Ung thư môi là gì? Những điều cần biết về ung thư môi

Triệu chứng ung thư môi

Bệnh ung thư môi có thể dễ dàng phát hiện những triệu chứng bệnh từ giai đoạn sớm bởi những biến đổi tế bào xuất hiện ngay trên bề mặt da của môi. Tuy nhiên, mọi người thường nhầm tưởng những triệu chứng ung thư môi thành các bệnh lý viêm nhiễm môi thông thường như nhiệt miệng, cho đến khi bệnh đã chuyển biến xấu mới tìm đến các y bác sĩ để trợ giúp. Các triệu chứng điển hình của bệnh ung thư môi:

• Xuất hiện các vết loét khó lành: thông thường, những vết loét trên môi thường có dạng cục, mảng trắng ở quanh môi hoặc những vị trí gần môi xung quanh miệng. 
• Xuất hiện khối u: những khối u này không chỉ xuất hiện trên môi mà còn có thể hình thành ở bất kỳ vị trí nào trong khoang miệng, cổ họng. Vì vậy, nếu sờ thấy hoặc cảm nhận hay nhìn thấy khối u ở môi hay khoang miệng, bạn nên sớm đi bệnh viện kiểm tra sinh thiết để phát hiện sớm bệnh ung thư môi.
• Thay đổi màu sắc da: khi các tế bào ung thư môi phát triển thì vùng da môi có thể chuyển sang màu nhợt hơn hoặc đen sạm lại. Da môi có thể chuyển sang dạng thô dày hoặc xơ cứng, thậm chí có triệu chứng chảy máu ở vết loét hoặc tại vết loét không lành trên môi.
• Có cảm giác tê đau, ngứa hoặc những cảm giác bất thường trên môi không rõ lý do cũng có thể là nguyên nhân cảnh báo bệnh ung thư môi
• Sưng hàm: có một vị trí nào đó trong xương hàm bị sưng to, khiến cho gương mặt bị lệch bất thường. Ngoài ra, bệnh nhân ung thư môi còn có triệu chứng: răng đột nhiên bị lung lay, rụng răng bất thường, cảm giác nhai nuốt khó khăn hơn…
• Sưng hạch: bệnh ung thư môi thường di căn đến vùng hạch cổ gần đó, do đó, nếu hạch cổ đột ngột bị sưng to, không đau, ít động, cứng chắc thì bạn nên tiến hành chụp CT để kiểm tra xem hạch có tế bào ung thư di căn hay không.
• Sụt cân: cùng với sự phát triển của khối u ở môi, người bệnh sẽ có cảm giác chán ăn, khó nuốt do khối u chèn ép, dẫn tới cơ thể mệt mỏi, suy nhược, sụt cân nhanh. Đồng thời, vì để cung cấp năng lượng cho khối u phát triển nên cơ thể người bệnh thường bị thiếu máu, yếu ớt, dễ bị nhiễm trùng, sốt nhẹ.

Nguyên nhân

Nguyên nhân của ung thư môi đến nay vẫn chưa được làm rõ. Sự xuất hiện của các khối u ác do một yếu tố nào đó tác động vào tế bào vùng môi gây đột biến ác tính trong ADN các tế bào này, các nhóm tế bào đột biến có khả năng nhân lên một cách đáng kinh ngạc và không theo quy luật cũng như sự điều khiển của cơ thể gọi là quá sản loạn sản và dị sản. Nhóm các tế bào đột biến này sẽ tích tụ lại tạo thành một khối tế bào lớn và bắt đầu xâm chiếm các khu vực khác nhau cũng như phá hủy các mô hình bình thường của cơ thể.

Đối tượng nguy cơ

Theo Viện Ung thư Quốc gia Mỹ, ung thư môi là một loại ung thư đầu và cổ ít gặp, xuất hiện ở nam giới 50-70 tuổi nhiều hơn. Thói quen hàng ngày cũng như phong cách sống của bạn có ảnh hưởng rất lớn đối với nguy cơ ung thư môi. Các yếu tố có thể làm gia tăng nguy cơ đối với bệnh ung thư môi bao gồm:

• Hút thuốc lá hay các sản phẩm tương tự (xì gà, thuốc tẩu hay thuốc lá nhai)
• Nghiện rượu
• Tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời (tự nhiên hay nhân tạo), bao gồm cả việc sử dụng giường nhuộm da trong thời gian dài
• Những người có màu da sáng
• Nam giới
• Bị nhiễm HPV
• Trên 40 tuổi

Đa số các trường hợp ung thư môi có liên quan chủ yếu đến sử dụng thuốc lá. Nguy cơ thậm chí còn tăng cao hơn đối với những người vừa hút thuốc vừa uống rượu so với những người chỉ sử dụng 1 trong 2.

Chẩn đoán

Bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám lâm sàng tại môi và các phần khác của miệng để phát hiện những tổn thương bất thường. Bác sĩ cũng sẽ hỏi bạn về:

• Tiền sử bệnh
• Tiền sử hút thuốc và uống rượu
• Quá trình điều trị trước kia
• Tiền sử bệnh của gia đình
• Các loại thuốc bạn đang sử dụng

Nếu nghi ngờ ung thư môi, bác sĩ có thể yêu cầu thực hiện thủ thuật sinh thiết để xác nhận chẩn đoán. Trong trường hợp xác nhận là ung thư môi, bạn sẽ cần thực hiện một loạt các xét nghiệm khác để xác định giai đoạn tiến triển của bệnh, xem bệnh đã di căn đến các cơ quan khác hay chưa.

• Chụp cắt lớp CT
• Chụp phổ cộng hưởng từ MRI
• Chụp cắt lớp bằng positron (PET)
• Chụp X-quang ngực
• Đo công thức máu
• Nội soi

Phòng ngừa bệnh

Bạn có thể ngăn ngừa ung thư môi bằng cách: 

• Không hút thuốc lá
• Tránh uống quá nhiều rượu
• Hạn chế tiếp xúc với ánh nắng tự nhiên và nhân tạo, đặc biệt là sử dụng giường tắm nắng.
• Nhiều trường hợp ung thư môi lần đầu tiên được phát hiện bởi các nha sĩ. Do đó, điều quan trọng là phải hẹn khám nha khoa thường xuyên.

Điều trị như thế nào?

Phương pháp điều trị phụ thuộc vào loại, giai đoạn ung thư và các yếu tố khác, gồm phẫu thuật, hóa xạ trị, liệu pháp nhắm mục tiêu, liệu pháp miễn dịch. Trong đó, phẫu thuật là phương pháp điều trị phổ biến nhất.

Điều trị ung thư môi sẽ được thực hiện bằng một số phương pháp sau đây:

• Phẫu thuật: Phương pháp này có nhiệm vụ loại bỏ các tế bào ung thư đồng thời cắt bỏ những phần rìa môi khỏe mạnh bao quanh. Sau khi thực hiện loại bỏ tế bào bệnh các bác sĩ sẽ tiến hành tạo hình lại môi có thể hoạt động lại bình thường và giảm thiểu nguy cơ để lại sẹo. Trong trường hợp ung thư đã phát triển nặng thì khả năng cao sẽ cần kết hợp với các bác sĩ thẩm mỹ giúp chỉnh hình để tái tạo môi không bị mất tính thẩm mỹ.
• Xạ trị: Phương pháp này có thể được thực hiện đơn lẻ hoặc kết hợp với hóa trị hoặc kết hợp điều trị sau phẫu thuật. Xạ trị là phương pháp xử lý các tế bào ung thư bằng các chùm tia năng lượng mạnh (ví dụ như tia X và proton). Xạ trị được thực hiện trên bề mặt môi nhằm tiêu diệt tế bào ung thư và loại bỏ các nhóm hạch bạch huyết ở cổ nếu có. Xạ trị được thực hiện bằng máy phát xạ lớn, tuy nhiên trong một vài trường hợp nhất định người bệnh sẽ được thực hiện với phương pháp cận xạ trị – brachytherapy (đưa trực tiếp bức xạ vào môi người bệnh).

• Hóa trị: Đây là biện pháp sử dụng các loại hóa chất để điều trị các tế bào ung thư. Hóa trị thường được kết hợp với xạ trị trong điều trị ung thư môi nhằm có được kết quả cao hơn, đồng thời hóa trị cũng sẽ giúp giảm thiểu các triệu chứng bệnh để người bệnh thoải mái hơn.
• Điều trị trúng đích bằng thuốc: Phương pháp này sẽ tập trung vào điểm yếu của các tế bào ung thư và ngăn chặn chúng phát triển. Điều trị trúng đích bằng thuốc thường được sử dụng kết hợp với hóa trị.
• Liệu pháp miễn dịch: Liệu pháp miễn dịch được hiểu là một dạng điều trị bằng thuốc làm tăng khả năng chống lại các tác nhân ung thư của hệ miễn dịch trong cơ thể. Phương pháp này sẽ được thực hiện trong trường hợp ung thư mỗi đã tiến triển sang giai đoạn nặng nhưng các biện pháp điều trị khác không có kết quả tốt.

Bài viết trên đã cho bạn những thông tin bổ ích về ung thư môi. Hi vọng, sẽ có ích cho việc chăm sóc sức khỏe gia đình bạn.