Rối loạn cảm xúc là gì? Cách điều trị như thế nào?

Hội chứng rối loạn cảm xúc hiện đang là một căn bệnh tâm lý phổ biến khiến nhiều người lo lắng. Đây là tình trạng tâm trạng vui buồn thất thường và khó kiểm soát, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Vậy làm thế nào để đối phó với hội chứng này một cách hiệu quả?

Rối loạn cảm xúc là gì?

Rối loạn cảm xúc là một dạng rối loạn tâm thần làm cho trạng thái cảm xúc của người bệnh thay đổi một cách thất thường và khó có thể kiểm soát trong các tình huống cuộc sống.

Người bệnh mắc hội chứng này thường trải qua các giai đoạn xen kẽ từ cảm giác vô cùng buồn bã hoặc cáu kỉnh đến giai đoạn phấn chấn và cực kỳ hạnh phúc. Những biến đổi này có thể dẫn đến sự thay đổi trong hành vi và ảnh hưởng đến các hoạt động hàng ngày trong công việc và học tập. 

Có nhiều dạng rối loạn cảm xúc khác nhau, bao gồm rối loạn lưỡng cực, rối loạn hành vi, rối loạn lo âu, rối loạn hưng cảm nhẹ, rối loạn trầm cảm dai dẳng, rối loạn điều hòa khí sắc,…

Rối loạn cảm xúc có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống của người bệnh

Nguyên nhân dẫn đến tình trạng rối loạn cảm xúc

Thông thường nguyên nhân rối loạn cảm xúc thường bắt nguồn từ các lý do sau:

• Di truyền học: Nếu người thân trong gia đình đã từng mắc hội chứng rối loạn cảm xúc, thì có thể các thế hệ sau có nhiều khả năng mắc phải chứng rối loạn tâm lý tương tự.
• Sinh lý học: Vùng não chịu trách nhiệm kiểm soát cảm giác và cảm xúc là hạch hạnh nhân và vỏ não. Một số nghiên cứu cho thấy những người bị rối loạn cảm xúc có hạch hạnh nhân mở rộng trong các xét nghiệm hình ảnh não.
• Yếu tố môi trường: Trải qua các sự kiện trong cuộc sống ảnh hưởng đến tâm lý, như người thân qua đời, chấn thương nghiêm trọng hoặc bị lạm dụng lúc nhỏ, có thể gây ra chứng rối loạn cảm xúc. Ngoài ra, bệnh còn liên quan đến các bệnh mạn tính như tiểu đường, bệnh Parkinson và bệnh tim.

Triệu chứng rối loạn cảm xúc

Các dấu hiệu phổ biến của rối loạn cảm xúc bao gồm các giai đoạn hưng cảm (cực kỳ phấn khích) và trầm cảm (cực kỳ buồn bã). Dưới đây là một số biểu hiện của người bệnh:

Rối loạn cảm xúc hưng cảm

Các triệu chứng của hưng cảm bao gồm:

• Suy nghĩ hoang tưởng.
• Nói nhanh hoặc di chuyển nhanh.
• Mất ngủ hoặc ngủ ít hơn.
• Dễ kích động, bồn chồn hoặc nóng nảy.
• Cảm thấy tràn đầy năng lượng quá mức hoặc rất phấn chấn.
• Có hành vi liều lĩnh, bất chấp rủi ro, ví dụ như tiêu tiền nhiều hơn bình thường hoặc lái xe liều lĩnh.

Rối loạn cảm xúc trầm cảm

Các triệu chứng của rối loạn cảm xúc trầm cảm bao gồm:

•  Thường xuyên mệt mỏi, uể oải.
• Chán ăn hoặc ăn quá nhiều.
• Ngủ quá nhiều hoặc thiếu ngủ.
• Suy nghĩ về cái chết hoặc tự sát.
• Cảm thấy vô dụng, cô độc hoặc tuyệt vọng.
• Thường xuyên cảm thấy buồn bã và chán nản.
• Mất tập trung, thường do dự và khó ra quyết định.
• Giọng nói không cảm xúc, mắt thường lơ đãng nhìn xa.
• Thường xuyên lo lắng, đi tới đi lui, không thể ngồi yên một chỗ.

Người bị rối loạn cảm xúc thường có các dấu hiệu tương tự bệnh trầm

Biện pháp phòng ngừa và cách điều trị rối loạn tâm lý

Hiện nay, chưa có biện pháp phòng ngừa cụ thể nào đối với bệnh rối loạn cảm xúc, nhưng việc chăm sóc và điều trị kịp thời có thể giảm mức độ nghiêm trọng của bệnh. Tùy thuộc vào tình trạng và triệu chứng cụ thể, bác sĩ có thể chỉ định các phương pháp điều trị khác nhau, bao gồm:

• Điều trị bằng thuốc: Bác sĩ có thể kê đơn các loại thuốc điều trị trầm cảm để giúp ổn định tâm trạng người bệnh. Đối với một số người mắc bệnh rối loạn lưỡng cực, thuốc ổn định cảm xúc có thể hỗ trợ vượt qua các cơn hưng cảm.
• Tâm lý trị liệu: Tùy vào tình trạng của bệnh, chuyên gia tâm lý có thể sử dụng một số phương pháp như liệu pháp hành vi nhận thức (CBT), liệu pháp hành vi biện chứng (DBT), liệu pháp tâm động học. Thông qua các cuộc trò chuyện trị liệu, các bác sĩ giúp quản lý cảm xúc và cải thiện tình trạng sức khỏe tâm thần của người bệnh.
• Liệu pháp kích thích não: Có các liệu pháp kích thích não như liệu pháp ánh sáng, liệu pháp sốc điện (ECT) và liệu pháp kích thích từ trường xuyên sọ (rTMS).

Bạn nên tìm kiếm sự hỗ trợ từ các chuyên gia khi có các dấu hiệu tâm lý bất thường

Rối loạn cảm xúc là một vấn đề tâm lý nghiêm trọng nhưng có thể được điều trị hiệu quả nếu phát hiện sớm và có phương pháp điều trị phù hợp. Nếu bạn hoặc người thân có dấu hiệu của rối loạn tâm lý, hãy tìm kiếm sự tư vấn và hỗ trợ từ các chuyên gia y tế để có hướng điều trị thích hợp.

Nguồn tham khảo: Tổng hợp

Xin lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Độc giả vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.