Tổng quan chung
Triệu chứng
Nguyên nhân
Đối tượng nguy cơ
Chuẩn đoán
Phòng ngừa bệnh
Cách điều trị
Bàng quang tăng hoạt là gì? Những điều cần biết về bàng quang tăng hoạt
Hội chứng bàng quang tăng hoạt là tình trạng tiểu gấp, thường đi kèm với tăng số lần tiểu ngày và/hoặc tiểu đêm, có tiểu són hoặc không có tiểu són. Bàng quang tăng hoạt gây ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt của bệnh nhân. Cùng tìm hiểu về bệnh bàng quang tăng hoạt qua bài viết sau.
Tổng quan chung
Bàng quang tăng hoạt hay bàng quang hoạt động quá mức (Overactive bladder – OAB) là tình trạng co bóp không đúng lúc của bàng quang, gây ra cảm giác muốn đi tiểu thường xuyên, đột ngột và khó kiểm soát. Người bị bàng quang tăng hoạt có cảm giác muốn đi tiểu nhiều lần cả ngày lẫn đêm và cũng có thể bị tiểu gấp. Do đó, nếu có tổng số lần đi tiểu trên 8 lần/ngày hoặc trên 2 lần vào ban đêm, bạn nên nghĩ đến chứng bàng quang tăng hoạt.
Hiện nay, trên thế giới có hàng triệu người mắc chứng bệnh này. Tuy nhiên, hơn 50% người bệnh phải âm thầm chịu đựng tình trạng này trong nhiều tháng, thậm chí nhiều năm do tâm lý xấu hổ, e ngại không muốn đến bệnh viện để điều trị.
Triệu chứng bàng quang tăng hoạt
Những triệu chứng phổ biến của tình trạng bàng quang tăng hoạt như:
- Người bệnh thường tiểu gấp, thường có cảm giác bất chợt muốn đi tiểu, không nhịn tiểu được và cần phải đi tiểu ngay.
- Đôi lúc người bệnh són tiểu theo sau cảm giác tiểu gấp.
- Ngoài ra nhiều người bệnh phải đi tiểu nhiều lần (trên 8 lần) trong ngày tính từ lúc thức dậy cho đến lúc đi ngủ hoặc phải thức dậy ban đêm từ một lần trở lên để đi tiểu mà sau đó khó ngủ trở lại gây khó chịu cho người bệnh.
Nguyên nhân gây bệnh
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng bàng quang tăng hoạt. Trong đó, phải kể đến các nguyên nhân phổ biến sau:
- Nhiễm trùng đường tiết niệu gây tình trạng đi tiểu nhiều lần, tiểu gấp
- Uống quá nhiều nước
- Sử dụng chất lợi tiểu hoặc thảo dược có tính chất lợi tiểu như râu ngô, rễ cỏ tranh
- Sử dụng rượu, bia, caffeine có thể kích thích bàng quang
- Có bất thường trong bàng quang ví dụ như sỏi bàng quang.
Đối tượng nguy cơ
Các đối tượng có nguy cơ dẫn đến hội chứng bàng quang tăng hoạt bao gồm:
- Người dùng thuốc lợi tiểu hoặc thuốc gây cảm giác khát, muốn uống nhiều nước
- Người tiêu thụ quá nhiều caffeine hoặc rượu bia
- Người bị suy giảm chức năng nhận thức do lão hóa, khiến cho tín hiệu từ não đến bàng quang bị rối loạn
- Người đi đứng khó khăn nên khi bàng quang đầy, không kịp vào nhà vệ sinh
- Nữ giới có nguy cơ mắc bệnh cao hơn nam giới
- Bệnh lý thần kinh: Parkinson, đột quỵ, …
- Bệnh lý đường tiết niệu: sỏi bàng quang, phì đại lành tính tuyến tiền liệt, …
- Phụ nữ mang thai nhiều lần
- Người lớn tuổi
Chẩn đoán
Bệnh bàng quang tăng hoạt thường được chẩn đoán khi có triệu chứng tiểu gấp kèm theo ít nhất một trong các triệu chứng: tiểu nhiều lần, tiểu đêm, tiểu không kiểm soát.
Điều quan trọng cần lưu ý là phải loại trừ nhiễm khuẩn niệu, các tổn thương bệnh lý tại chỗ hoặc các tác nhân chuyển hóa kèm theo có thể gây ra các triệu chứng nêu trên như:
- Hội chứng đường tiểu dưới
- Các bệnh nội khoa: đái tháo đường, suy tim ứ huyết, các bệnh thần kinh, chứng táo bón mạn tính, …
- Các thuốc đang sử dụng: thuốc lợi tiểu, thuốc chống trầm cảm, thuốc hạ áp, …
- Thói quen ăn uống: uống cà phê nhiều, uống nước quá nhiều, …
Ngoài ra bệnh còn được chẩn đoán bằng một số xét nghiệm như:
- Xét nghiệm nước tiểu để tìm kiếm dấu hiệu nhiễm trùng hoặc máu
- Chụp bàng quang để đo lượng nước tiểu trong bàng quang sau khi đi vệ sinh.
- Các xét nghiệm khác như soi bàng quang hoặc đo niệu động học cũng có thể được chỉ định khi bác sĩ cần kiểm tra sâu hơn.
Phòng ngừa bệnh bàng quang tăng hoạt
Lối sống lành mạnh có thể giúp tăng cường sức khỏe tổng thể nói chung và đường tiết niệu nói riêng. Do đó, tình trạng bàng quang tăng hoạt có thể được ngăn ngừa bằng cách xây dựng lối sống lành mạnh:
- Duy trì cân nặng hợp lý
- Hoạt động thể chất và tập thể dục thường xuyên
- Hạn chế sử dụng cà phê, rượu bia…
- Không hút thuốc lá
- Kiểm soát chặt các bệnh mạn tính
- Thực hiện bài tập Kegel để làm săn chắc cơ vùng chậu
Điều trị bàng quang tăng hoạt như thế nào?
Các biện pháp điều trị hội chứng bàng quang tăng hoạt bao gồm: điều chỉnh chế độ sinh hoạt và cách ăn uống, dùng một số thuốc đặc trị và nếu không cải thiện triệu chứng thì xem xét thực hiện một số thủ thuật can thiệp. Các biện pháp này được áp dụng tùy thuộc vào mức độ của bệnh và đã cho thấy tính hiệu quả trong điều trị.
Điều trị nội khoa
- Đây là phương pháp được áp dụng rộng rãi nhất cho hầu hết các trường hợp mắc hội chứng bàng quang tăng hoạt.
- Bác sĩ sẽ kê toa thuốc phù hợp với tình trạng bệnh cũng như thể trạng sức khỏe của từng bệnh nhân. Việc kê đúng thuốc, đúng liều sẽ giúp điều trị hiệu quả hơn và rút ngắn thời gian điều trị.
Điều trị ngoại khoa
- Với những trường hợp bàng quang có thể tích nhỏ, độ giãn kém thì bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật mở rộng bàng quang. Phương pháp này cần được cân nhắc kỹ lưỡng vì nó cũng có nhược điểm.
Kích thích thần kinh
- Phương pháp này được thực hiện bằng cách gửi các xung điện đến dây thần kinh có liên quan đến bàng quang để phát tín hiệu giúp bàng quang hoạt động bình thường, giúp cải thiện các triệu chứng tăng hoạt đang gặp phải.
Thay đổi lối sống
Để xây dựng lối sống khoa học, giúp ích cho việc trị bệnh, người bệnh cần:
- Hạn chế đồ ăn, thức uống có khả năng kích thích bàng quang như rượu, bia, nước ngọt có gas, trà, cafe, thức ăn cay nóng, cà chua… Thay vào đó, hãy bổ sung thêm nhiều chất xơ bằng rau xanh, yến mạch, các loại hạt…
- Tập trì hoãn tiểu để tăng dần khả năng trữ nước của bàng quang
- Tập thói quen đi tiểu đúng giờ
- Tập các bài tập có tác dụng tốt với bàng quang như bài tập Kegel giúp thắt chặt các cơ vùng chậu để tăng cường sức mạnh cơ sàn chậu.
Bàng quang tăng hoạt có thể có các triệu chứng dễ nhầm lẫn với những bệnh về đường tiết niệu khác. Do đó, khi có triệu chứng bất thường, người bệnh cần đi khám chuyên khoa để được chẩn đoán chính xác cũng như được bác sĩ tư vấn phương pháp điều trị bệnh hiệu quả nhất.
Xin lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Độc giả vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.