Chế độ ăn uống phù hợp cho bệnh Celiac
Bệnh Celiac là một bệnh rối loạn tiêu hóa và miễn dịch mãn tính gây tổn thương ruột non. Triệu chứng bệnh được biểu hiện khi ăn thực phẩm có chứa gluten. Gluten là một loại protein được tìm thấy trong lúa mì, lúa mạch và lúa mạch đen và phổ biến trong các loại thực phẩm như bánh mì, mì ống, bánh quy và bánh ngọt.
Chế độ ăn uống cho người bệnh Celiac
Những điều cần biết về bệnh bệnh celiac
Bệnh Celiac phản ánh qua hệ thống miễn dịch và gây tổn thương cho ruột non, khác biệt với dị ứng lúa mì. Các triệu chứng tiêu hóa có thể bao gồm tiêu chảy mãn tính, đầy hơi, buồn nôn, đau bụng, cùng với những ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển ở trẻ em. Một số triệu chứng khác bao gồm mệt mỏi, đau khớp, và vấn đề về sinh sản.
Các triệu chứng của bệnh celiac rất khác nhau và một người có thể có nhiều triệu chứng. Các triệu chứng tiêu hóa của bệnh celiac có thể bao gồm: đầy hơi, tiêu chảy mãn tính, táo bón, buồn nôn, đau bụng…
Đối với trẻ mắc bệnh Celiac, việc không thể hấp thụ chất dinh dưỡng ảnh hưởng rất lớn đến sự tăng trưởng và phát triển bình thường của trẻ dẫn đến: tổn thương men răng vĩnh viễn, dậy thì muộn, thiếu cân, chậm phát triển chiều cao…
Chẩn đoán bệnh Celiac dựa trên xét nghiệm máu, sinh thiết ruột non, và các phương pháp sàng lọc khác. Mặc dù không thể phòng ngừa hoàn toàn, việc chẩn đoán sớm và tuân thủ chế độ ăn không chứa gluten có thể ngăn chặn các tác hại do gluten.
Triệu chứng bệnh Celiac thường xảy ra ở đường tiêu hóa do tổn thương ruột non
Bệnh celiac có thể phòng ngừa được không?
Bệnh Celiac làm giảm chất lượng cuộc sống và gây ra những hậu quả tiêu cực trong đời sống xã hội. Công tác phòng ngừa dựa trên việc xác định các đối tượng có nguy cơ và xác định các yếu tố có lợi cho sự phát triển của bệnh.
Trong đó, khuynh hướng di truyền, giai đoạn trước cai sữa, việc đưa gluten vào chế độ ăn, tổn thương niêm mạc ruột non và các biểu hiện lâm sàng sau đó là các giai đoạn có thể can thiệp để ngăn chặn tác hại do gluten gây ra.
Chẩn đoán sớm thông qua các phương pháp sàng lọc phát hiện các kháng thể liên quan đến bệnh Celiac và đảm bảo tuân thủ chế độ ăn không chứa gluten là cơ sở cho việc phòng ngừa bệnh.
Bệnh Celiac có thể được phát hiện sớm nhờ sàng lọc
Chế độ ăn uống nào phù hợp bệnh celiac?
Đối với người mắc bệnh Celiac, cần phải tránh thực phẩm và đồ uống có chứa gluten. Thực hiện chế độ ăn không chứa gluten có thể làm giảm các triệu chứng bệnh Celiac và chữa lành tổn thương ở ruột non .
Những người mắc bệnh Celiac cần tuân theo chế độ ăn không có gluten suốt đời để ngăn ngừa các triệu chứng và tổn thương đường ruột trở lại. Bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng có thể hướng dẫn bệnh nhân nên ăn gì và uống gì để duy trì chế độ ăn uống cân bằng.
Gluten tồn tại tự nhiên trong một số loại ngũ cốc và được tìm thấy trong nhiều sản phẩm từ ngũ cốc như bánh mì, ngũ cốc ăn sáng, và mì ống. Ngoài ra, gluten còn ẩn chứa trong đồ uống như bia và rượu mạch nha, cũng như trong nhiều loại thực phẩm chế biến sẵn, bao gồm kẹo, gia vị, xúc xích, kem, và nước sốt salad.
Rủi ro của việc nhiễm chéo gluten – khi sản phẩm không chứa gluten tiếp xúc với gluten – là một thách thức lớn, đặc biệt trong quá trình trồng trọt, chế biến và bảo quản thực phẩm. Điều này yêu cầu người mắc bệnh Celiac phải cực kỳ cẩn thận, từ việc chọn lựa thực phẩm, đọc kỹ nhãn mác, đến cách thức chế biến và bảo quản thực phẩm trong nhà.
Một Số Mẹo Hữu Ích Khi Áp Dụng Chế Độ Ăn Không Gluten:
- Nhận Dạng Sản Phẩm: Sử dụng sản phẩm có nhãn “không chứa gluten” để đảm bảo an toàn.
- Tự Nấu Ăn: Tự nấu ăn tại nhà giúp kiểm soát tốt hơn việc tránh gluten và nguy cơ nhiễm chéo.
- Thận Trọng Khi Ăn Ngoài: Khi ăn tại nhà hàng, hãy thông báo trước về tình trạng bệnh Celiac của bạn để nhà hàng có thể chuẩn bị thực đơn phù hợp.
- Tìm Hiểu Kỹ Về Thực Phẩm: Nghiên cứu và hỏi ý kiến chuyên gia dinh dưỡng hoặc bác sĩ để biết những thực phẩm nào an toàn và cần tránh.
Các loại thực phẩm không chứa gluten
Danh sách dưới đây gợi ý một số loại thực phẩm và nguồn dinh dưỡng không chứa gluten mà người bệnh Celiac có thể an tâm sử dụng:
- Các loại hạt và bột không gluten: Quinoa, kiều mạch, bột gạo, bột khoai tây, bột ngô.
- Ngũ cốc không gluten: Gạo, ngô, yến mạch (chắc chắn rằng nó được đánh dấu là không chứa gluten do nguy cơ nhiễm chéo).
- Rau, củ, quả: Tất cả loại rau, củ, quả tự nhiên không chứa gluten và là nguồn cung cấp vitamin và khoáng chất tuyệt vời.
- Thịt và cá: Thịt tươi và cá không qua chế biến chứa gluten là an toàn. Tránh thịt đã qua chế biến có thể chứa gia vị hoặc phụ gia chứa gluten.
- Sản phẩm từ sữa: Hầu hết các sản phẩm từ sữa tự nhiên không chứa gluten, nhưng hãy chú ý đến các sản phẩm chế biến có thể có thêm phụ gia.
Bạn nên hỏi ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng về việc bạn có nên đưa yến mạch vào chế độ ăn uống của mình hay không và với liều lượng bao nhiêu. Nghiên cứu cho thấy hầu hết những người mắc bệnh Celiac có thể ăn một lượng yến mạch vừa phải một cách an toàn.
Người bệnh Celiac cần tuân thủ chế độ ăn không gluten
Để điều trị bệnh celiac, bạn cần tuân theo chế độ ăn không chứa gluten. Bác sĩ sẽ giải thích về chế độ ăn không chứa gluten, các chuyên gia dinh dưỡng có thể hướng dẫn bạn cách tránh gluten trong khi thực hiện chế độ ăn uống cân bằng, lành mạnh. Vì vậy, để được phát hiện sớm và điều trị kịp thời bạn cần đến gặp bác sĩ khi bản thân có những yếu tố nguy cơ hoặc triệu chứng của bệnh Celiac.
Việc áp dụng một chế độ ăn không chứa gluten có thể thách thức nhưng là bước quan trọng nhất trong việc quản lý và điều trị bệnh Celiac. Bằng cách tìm hiểu kỹ lưỡng và lựa chọn thực phẩm cẩn thận, người bệnh có thể sống một cuộc sống khỏe mạnh, tránh được những biến chứng liên quan đến bệnh. Đừng quên tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng khi có nhu cầu điều chỉnh chế độ ăn uống để đảm bảo rằng bạn nhận được đủ dưỡng chất cần thiết mà không làm tổn thương đến ruột non.
Xin lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Độc giả vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.
Xem thêm bài viết liên quan:
