhóm người chưa có miễn dịch phòng bệnh sởi do chưa được tiêm chủng vắc xin sởi, chưa từng mắc bệnh sởi trước đó hoặc ở một số rất ít đối tượng không có đáp ứng sau tiêm vắc xin.
• Đến nay sởi vẫn là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm gây dịch và là một trong những nguyên nhân tử vong hàng đầu ở trẻ dưới 5 tuổi. 

Nguyên nhân gây ra bệnh sởi là do đâu?

Bệnh sởi là do Virus có tên paramyxovirus gây ra. Đây là bệnh ở người không có vật chủ động vật hoặc vật trung gian không triệu chứng. Nó cực kỳ dễ lây lan; tỷ lệ tấn công thứ phát là > 90% trong số những người dễ bị phơi nhiễm.

Paramyxovirus là nguyên nhân gây bệnh sởi

Những nguy hiểm và ảnh hưởng của bệnh sởi

Tùy vào từng thể trạng mỗi người và từng giai đoạn. Bệnh sởi sẽ gây ra các triệu chứng khác nhau. Dù như thế nào đi nữa thì bệnh sởi cũng sẽ gây ra một số vấn đề về sức khỏe cho bệnh nhân như:

• Giai đoạn khởi bệnh, trẻ thường sốt cao (trên 39°C). Khi biểu hiện sốt thuyên giảm sẽ đồng thời xuất hiện triệu chứng phát ban đặc trưng của sởi.
• Diễn tiến của ban sởi rất đặc trưng: ban nổi bắt đầu từ sau tai (vùng gáy), sau đó lan ra mặt rồi dần xuống ngực bụng và cuối cùng là toàn thân. Ban của sởi là ban dạng sẩn (ban gồ lên mặt da). Sau khi hết sẽ để lại vết thâm da đặc trưng được gọi là “vằn da hổ”.
• Ngoài những biểu hiện trên, trẻ mắc sởi thường có một số triệu chứng kèm theo như: đỏ mắt, chảy nước mũi, ho hoặc đôi khi là tiêu chảy.

Trẻ thường sốt cao trong giai đoạn khởi phát bệnh sởi

Các biến chứng của bệnh sởi 

• Bội nhiễm vi khuẩn, bao gồm viêm phổi, viêm thanh quản và viêm tai giữa: Xuất hiện các dấu hiệu tại chỗ tương ứng hoặc sốt tái phát, tăng bạch cầu, hoặc mệt mỏi nhiều. Viêm phổi do nhiễm vi rút sởi ở phổi xảy ra ở khoảng 5% số bệnh nhân, ngay cả khi tình trạng nhiễm trùng rõ ràng là không có biến chứng. Trong các trường hợp tử vong do bệnh sởi ở trẻ sơ sinh, viêm phổi thường là nguyên nhân gây tử vong.
• Xuất huyết giảm tiểu cầu cấp tính: có thể xảy ra sau khi bệnh thuyên giảm và gây ra nguy cơ chảy máu nhẹ, tự hạn chế; đôi khi chảy máu rất nghiêm trọng.
• Viêm não: Xảy ra với tỷ lệ 1/1000 trẻ em, thường từ 2 ngày đến 2 tuần sau khi bắt đầu có phát ban, bắt đầu bằng sốt cao tái diễn, nhức đầu, co giật và hôn mê. Dịch não tuỷ thường có lượng tế bào bạch cầu từ 50 đến 500/mcL và mức protein tăng nhẹ nhưng có thể là bình thường lúc ban đầu. Viêm não có thể thuyên giảm trong khoảng 1 tuần hoặc có thể kéo dài lâu hơn, gây tình trạng bệnh hoặc tử vong.
• Viêm gan thoáng qua và tiêu chảy: có thể xảy ra trong một trường hợp nhiễm trùng cấp tính.
• Viêm não toàn bộ xơ hoá bán cấp: là một biến chứng muộn, tiến triển, cuối cùng gây tử vong của bệnh sởi.
• Hội chứng sởi không điển hình là một biến chứng xảy ra ở những người được tiêm vắc xin sởi vi rút chết ban đầu, được sử dụng ở Hoa Kỳ từ năm 1963 đến năm 1967 và cho đến đầu những năm 1970 ở một số quốc gia khác. Những vắc xin cũ này đã làm thay đổi biểu hiện bệnh ở một số bệnh nhân chưa được bảo vệ hoàn toàn và sau đó mắc thêm chủng sởi dại. Phổ biến hơn là các biểu hiện của bệnh sởi phát sinh đột ngột hơn và liên quan đáng kể đến phổi. Các trường hợp có chẩn đoán xác định là cực kỳ hiếm kể từ những năm 1980. Bệnh sởi không điển hình đáng lưu ý chủ yếu là do những bệnh nhân đã tiêm vắc xin sởi trong khoảng thời gian đó có thể có tiền sử tiêm vắc xin sởi và nhiễm sởi.

Quý phụ huynh cần đưa con em mình đi tiêm chủng đầy đủ và đúng lịch để phòng, chống dịch bệnh sởi và giảm các biến chứng khi mắc phải.

Xin lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Độc giả vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.