Bệnh Zona thần kinh - Những điều bạn cần biết
Zona thường ảnh hưởng đến một phần nhất định của cơ thể, thường là ở một bên của phần thân hoặc mặt. Nó có thể gây ra biến chứng nếu ảnh hưởng đến mắt, tai hoặc có thể gây đau dài hạn sau khi hồi phục.
Bệnh Zona thần kinh là gì?
Bệnh Zona thần kinh hay còn gọi là zona hoặc herpes zoster, trong dân gian hay gọi là “giời leo”. Là một bệnh ngoài da gây ra bởi virus Varicella-zoster – virus gây bệnh thủy đậu (chickenpox).
Khi một người mắc bệnh thủy đậu, virus Varicella-zoster có thể không hoàn toàn bị loại bỏ khỏi cơ thể mà nó “ngụ” trong các tế bào thần kinh. Nếu hệ thống miễn dịch suy giảm hoặc yếu đi, virus này có thể tái hoạt động sau nhiều năm để gây ra bệnh
Việc sử dụng vacxin phòng ngừa zona có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh hoặc giảm đau nếu mắc bệnh. Điều quan trọng là tìm kiếm sự chăm sóc y tế nếu bạn nghi ngờ mình mắc bệnh zona để được điều trị và quản lý triệu chứng một cách hiệu quả.
Biểu hiện zona thần kinh
Biểu hiện của bệnh Zona thần kinh thường xuất hiện ở giai đoạn khác nhau và có thể bao gồm các triệu chứng sau:
- Đau và cảm giác ngứa: Đây là triệu chứng phổ biến nhất của zona. Đau có thể là nhẹ đến nặng và thường đi kèm với cảm giác ngứa, châm chích.
- Hình thành mụn nước: Vùng da bị ảnh hưởng có thể xuất hiện các mụn nước, ban đỏ đau rát, tập trung thành từng chùm, dọc theo đường phân bố của dây thần kinh ngoại biên.
- Phát ban: Da có thể xuất hiện phát ban đỏ thường theo dạng dải hoặc vùng trên một bên của cơ thể dọc theo dây thần kinh..
- Nhiễm trùng da: Có thể xảy ra nhiễm trùng da nếu các bọng nước bị vỡ và nhiễm khuẩn.
- Đau nhức: Đau nhức,đau rát bỏng, âm ỉ, đau như kim châm, giật giật từng cơn ở vùng da nhiễm bệnh. Có thể kéo dài từ vài tuần đến vài tháng sau khi phát ban xuất hiện.
- Cảm giác mất cảm giác: Một số người có thể cảm thấy mất cảm giác hoặc cảm giác suy giảm ở vùng da bị ảnh hưởng.
- Mệt mỏi, sốt: Khi bị nhiễm virus Zona, người bệnh sốt từ 38-39 độ C,
- Nếu zona ảnh hưởng đến mắt: Có thể gây ra đau mắt, mờ thị, hoặc các vấn đề về thị lực.
- Nếu zona xuất hiện ở khu vực quanh tai, người bệnh có thể phàn nàn bị nghe kém bên tai cùng với tai bị bệnh. Trong tai xuất hiện tiếng ù như tiếng ve kêu, dế kêu
Triệu chứng của zona thường ảnh hưởng một bên của cơ thể và thường theo dạng dải hoặc vùng. Mặc dù các triệu chứng có thể khá khó chịu, nhưng thường tự giảm dần theo thời gian.
Những ai dễ mắc zona thần kinh
Mặc dù bất kỳ ai cũng có thể mắc bệnh Zona thần kinh, nhưng có một số yếu tố tăng nguy cơ khiến một số người dễ mắc hơn. Dưới đây là một số nhóm người có nguy cơ cao:
- Người già: Người già thường có hệ thống miễn dịch yếu đi và do đó dễ mắc bệnh Zona hơn.
- Người suy giảm miễn dịch: Bất kỳ điều gì làm suy giảm hệ thống miễn dịch cũng làm tăng nguy cơ mắc Zona. Điều này bao gồm việc sử dụng corticosteroid, hóa trị hoặc phẫu thuật, suy dinh dưỡng, hoặc bệnh lý miễn dịch như HIV/AIDS.
- Người đã từng mắc bệnh thủy đậu (chickenpox): Người từng mắc bệnh thủy đậu có nguy cơ cao hơn mắc Zona do virus Varicella-zoster vẫn tồn tại trong cơ thể sau khi bệnh thủy đậu hồi phục.
- Người có căng thẳng, áp lực tinh thần: Căng thẳng, căng thẳng tinh thần có thể làm suy giảm hệ thống miễn dịch và tăng nguy cơ mắc Zona.
- Người sống chung hoặc tiếp xúc với người mắc Zona: Tiếp xúc với phong tỏa của người mắc Zona có thể làm tăng nguy cơ nhiễm virus.
- Người tiếp xúc với trẻ em mắc thủy đậu: Việc tiếp xúc với trẻ em mắc thủy đậu có thể làm tăng nguy cơ mắc Zona đối với người chưa từng mắc hoặc chưa được tiêm phòng.
- Người dùng corticosteroid hoặc các loại thuốc làm suy giảm miễn dịch: Sử dụng corticosteroid trong thời gian dài có thể làm suy giảm miễn dịch và tăng nguy cơ mắc Zona.
Điều trị bệnh zona thần kinh
Điều trị bệnh Zona thần kinh thường nhằm giảm triệu chứng và ngăn ngừa biến chứng. Dưới đây là các cách điều trị thông thường:
- Thuốc kháng virus:
- Acyclovir, valacyclovir, famciclovir: Đây là các loại thuốc kháng virus thường được sử dụng để giảm triệu chứng của Zona và hạn chế sự lây lan của virus.
- Thường thì, điều trị này hiệu quả nhất khi bắt đầu sớm sau khi xuất hiện triệu chứng.
- Thuốc giảm đau:
- Paracetamol: Giúp giảm đau
- Đôi khi cần sử dụng thuốc giảm đau mạnh hơn như gabapentin hoặc pregabalin đối với đau dữ dội.
- Dùng lotion hoặc kem giảm ngứa:
- Có thể sử dụng lotion hoặc kem giảm ngứa nhẹ để giảm cảm giác ngứa và khó chịu.
- Giữ vệ sinh da:
- Giữ vùng da bị ảnh hưởng sạch sẽ và khô ráo để tránh nhiễm trùng.
- Nghỉ ngơi:
- Nghỉ ngơi đủ, tránh căng thẳng cũng giúp cơ thể đối phó với bệnh tốt hơn.
- Tiêm phòng:
- Vacxin Zona có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh hoặc giảm tính nặng của bệnh nếu đã mắc Zona.
- Điều trị biến chứng (nếu có):
- Nếu Zona ảnh hưởng đến mắt, tai hoặc gây ra biến chứng khác, cần điều trị kịp thời để tránh các vấn đề nghiêm trọng.
Zona tuy là bệnh không nguy hiểm nhưng biến chứng của chúng gây không ít phiền muộn cho người bệnh, đặc biệt là gây nên zona thần kinh hoặc loét giác mạc mắt gây mù lòa. Khi bị zona thần kinh không nên quá lo lắng. Nếu bạn nghi ngờ mình mắc bệnh Zona, nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị đúng cách.
Xin lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Độc giả vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.