Cách phân biệt ho gà và các bệnh khác
Ho gà là một bệnh nhiễm trùng đường hô hấp nghiêm trọng, chủ yếu ảnh hưởng đến trẻ nhỏ và người cao tuổi. Với các triệu chứng đặc trưng, ho gà có thể dễ dàng bị nhầm lẫn với nhiều bệnh hô hấp khác. Hiểu rõ cách phân biệt ho gà với các bệnh khác là rất quan trọng để có phương pháp điều trị hiệu quả và phòng ngừa kịp thời. Bài viết này sẽ giúp bạn nhận diện các dấu hiệu của ho gà và cách phân biệt nó với các bệnh khác.
Dấu hiệu bệnh ho gà
Bệnh ho gà ở trẻ tiến triển qua các giai đoạn:
- Thời kỳ ủ bệnh: kéo dài từ 6-20 ngày (trung bình khoảng 9-10 ngày): Thời kỳ này không có triệu chứng
- Giai đoạn viêm long đường hô hấp: Kéo dài khoảng 1-2 tuần, các triệu chứng xuất hiện giống như các bệnh viêm đường hô hấp trên bao gồm sốt nhẹ, chảy nước mũi, ho húng hắng , hắt hơi cuối giai đoạn này ho nặng thành cơn
- Giai đoạn khởi phát: Kéo dài từ 1-6 tuần, có trường hợp đặc biệt có thể kéo dài trên 10 tuần với biểu hiện cơn ho điển hình như:
- Ho: Trẻ ho rũ rượi, thành từng cơn, mỗi cơn từ 15-20 tiếng ho liên tiếp, càng về sau càng yếu và giảm dần. Ở trẻ những cơn ho xuất hiện nhiều làm trẻ yếu dần như ngừng thở do thiếu oxy, mặt tím tái, mặt đỏ, tĩnh mạch cổ nổi, chảy nước mắt nước mũi.
- Thở rít vào: Xuất hiện cuối mỗi cơn ho hoặc xen kẽ sau mỗi tiếng ho, tiếng rít nghe như tiếng gà. Trẻ dưới 6 tháng tuổi có thể không thấy tiếng rít trong cơn ho.
- Kết thúc cơn ho bằng việc khạc đờm trắng, màu trong, dính. Trong đờm có vi khuẩn ho gà cũng là một nguồn lây bệnh.
- Trong khoảng 2 tuần đầu của giai đoạn này tần suất các cơn ho khoảng 15 cơn/ngày. Sau đó giảm dần có thể kéo dài trên 3 tuần nếu không được điều trị.
- Sau mỗi cơn ho trẻ mệt, có thể nôn, thở nhanh. Có thể kèm theo các triệu chứng sau: Sốt nhẹ, mặt và mí mắt nặng.
- Giai đoạn phục hồi: Cơn ho ít dần, bệnh nhân hạ sốt. Tuy nhiên sau đó nhiều tháng ho có thể tái lại gây viêm phổi.
Biểu hiện bệnh ở người lớn và trẻ vị thành niên thường nhẹ, ít gặp cơn ho điển hình hoặc là không có triệu chứng, thường khỏi sau 7 ngày.
Ho gà khác các bệnh khác như thế nào?
Bệnh ho gà (pertussis) có một số đặc điểm đặc trưng giúp phân biệt nó với các bệnh lý hô hấp khác có triệu chứng tương tự. Dưới đây là cách ho gà khác biệt so với các bệnh hô hấp phổ biến khác:
1. Bệnh cúm
- Triệu chứng:
- Cúm: Bắt đầu đột ngột với triệu chứng sốt cao, đau cơ, mệt mỏi, và đau họng. Ho thường không dữ dội và thường kèm theo cảm lạnh hoặc viêm mũi.
- Ho gà: Triệu chứng bắt đầu nhẹ nhàng với ho khan và dần trở nên nghiêm trọng hơn với cơn ho dữ dội. Triệu chứng ho có thể kéo dài nhiều tuần, với cơn ho kéo dài và tiếng rít khi hít vào.
- Thời gian triệu chứng:
- Cúm: Thời gian triệu chứng thường kéo dài từ vài ngày đến một tuần.
- Ho gà: Thời gian triệu chứng kéo dài hơn, thường từ 6-10 tuần, với giai đoạn ho kịch phát kéo dài.
2. Viêm phế quản
- Triệu chứng:
- Viêm phế quản: Thường có triệu chứng ho, đờm, khó thở, và có thể sốt nhẹ. Ho thường không dữ dội như ho gà.
- Ho gà: Đặc trưng bởi các cơn ho dữ dội, thường kèm theo tiếng rít khi hít vào và có thể gây nôn mửa.
- Thời gian triệu chứng:
- Viêm phế quản: Triệu chứng thường kéo dài từ vài tuần và có thể giảm sau khi điều trị.
- Ho gà: Triệu chứng kéo dài nhiều tuần, với giai đoạn ho kịch phát có thể kéo dài từ 1-2 tháng.
3. Viêm phổi
- Triệu chứng:
- Viêm phổi: Thường có triệu chứng ho, sốt cao, đau ngực, khó thở, và có thể khạc đờm xanh hoặc vàng. Các triệu chứng này có thể xuất hiện đột ngột và nặng.
- Ho gà: Cơn ho dữ dội với tiếng rít khi hít vào là đặc trưng, nhưng không phải lúc nào cũng có sốt cao hay đau ngực.
- Xét nghiệm hình ảnh:
- Viêm phổi: X-quang ngực thường cho thấy tổn thương phổi rõ ràng.
- Ho gà: X-quang ngực thường không có dấu hiệu đặc biệt trừ khi có biến chứng như viêm phổi.
4. Bệnh cảm lạnh
- Triệu chứng:
- Cảm lạnh: Triệu chứng nhẹ hơn, bao gồm nghẹt mũi, hắt hơi, và ho nhẹ. Không có cơn ho dữ dội đặc trưng như ho gà.
- Ho gà: Đặc trưng bởi các cơn ho dữ dội, với tiếng rít khi hít vào và ho có thể kéo dài lâu.
- Thời gian triệu chứng:
- Cảm lạnh: Thường kéo dài từ vài ngày đến một tuần.
- Ho gà: Các triệu chứng kéo dài nhiều tuần với giai đoạn ho kịch phát kéo dài.
5. Viêm họng
- Triệu chứng:
- Viêm họng: Thường gây đau họng, khó nuốt, và có thể có sốt nhẹ. Ho không dữ dội như ho gà.
- Ho gà: Các cơn ho dữ dội, có thể gây nôn mửa và thường kèm theo tiếng rít khi hít vào.
- Thời gian triệu chứng:
- Viêm họng: Thời gian triệu chứng thường ngắn hơn và có thể cải thiện nhanh chóng với điều trị.
- Ho gà: Thời gian triệu chứng kéo dài lâu hơn, thường từ 6-10 tuần.
Tóm lại
- Ho gà đặc trưng bởi các cơn ho dữ dội kéo dài với tiếng rít khi hít vào, thường xuất hiện trong giai đoạn cuối của bệnh. Bệnh ho gà cũng thường kéo dài nhiều tuần và có thể gây nôn mửa hoặc mệt mỏi nghiêm trọng.
- Bệnh khác như cúm, viêm phế quản, viêm phổi, cảm lạnh, và viêm họng có triệu chứng khác biệt về thời gian kéo dài, mức độ nặng của ho, và các triệu chứng kèm theo.
Nếu bạn nghi ngờ mình hoặc người thân mắc ho gà hoặc có triệu chứng nghi ngờ, hãy liên hệ với bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị đúng cách.
Điều trị ho gà
1. Sử dụng thuốc kháng sinh
- Kháng sinh: Thuốc kháng sinh như azithromycin, erythromycin, hoặc clarithromycin thường được sử dụng để tiêu diệt vi khuẩn Bordetella pertussis và giảm lây lan.
- Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ: Kháng sinh cần được sử dụng ngay khi chẩn đoán để giảm nguy cơ biến chứng.
- Người tiếp xúc gần: Những người tiếp xúc gần gũi với người bệnh cũng có thể được kê kháng sinh dự phòng để ngăn ngừa lây nhiễm.
2. Biện pháp hỗ trợ điều trị
- Chăm sóc tại nhà:
- Nghỉ ngơi đầy đủ: Đảm bảo người bệnh được nghỉ ngơi đủ để cơ thể có thể phục hồi.
- Uống nhiều nước: Giữ cho cơ thể luôn đủ nước bằng cách uống nhiều nước, nước trái cây hoặc nước ấm.
- Giữ không gian thông thoáng: Đảm bảo không gian sống thông thoáng, không có khói bụi và ô nhiễm để giảm kích thích ho.
- Sử dụng máy tạo độ ẩm: Máy tạo độ ẩm có thể giúp làm dịu đường hô hấp và giảm triệu chứng ho.
- Chăm sóc y tế:
- Nhập viện: Trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ và những trường hợp nặng có thể cần được nhập viện để theo dõi và điều trị tích cực.
- Oxy liệu pháp: Cung cấp oxy cho những trường hợp khó thở hoặc thiếu oxy.
- Hút đờm: Hút đờm và dịch nhầy ra khỏi đường hô hấp để giúp người bệnh thở dễ dàng hơn.
3. Theo dõi và tái khám
- Theo dõi triệu chứng: Theo dõi tình trạng ho và các triệu chứng khác để đảm bảo không có biến chứng nghiêm trọng xảy ra.
- Tái khám định kỳ: Đảm bảo người bệnh được tái khám theo lịch hẹn để đánh giá tiến triển và điều chỉnh điều trị nếu cần thiết.
Nhận diện chính xác ho gà và phân biệt với các bệnh hô hấp khác rất quan trọng trong việc điều trị và phòng ngừa. Ho gà thường có triệu chứng ho dữ dội và kéo dài lâu, khác biệt so với các bệnh như cảm cúm, viêm phế quản, hoặc hen suyễn. Để bảo vệ sức khỏe bản thân và gia đình, việc tiêm vắc-xin ho gà và chăm sóc kịp thời là rất cần thiết. Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nghi ngờ nào, hãy liên hệ với bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị đúng cách.
Xin lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Độc giả vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.