Thoát khỏi bệnh gan nhiễm mỡ bằng thói quen lành mạnh

Gan nhiễm mỡ là căn bệnh thường gặp ở những người lạm dụng rượu bia, béo phì và ít vận động. Đây là một trong những nguyên nhân chính gây suy gan. Tuy nhiên, có thể điều trị bệnh gan nhiễm mỡ bằng việc thay đổi chế độ ăn uống.

Gan nhiễm mỡ và phân loại

Gan nhiễm mỡ là tình trạng chất béo tích tụ trong gan quá nhiều (đạt từ 5% đến 10% trọng lượng gan) gây ảnh hưởng xấu tới khả năng hoạt động của gan.

Bệnh được phân thành 2 loại:

• Gan nhiễm mỡ do rượu (ALD): Bệnh sẽ được cải thiện khi người bệnh ngừng uống rượu. Nếu không áp dụng điều trị gan nhiễm mỡ, bệnh có thể gây ra các vấn đề nghiêm trọng như sưng gan, xơ gan, suy gan có thể gây tử vong. Béo phì, suy dinh dưỡng, bị nhiễm siêu vi mạn tính (nhất là viêm gan siêu vi: B, C),… là các yếu tố có nguy cơ cao gây bệnh nếu đi kèm với việc uống nhiều rượu bia.
• Gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD): Có 2 loại gan nhiễm mỡ không do rượu khác nhau. Đầu tiên là gan nhiễm mỡ đơn thuần – nghĩa là người bệnh có mỡ trong gan nhưng không gây viêm hay tổn thương tế bào gan. Thứ hai là viêm gan nhiễm mỡ không do rượu (NASH) – tình trạng này ở mức độ nặng hơn có thể dẫn tới xơ gan và ung thư gan. Có khoảng 20% trường hợp gan nhiễm mỡ không do rượu chuyển thành viêm gan nhiễm mỡ không do rượu.

Để chẩn đoán gan nhiễm mỡ, người bệnh cần thực hiện một số xét nghiệm như thử máu, siêu âm gan, đôi khi có thể chụp cắt lớp (CT), chụp cộng hưởng từ (MRI) hoặc sinh thiết gan.

Điều trị gan nhiễm mỡ tại nhà không dùng thuốc

Do chưa có thuốc đặc trị nên người bệnh có thể tham khảo các phương pháp điều trị gan nhiễm mỡ tại nhà dưới đây. Các phương pháp này vừa giúp kiểm soát tình trạng gan nhiễm mỡ vừa hỗ trợ nâng cao sức khỏe nói chung.

Thay đổi chế độ ăn uống

Thay đổi thói quen ăn uống có khả năng giúp giảm lượng chất béo trong gan. Bạn có thể:

• Tăng cường trái cây và rau xanh trong bữa ăn.
• Ăn cá nhiều hơn ăn thịt.
• Ăn nhiều thực phẩm giàu chất xơ.
• Hạn chế thực phẩm nhiều carbohydrate: chất bột đường.
• Uống nhiều nước.
• Ăn ít ngọt, không ăn mặn nhiều.
• Hạn chế các thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa/ chất béo chuyển hóa: hạn chế đồ ăn chiên rán và hạn chế đồ ăn nhiều năng lượng.
• Dùng thêm 1 tách cà phê nhỏ mỗi sáng (mặc dù chưa có khẳng định chắc chắn nhưng các nhà khoa học tin rằng cà phê có thể giảm nguy cơ viêm gan).

Thay đổi thói quen sống

Nếu biết cách kiểm soát các yếu tố góp phần làm bệnh nặng hơn thông qua việc thay đổi lối sống, bạn sẽ giảm bớt lo lắng khi bị gan nhiễm mỡ.

• Tập thể dục đều đặn: Không chỉ giúp giảm cân, nâng cao sức khỏe mà khi thường xuyên vận động còn giúp tinh thần người bệnh thêm thoải mái. Nếu được hãy xây dựng thói quen vận động 30 phút mỗi ngày với cường độ vừa phải như đi bộ, đạp xe,… Tất cả đều hỗ trợ tốt trong chữa trị gan nhiễm mỡ kể cả khi người bệnh chưa giảm cân.
• Không hút thuốc: Thuốc lá làm tăng nguy cơ mắc phải các vấn đề như đau tim và đột quỵ. Do đó để cải thiện sức khỏe nói chung, bỏ thuốc là điều cần thiết.

Hạn chế bia rượu

Tốt nhất là không uống bia rượu. Bia rượu là một trong các yếu tố chính gây tổn thương và tàn phá các tế bào gan hàng đầu do gây tích tụ chất béo trong gan. Do đó nếu không muốn bệnh gan nhiễm mỡ của mình thêm nghiêm trọng, người bệnh cần kiêng tuyệt đối bia rượu trong thời gian điều trị và hạn chế mức thấp nhất sau đó khi đã khỏi bệnh.

Kiểm soát cân nặng

Nếu bị thừa cân hoặc béo phì thì kiểm soát cân nặng là cách chữa trị gan nhiễm mỡ không thể thiếu. Bạn cần giảm lượng calo nạp vào cơ thể mỗi ngày và tăng cường hoạt động thể chất để giảm cân. Mục tiêu lý tưởng là giảm 10% trọng lượng cơ thể nhưng ngay cả khi chỉ mới giảm từ 3-5% thì cũng đã cải thiện được khá nhiều lượng chất béo trong gan.

Lưu ý: Cần giảm cân từ từ, không nêu giảm đột ngột ngược lại sẽ càng gây hại cho gan.

Trong trường hợp đã cố gắng nhiều nhưng cân nặng không giảm, hãy tìm thêm sự tư vấn từ bác sĩ.

Tiêm phòng viêm gan A, B,..

Tiêm ngừa vaccine viêm gan A, B đúng liệu trình giúp phòng ngừa vi rút gây bệnh; góp phần bảo vệ lá gan. Ngoài ra việc tiêm phòng cúm hằng năm cũng rất quan trọng.

Bệnh gan nhiễm mỡ có chữa khỏi được không?

Có thể! Gan đặc biệt có khả năng tự hồi phục tốt. Do đó nếu người bệnh kiêng uống rượu hoặc giảm cân thành công thì có thể cải thiện tình trạng mỡ tích tụ và viêm gan; từ đó giúp đảo ngược tổn thương gan đang gặp phải.

Thời gian điều trị gan nhiễm mỡ sẽ khác nhau ở mỗi người. Điều này tùy thuộc vào tình trạng bệnh và khả năng điều chỉnh lối sống ở người bệnh. Ví dụ như đối với gan nhiễm mỡ do rượu, các tổn thương gan có thể giảm qua xét nghiệm sau khi người bệnh kiêng rượu ít nhất 2 tuần.

Các cách điều trị gan nhiễm mỡ cần tiến hành sớm để có thể kiểm soát bệnh hiệu quả, giảm thiểu nguy cơ hình thành biến chứng. Việc điều trị cần kết hợp giữa dùng thuốc dành cho bệnh nền (nếu có) cùng với các phương pháp tại nhà. Nếu muốn bổ sung bất kỳ sản phẩm hỗ trợ nào, kể cả sản phẩm có thành phần thảo dược, người bệnh cần tham khảo trước ý kiếm bác sĩ để đảm bảo an toàn hơn, tránh trường hợp có thể xảy ra các tác dụng phụ không mong muốn.