Không có tinh trùng là gì? Những điều cần biết về không có tinh trùng

Triệu chứng

Thông thường, đàn ông rất khó để phát hiện việc mình không có tinh trùng. Lý do là vì nam giới vẫn có khả năng xuất tinh bình thường khi quan hệ tình dục. Vậy nên chỉ khi nỗ lực không thụ thai thành công thì mới đi kiểm tra và phát hiện ra bệnh. Tuy nhiên vẫn có thể phát hiện qua các dấu hiệu mất cân bằng nội tiết tố hoặc là:

• Không còn ham muốn tình dục như bình thường.
• Rối loạn cương dương, có khối u, sưng tấy và khó chịu bộ phận tinh hoàn.

Nguyên nhân

Có thể chia nguyên nhân gây ra chứng không có tinh trùng là vô tinh do tắc nghẽn hoặc vô tinh không tắc nghẽn. 

• Không có tinh trùng do tắc nghẽn là khi tình trạng tinh trùng không thể di chuyển vào vào cơ quan sinh sản do có sự bế tắc ở nhiều vị trí như ống dẫn tinh, mào tinh, ống phóng tinh. Nguyên nhân của tình trạng này có thể do dị tật bẩm sinh, nhiễm trùng đường sinh sản, chấn thương trước đó (bao gồm cả phẫu thuật).
• Nguyên nhân không tắc nghẽn chủ yếu là do nội tiết tố hoặc vấn đề về sự phát triển của tinh trùng. Bên cạnh đó, một số bất thường về số lượng hay cấu trúc nhiễm sắc thể, mắc bệnh lý vùng dưới đồi, tuyến yên, tinh hoàn ẩn, tinh hoàn bị teo, xuất tinh ngược dòng, giãn tĩnh mạch thừng tinh… cũng có thể dẫn đến vô tinh. Trong đó, vô tinh do xuất tinh ngược dòng thường dễ điều trị hơn so với các nguyên nhân khác.

Ngoài ra, một số loại thuốc có thể dẫn đến chứng vô tinh không do tắc nghẽn bao gồm các thuốc điều trị ung thư, thuốc bổ sung testosterone, steroid đồng hóa…

Đối tượng nguy cơ

Không có tinh trùng trong tinh dịch chiếm khoảng 2% trong nam giới nói chung và khoảng 15% trong số những người nam giới đi khám vô sinh. Một số đối tượng có nguy cơ mắc bệnh như:

• Vô tinh do tắc nghẽn: Viêm nhiễm tinh hoàn, mào tinh, ống dẫn tinh, ống phóng tinh; bị sẹo dính sau phẫu thuật thoát vị bẹn, bị chấn thương vùng bìu,  bất sản mào tinh, bất sản ống dẫn tinh; u bướu trên hoặc gần đường dẫn tinh trùng gây chèn ép làm tắc nghẽn, do thắt ống dẫn tinh.
• Vô sinh không do bế tắc (do tinh hoàn không sản xuất ra được tinh trùng): Bệnh quai bị, tinh hoàn ẩn, giãn tĩnh mạch tinh, xạ trị, hóa trị ung thư, suy gan, suy thận, suy nội tiết sinh sản, bất thường gen di truyền.

Chẩn đoán

Việc chẩn đoán tình trạng không có tinh trùng rất khó được phát hiện thông qua các triệu chứng bên ngoài. Do đó, để chẩn đoán bệnh, các bác sĩ sẽ chủ yếu dựa vào các phương pháp xét nghiệm tinh dịch đồ. 

Mẫu tinh dịch của nam giới sẽ được kiểm tra bằng máy ly tâm hoặc soi dưới kính hiển vi. Trong trường hợp thể tích tinh dịch ít, các bác sĩ phải tiến hành tìm thêm tinh trùng trong nước tiểu sau khi xuất tinh. Việc không có tinh trùng và tế bào mầm chưa trưởng thành trong tinh dịch gợi ý tình trạng tắc đường dẫn tinh hoàn toàn. 

Ngoài ra, các bác sĩ sẽ chỉ định thêm một số xét nghiệm: 

• Thử các nội tiết tố sinh dục, đặc biệt testosterone 
• Xét nghiệm nhiễm sắc thể
• Chụp cắt lớp vi tính (CT scan) hoặc siêu âm để kiểm tra hình dạng và các bất thường (nếu có) của các cơ quan sinh sản. 

Phòng ngừa bệnh

Nam giới trước khi lập gia đình nên bắt đầu đi khám tiền hôn nhân, để kiểm tra về vấn đề chất lượng tinh trùng, sức khỏe sinh sản và vấn đề tinh dục. Bên cạnh đó, một số bệnh lý mà biến chứng bệnh có thể gây vô sinh như quai bị, giãn tĩnh mạch thừng tinh, nếu bị các bệnh này nam giới nên đi thăm khám và có phương án dự phòng như lưu trữ tinh trùng trong trường hợp không may bị teo tinh hoàn…

Điều trị như thế nào?

Hiện nay với sự phát triển của công nghệ y học, nam giới vô sinh không có tinh trùng vẫn có thể được trị khỏi nhờ một số các phương pháp sau:

• Thủ thuật MESA: Thủ thuật này dùng cho những người bị tắc ống dẫn tinh nhưng cơ thể vẫn sản xuất ra tinh trùng. Bác sĩ sẽ trực tiếp lấy tinh trùng từ mào tinh của người bệnh bằng phương pháp chọc hút. Tỉ lệ thành công của thủ thuật này được đánh giá là rất cao tuy nhiên bạn sẽ phải trải qua một quá trình tiểu phẫu.
• Thủ thuật PESA: Phương pháp này vẫn là chọn hút tinh trùng nhưng bác sĩ sẽ thực hiện qua da của bạn. Tuy là tỉ lệ thành công của PESA so với MESA chỉ bằng một nửa nhưng PESA sẽ nhẹ nhàng hơn nhiều khi bác sĩ chỉ gây tê tại chỗ để thực hiện thủ thuật.
• Thủ thuật MTESE: Nếu cơ thể bạn vẫn sinh tinh bình thường thì ngoài MESA bạn có thể chọn MTESE. Bác sĩ sẽ hút tinh trùng bằng một chiếc kim đâm xuyên qua mô tinh hoàn. Tỉ lệ thành công của phương pháp này cũng khá cao.
• Thủ thuật TESE: Trong trường hợp bạn không tự sinh ra tinh trùng được thì bác sĩ sẽ can thiệp bằng cách tìm mô tinh trùng bằng các mẫu mô của tinh hoàn. Phương pháp này khá phức tạp và tỉ lệ thành công cũng không quá cao.

Bài viết trên đã cho bạn những thông tin về bệnh không có tinh trùng. Hi vọng, sẽ có ích cho việc chăm sóc sức khỏe gia đình bạn.