Rối loạn lưỡng cực ở trẻ em và thanh thiếu niên: Nỗi ám ảnh thầm lặng và cách phòng ngừa

Rối loạn lưỡng cực là một căn bệnh tâm thần phức tạp, ảnh hưởng đến tâm trạng, suy nghĩ và hành vi của trẻ em và thanh thiếu niên. Nó được đặc trưng bởi những thay đổi tâm trạng cực đoan, dao động giữa hưng cảm và trầm cảm. Rối loạn lưỡng cực có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng, ảnh hưởng đến học tập, các mối quan hệ và sự phát triển chung của trẻ.

Bệnh rối loạn lưỡng cực là gì?

Rối loạn lưỡng cực ở trẻ em và thanh thiếu niên có thể biểu hiện theo nhiều cách khác nhau, nhưng nhìn chung, trẻ sẽ trải qua hai giai đoạn tâm trạng chính:

• Giai đoạn hưng cảm: Trẻ có thể cảm thấy vui vẻ tột độ, tràn đầy năng lượng, mất ngủ, nói nhiều, suy nghĩ lan man, hành động bốc đồng và tham gia vào các hoạt động nguy hiểm.
• Giai đoạn trầm cảm: Trẻ có thể cảm thấy buồn bã, chán nản, mất hứng thú với các hoạt động yêu thích, dễ cáu kỉnh, khó tập trung, thay đổi thói quen ăn uống và ngủ, có suy nghĩ tự tử.

Ngoài ra, trẻ cũng có thể trải qua các giai đoạn tâm trạng hỗn hợp, có cả các triệu chứng của cả hưng cảm và trầm cảm.

Nguyên nhân mắc bệnh rối loạn lưỡng cực ở trẻ em và thanh thiếu niên

Nguyên nhân gây ra rối loạn lưỡng cực ở trẻ em và thanh thiếu niên vẫn chưa được biết rõ, nhưng được cho là do sự kết hợp của nhiều yếu tố, bao gồm:

• Di truyền: Rối loạn lưỡng cực có thể di truyền trong gia đình. Nếu cha mẹ hoặc anh chị em ruột mắc bệnh, trẻ có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.
• Sinh học: Các nghiên cứu cho thấy sự mất cân bằng hóa chất trong não có thể đóng vai trò trong việc gây ra rối loạn lưỡng cực.
• Môi trường: Một số yếu tố môi trường, chẳng hạn như sang chấn, lạm dụng hoặc căng thẳng, có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh ở những trẻ em có di truyền dễ mắc bệnh.

Cách phòng ngừa

Mặc dù không thể ngăn ngừa hoàn toàn rối loạn lưỡng cực, nhưng có một số biện pháp có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh ở trẻ em và thanh thiếu niên, bao gồm:

• Chăm sóc sức khỏe tâm thần: Nếu trẻ có tiền sử gia đình mắc bệnh rối loạn lưỡng cực hoặc có các triệu chứng nghi ngờ, cha mẹ nên đưa trẻ đi khám bác sĩ tâm thần để được đánh giá và điều trị sớm.
• Giảm căng thẳng: Cha mẹ nên giúp trẻ học cách quản lý căng thẳng một cách lành mạnh, chẳng hạn như tập thể dục, thiền hoặc yoga.

• Tạo môi trường gia đình tích cực: Môi trường gia đình hỗ trợ và yêu thương có thể giúp trẻ phát triển lòng tự trọng và khả năng chống chọi với những khó khăn.
• Chú ý đến các dấu hiệu cảnh báo: Cha mẹ nên chú ý đến các dấu hiệu cảnh báo của rối loạn lưỡng cực ở trẻ, chẳng hạn như thay đổi tâm trạng đột ngột, hành vi bốc đồng hoặc suy nghĩ tự tử. Nếu phát hiện bất kỳ dấu hiệu nào, cha mẹ nên đưa trẻ đi khám bác sĩ ngay lập tức.

Rối loạn lưỡng cực ở trẻ em và thanh thiếu niên là một thách thức lớn đối với sức khỏe tinh thần. Tuy nhiên, với sự hiểu biết đúng đắn và sự hỗ trợ kịp thời từ gia đình, nhà trường và các chuyên gia y tế, trẻ có thể học cách quản lý triệu chứng và sống một cuộc sống bình thường. Điều quan trọng là nhận diện sớm các dấu hiệu, duy trì lối sống lành mạnh và tạo môi trường hỗ trợ tâm lý tốt để trẻ có thể phát triển toàn diện

Lưu ý:

• Bài viết này chỉ mang tính chất tham khảo, không thể thay thế cho lời khuyên của chuyên gia y tế.
• Nếu bạn nghi ngờ rằng con mình mắc bệnh rối loạn lưỡng cực, hãy đưa trẻ đến gặp bác sĩ tâm thần để được chẩn đoán và điều trị chính xác.