Hội chứng Cotard là gì? Dấu hiệu, nguyên nhân, điều trị

Triệu chứng Cotard

Từ khi bắt đầu được mô tả, hội chứng Cotard là một tình trạng hiếm và khá ít nghiên cứu. Tuy nhiên càng về sau, các triệu chứng được ghi nhận và bổ sung nhiều hơn. Qua nhiều nghiên cứu và báo cáo, các triệu chứng được nhận thấy bao gồm: 

• Hoang tưởng phủ định: là triệu chứng tiêu biểu nhất của hội chứng Cotard. Người bệnh không chỉ phủ nhận bản thân mà còn phủ định thế giới bên ngoài, cho rằng người thân đã chết.
• Hoang tưởng về sự bất tử: có những trường hợp người bệnh cho rằng mình đã chết nhưng nói rằng anh ta sợ chết, nói rằng mình bất tử (nên không cần chăm sóc, ăn uống).
• Hoang tưởng tự buộc tội: tự coi mình là kẻ có tội, ma quỷ và nhận sự trừng phạt của thánh thần. Họ nhận thấy sức mạnh bên trong chi phối mình và họ không thể điều khiển bản thân.
• Rối loạn cảm giác và ảo giác: thường thấy trong trạng thái hoang tưởng. Người bệnh luôn nói dạ dày mình thối rữa, hay não đã bị liệt, cơ thể không có máu.
• Phản ứng lo lắng: kích động, chống đối, bỏ ăn, tự hại bản thân, tự tử…

Nguyên nhân mắc Cotard

Cho đến nay, nguyên nhân chính xác gây ra hội chứng Cotard vẫn chưa được khẳng định rõ ràng. Tuy nhiên, các nhà khoa học nhận thấy có sự liên quan đến tình trạng bệnh tâm thần kinh vốn có của người bệnh: 

• Sa sút trí tuệ.
• Bệnh não do virus hoặc nhiễm độc.
• Động kinh.
• Đau đầu Migraine.
• Đa xơ cứng.
• Bệnh Parkinson.
• Đột quỵ.
• Tụ máu dưới màng cứng.

Đối tượng nguy cơ

Nhiều ca mắc hội chứng này được báo cáo ở bệnh nhân có các rối loạn cảm xúc, rối loạn tâm thần và các tình trạng bệnh lý khác chẳng hạn như:

• Bệnh nhân mắc chứng trầm cảm.
• Người mắc chứng lo âu.
• Bệnh nhân tâm thần phân liệt.
• Rối loạn lưỡng cực ở thanh thiếu niên.
• Người sử dụng chất gây nghiện.

Chẩn đoán

Chẩn đoán Triệu chứng Cotard thường khó khăn vì hầu hết tổ chức không công nhận nó là một căn bệnh. Điều này có nghĩa là không có danh sách tiêu chuẩn hóa được sử dụng để đưa ra chẩn đoán. Trong hầu hết các trường hợp, hội chứng này chỉ được chẩn đoán sau khi đã loại bỏ các điều kiện có khả năng khác.

Nếu bạn nghĩ rằng bạn có thể mắc phải triệu chứng Cotard, hãy cố gắng ghi chép lại các triệu chứng của bạn trong một nhật ký, ghi chú khi chúng xảy ra và kéo dài trong bao lâu. Thông tin này có thể giúp bác sĩ giới hạn được các nguyên nhân có thể, bao gồm cả triệu chứng Cotard. Triệu chứng Cotard thường xảy ra song song với các căn bệnh tâm thần khác, vì vậy không có phương pháp đặc hiệu để chẩn đoán hội chứng Cotard.

Phòng ngừa hội chứng Cotard

Hội chứng Cotard là một tình trạng tâm thần hiếm gặp nhưng rất nghiêm trọng, khiến người mắc cảm thấy họ không còn tồn tại, thậm chí tin rằng họ đã chết. Đây là một vấn đề phức tạp, nhưng một số phương pháp phòng ngừa có thể bao gồm:

• Giáo dục về tâm thần: Tăng cường nhận thức và kiến thức về sức khỏe tâm thần có thể giúp người ta nhận ra các triệu chứng sớm và tìm kiếm sự giúp đỡ kịp thời.
• Kiểm soát căng thẳng và lo âu: Phương pháp giảm căng thẳng như thiền, yoga, hoặc kỹ thuật thở sâu có thể giúp người ta quản lý cảm xúc và tránh được tình trạng tâm lý nghiêm trọng.
• Xây dựng mạng lưới hỗ trợ xã hội: Mối quan hệ xã hội mạnh mẽ có thể là một yếu tố quan trọng trong việc ngăn chặn các vấn đề tâm thần, bằng cách cung cấp sự hỗ trợ và tiếp tục giao tiếp tích cực.
• Tránh các chất kích thích: Thuốc lá, rượu và các chất kích thích khác có thể tăng nguy cơ về các rối loạn tâm thần. Việc tránh những thói quen này có thể giúp giảm nguy cơ mắc các vấn đề tâm thần, bao gồm cả hội chứng Cotard.
• Tìm kiếm sự giúp đỡ chuyên môn: Nếu có bất kỳ dấu hiệu nào của vấn đề tâm thần, quan trọng là tìm kiếm sự giúp đỡ từ các chuyên gia tâm lý hoặc bác sĩ tâm thần. Họ có thể cung cấp đánh giá chính xác và kế hoạch điều trị phù hợp.

Điều trị hội chứng Cotard như thế nào?

Hiện nay, có nhiều phương pháp điều trị hội chứng này. Để tìm ra con đường phù hợp nhất, cần hiểu biết về tình trạng bệnh và mối liên hệ của nó với các vấn đề tâm thần kinh đang có ở bệnh nhân. Việc xác định đúng loại ảo tưởng Cotard mắc phải, là đơn thuần hay có các rối loạn trầm cảm đi kèm giúp ích nhiều cho việc chữa trị.

Một đánh giá cho thấy liệu pháp chống co giật (hay còn gọi là liệu pháp sốc điện ECT) là phương pháp điều trị bệnh Cotard phổ biến nhất. Đây cũng là liệu pháp được dùng để trị chứng trầm cảm nặng. ECT liên quan đến việc truyền các dòng điện nhỏ qua não của bệnh nhân, từ đó tạo ra những cơn động kinh nhỏ trong khi gây mê toàn thân.

Tuy vậy, liệu pháp chống co giật có nhiều rủi ro tiềm ẩn như mất trí nhớ, buồn nôn, đau cơ. Đó cũng chính là nguyên nhân khiến các bác sĩ chỉ xem xét nó sau khi thử các lựa chọn điều trị khác, bao gồm:

• Thuốc chống trầm cảm
• Thuốc chống loạn thần
• Liệu pháp ổn định tâm trạng
• Tâm lý trị liệu
• Liệu pháp nhận thức – hành vi

Tùy vào từng giai đoạn của bệnh mà bác sĩ sẽ có phương pháp điều trị phù hợp cho bệnh nhân Cotard.

Bệnh hoang tưởng ảo giác Cotard là một bệnh tâm thần nghiêm trọng nhưng hiếm gặp. Mặc dù khó có thể chẩn đoán và điều trị sớm nhưng bệnh thường đáp ứng tốt với sự kết hợp giữa trị liệu tâm lý và dùng thuốc. Hy vọng bạn đọc có thêm nhiều kiến thức về hội chứng này để kịp thời chữa trị.