Tầm quan trọng của tiêm chủng trong phòng ngừa bệnh bạch hầu
Bạch hầu là một bệnh nhiễm trùng nguy hiểm nhưng có thể phòng ngừa hiệu quả bằng vaccine. Tiêm chủng không chỉ bảo vệ cá nhân mà còn giúp cộng đồng tránh được sự lây lan của bệnh. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về bệnh bạch hầu, lợi ích của việc tiêm chủng, lịch tiêm chủng cho các đối tượng và tầm quan trọng của việc tiêm chủng trong phòng ngừa bệnh bạch hầu.
1. Bạch hầu là gì? Giới thiệu về tiêm chủng vaccine bạch hầu
Bạch hầu là bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn Corynebacterium diphtheriae gây ra, lây lan qua đường hô hấp hoặc tiếp xúc trực tiếp với người nhiễm bệnh. Triệu chứng chính bao gồm sốt, đau họng, khó nuốt và một lớp màng dày ở cổ họng có thể gây tắc nghẽn đường thở. Bệnh có thể dẫn đến biến chứng nghiêm trọng như viêm cơ tim, tổn thương thần kinh và tử vong nếu không được điều trị kịp thời.
Tiêm chủng vaccine là biện pháp hiệu quả nhất để phòng ngừa bệnh bạch hầu. Vắc-xin phòng bệnh bạch hầu là một loại vắc-xin được phát triển để ngăn ngừa bệnh bạch hầu. Vắc-xin bạch hầu được sản xuất bằng cách điều chế độc tố vi khuẩn bạch hầu (Corynebacterium diphtheriae) trong môi trường nuôi cấy, sau đó đã được xử lý bằng formaldehyde. Thường vắc xin bạch hầu còn được kết hợp với thành phần uốn ván.
Vào năm 1985, Việt Nam đã chính thức đưa vắc xin bạch hầu vào chương trình Tiêm chủng mở rộng dành cho trẻ em.
2. Lợi ích của việc tiêm chủng phòng ngừa bạch hầu
Tiêm vắc-xin phòng bệnh bạch hầu mang lại nhiều lợi ích quan trọng:
- Ngăn ngừa bệnh bạch hầu, giảm tỷ lệ mắc bệnh và tử vong do vi khuẩn bạch hầu: Vaccine giúp giảm thiểu các biến chứng nghiêm trọng và tỷ lệ tử vong do bệnh bạch hầu, bảo vệ bạn và cộng đồng khỏi bệnh bạch hầu nguy hiểm.
- Người lớn tiêm vắc xin giúp giảm nguy cơ lây nhiễm cho trẻ sơ sinh (từ 0 – 3 tháng tuổi) chưa được chủng ngừa đầy đủ trong cùng một gia đình.
- Giảm nguy cơ biến chứng: Ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng như viêm cơ tim, tổn thương thần kinh và suy hô hấp.
- Bảo vệ người thân: Tiêm vaccine giúp cơ thể tạo ra kháng thể chống lại vi khuẩn gây bệnh, giảm nguy cơ mắc bệnh, đặc biệt quan trọng đối với trẻ em, người già và những người có hệ miễn dịch yếu.
- Đóng góp vào miễn dịch cộng đồng: Khi tỷ lệ tiêm chủng cao, cộng đồng sẽ có miễn dịch nhóm, ngăn chặn sự lây lan của bệnh trong cộng đồng.
- Giảm các chi phí phát sinh khi mắc bệnh: Phòng ngừa bệnh bằng vaccine rẻ hơn nhiều so với chi phí điều trị bệnh và các biến chứng liên quan.
3. Lịch tiêm chủng cho các đối tượng
Hiện nay, tại Việt Nam, có các loại vắc-xin sau có chứa thành phần bạch hầu:
- Vắc xin DTP là ComBe Five và SII: có 5 thành phần bạch hầu, uốn ván, ho gà toàn tế bào, viêm gan siêu vi B và viêm phổi/viêm màng não/các bệnh do Haemophilus influenzae type b (Hib) gây ra. Vắc xin này là vắc xin trong chương trình tiêm chủng quốc gia và miễn phí cho trẻ nhỏ.
- Adacel và Boostrix (Tdap): có 3 thành phần bạch hầu, uốn ván và ho gà vô bào.
- Td (Tetanus, Diphtheria): có 2 thành phần bạch hầu và uốn ván.
- Tetraxim: có 4 thành phần bạch hầu, uốn ván, ho gà vô bào và bại liệt.
- Infanrix Hexa và Hexaxim: có 6 thành phần bạch hầu, uốn ván, ho gà vô bào, bại liệt, viêm gan siêu vi B và viêm phổi/viêm màng não/các bệnh do Haemophilus influenzae type b (Hib) gây ra.
Trong các vắc xin trên, ComBe Five, SII là các vắc xin của chương trình Tiêm chủng mở rộng. Các vắc xin này được Chính phủ chi ngân sách mua để tiêm chủng miễn phí cho tất cả trẻ em trong độ tuổi quy định. Ngoài ra, vắc xin Td cũng được sử dụng cho người lớn trong những thời điểm dịch bệnh cần được không chế. Các vắc xin còn lại là vắc xin ngoài chương trình, phải trả phí khi tiêm chủng.
Lịch tiêm vắc-xin phòng bệnh bạch hầu thường được khuyến cáo như sau:
- Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ: Vắc xin phòng bệnh bạch hầu nên được chủng ngừa cho trẻ em lúc 2, 3, 4 tháng tuổi, 15-18 tháng tuổi và 4-6 tuổi. Đối với trẻ ở độ tuổi học đường, cần được tiêm 1 mũi nhắc lại vào giai đoạn từ 9-15 tuổi để bổ sung kháng thể đã giảm sút sau mũi tiêm gần nhất trước đó.
- Phụ nữ mang thai: Cần tiêm vắc xin phòng bạch hầu – uốn ván – ho gà ở tam cá nguyệt 2 hoặc tam cá nguyệt 3 của thai kỳ (từ 3 tháng giữa, khoảng từ 27 đến 36 tuần thai kỳ).
- Người trưởng thành và người cao tuổi: Nên tiêm 3 mũi vắc xin có chứa thành phần bạch hầu – ho gà – uốn ván nếu trước đó chưa tiêm chủng hoặc tiêm nhắc mỗi 10 năm.
- Mũi 1: lần đầu tiên tiêm
- Mũi 2: cách mũi đầu tiên tối thiểu 1 tháng
- Mũi 3: cách mũi thứ 2 tối thiểu 6 tháng
- Sau đó, có tiêm nhắc lại mỗi 10 năm/ lần.
4. Tầm quan trọng của tiêm chủng trong phòng ngừa bệnh bạch hầu
Tiêm chủng đóng vai trò then chốt trong việc ngăn ngừa bệnh bạch hầu và bảo vệ sức khỏe cộng đồng:
- Ngăn chặn dịch bệnh: Tiêm chủng diện rộng giúp ngăn ngừa bùng phát dịch bệnh, giảm thiểu số ca nhiễm và tử vong.
- Bảo vệ những người không thể tiêm chủng: Miễn dịch nhóm bảo vệ những người không thể tiêm vaccine như trẻ sơ sinh, người già, và người có hệ miễn dịch yếu.
- Duy trì sức khỏe cộng đồng: Tiêm chủng là một phần quan trọng trong các chương trình y tế công cộng, giúp duy trì và cải thiện sức khỏe cộng đồng.
Bạch hầu là một bệnh nghiêm trọng nhưng hoàn toàn có thể phòng ngừa bằng cách tiêm chủng vaccine đúng lịch trình. Việc tiêm chủng không chỉ bảo vệ sức khỏe cá nhân mà còn bảo vệ cộng đồng khỏi sự lây lan của bệnh. Hãy đảm bảo tiêm chủng đầy đủ và đúng lịch để bảo vệ sức khỏe của bản thân và những người xung quanh. Với sự hiểu biết và hành động đúng đắn, chúng ta có thể loại trừ bệnh bạch hầu và xây dựng một cộng đồng khỏe mạnh hơn.
Xin lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Độc giả vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.
